27 :: Hatemail@tinkebell.com

Kunstenaar Tinkebell baarde opzien met een tas gemaakt van haar eigen kat en radiografisch bestuurbare cavia's. Het leverde haar een stortvloed aan hatemail en bedreigingen op. Die heeft ze samen met beeldend kunstenaar Coralie Vogelaar verzameld in Dearest Tinkebell dat half mei verschijnt. De afzenders van de dreigmails worden met naam en toenaam genoemd.

1. Vanwaar deze samenwerking?
Coralie: We kennen elkaar nog van het Sandberg Instituut. Toen zij afstudeerde, begon ik net. De eerste keer dat ik Tinkebell en haar werk zag, was tijdens haar eindexamenpresentatie waar ze enkele van die hatemails voor las. Ik weet het nog goed, vooral omdat ik eerst niet geloofde dat de mails echt waren.
Tinkebell: Het Sandberg is een instituut waar er veel contact is tussen oude en nieuwe studenten. Zo heb ik Coralie leren kennen. De directe aanleiding voor de samenwerking was Coralies boek Masters of Rietveld. In dat boek, waar ik ook in sta, morphte Coralie allerlei kunstwerken. De achterliggende gedachte van het boek was dat originaliteit niet bestaat. Ik zag een link met de hatemails die ik kreeg en die ook weinig origineel bleken.

2. Ik heb een paar van die mails gelezen, ze zijn misschien niet bijster origineel, maar het lijkt me toch bijzonder vervelend om dit dagelijks in je inbox aan te treffen?
Tinkebell: Ik lees ze eigenlijk niet. Ik scan de inhoud en archiveer ze. De eerste mails kreeg ik naar aanleiding van een presentatie die ik in Paradiso in Amsterdam gaf over de kattentas die ik heb gemaakt. Een van de aanwezigen heeft over mij geschreven in een goedbezocht blog in Amerika en ik kreeg vervolgens direct een hele rits hatemails. In eerste instantie was ik vooral verbaasd, maar had ook meteen het gevoel dat ik hier iets mee moest doen, omdat het gewoon te bizar was. Het boek bevat naast alle hatemails ook persoonlijke informatie van de afzenders.

3. Foto's, mailadressen, blogberichten: hoe kom je hier allemaal aan?
Coralie: Kwestie van veel googelen. De e-mailadressen van de afzenders hadden we natuurlijk al, waarna ik met behulp van zoekmachines de mensen achter de berichten kon achterhalen. Heel voyeuristisch allemaal. Ik kon ongegeneerd wroeten in hun digitale leven. Maandenlang heb ik me in de oksel van internet begeven en ik kan je zeggen dat dat heel verslavend werkt. Als je de identiteit van een afzender hebt en vervolgens foto's vindt of een Facebook-account of telefoonnummers ben je gewoon echt blij. Het is het betere speurwerk en een kwestie van heel veel checken en dubbelchecken.

4. Moet raar zijn om opeens een gezicht bij de vaak walgelijke mails te kunnen plaatsen?
Coralie: Ik vond het vooral ontnuchterend. Er zaten veel jongeren tussen en mensen die ik eigenlijk niet serieus kan nemen. Mijn angst voor die mails of de mensen die ze sturen is dan ook eerder afgenomen door dit project.
Tinkebell: Bij mij overheerst desinteresse. Ik ben niet geïnteresseerd in de personen zelf. Het fenomeen zelf vind ik interessant, net als de hele tendens om haat- of dreigmail te sturen. De mensen die dergelijke mails sturen, zijn een inspiratiebron, meer ook niet.

5. Maar wel een inspiratiebron die van zich kan laten horen. Niet bang dat de mensen die in dit boek zijn opgenomen juridische stappen gaan ondernemen?
Tinkebell: We hebben een goede advocaat.
Coralie: Ongeveer 80% procent van alle mails komt uit Amerika en Amerikanen zijn natuurlijk nogal van de lawsuits, maar bang ben ik niet. Misschien ben ik naïef, maar ik ben eigenlijk voornamelijk nieuwsgierig naar de reacties en hoe alles gaat lopen straks. Mochten er trouwens rechtszaken volgen, in verband met een schending van het portretrecht, dan is er nog geen man overboord. Het boek is zo ontworpen dat het op elk moment kan worden aangepast. En laten we niet vergeten dat het versturen van dreigmail ook strafbaar is.

6. Volgen jullie, gezien je eigen ervaringen, de berichtgeving over alle bedreigingen met extra interesse?
Tinkebell: Ik weet natuurlijk niet wat een Wilders of Spong aan mail krijgt. Maar als Spong zegt dat hij tientallen hatemails en enkele dreigmails krijgt, ben ik geneigd om te denken dat hij dezelfde soort mails ontvangt als ik. Het verschil is alleen dat ik niet het gevoel heb dat ik beschermd moet worden en ik vraag me af waarom anderen die dreigmails krijgen dat wel hebben.

7. En nu?
Tinkebell: Op 16 mei wordt ons boek gelanceerd tijdens de opening van mijn tentoonstelling Looove TINKEBELL. Hello presumption! in Torch gallery in Amsterdam. Voorafgaand worden Coralie en ik publiek geïnterviewd in Paradiso door Joris Luyendijk. Wel mooi om juist in Paradiso het boek te bespreken, aangezien het daar allemaal is begonnen.

Tekst: Anneloes van Gaalen Beeld: Joris van Egmond