27 :: Whois YouPorn.com

YouPorn, de sekskloon van YouTube, werd in korte tijd de populairste pornosite ter wereld. Na de doorbraak dankzij uploadende bezoekers staan er nu vooral professionele filmpjes, gepubliceerd door betaalsites. YouPorn is big business, net als YouTube, alleen dan wat mysterieuzer. Want wie heeft deze grote pornosite eigenlijk in handen?

Op het telefoonschermpje staat het Britse Skype Out-nummer. 'Hi, this is Jonathan Todd of Youporn', klinkt het na opnemen. Eindelijk een mens aan de andere kant van 's werelds populairste pornosite, YouPorn.com. De 18-plus-variant op YouTube groeide sinds begin 2007 uit tot een pageviewkanon. De site trekt meer bezoekers dan CNN, BBC, Flickr of Apple. YouPorn staat rond plek 50 op de lijsten van meest bezochte sites wereldwijd van Alexa en Quantcast. Net als bij YouTube staat de website vol met gratis filmpjes, meteen in Flash af te spelen. Maar dan met porno in plaats van niezende panda's.

YouPorn is niet de enige site die seksfilmpjes in YouTube-stijl serveert. Vrijwel tegelijk startten ook Pornotube, RedTube en Xtube. Inmiddels zijn er vele honderden van dit soort tubesites, maar YouPorn gaat nog steeds aan kop. Het succes begon met een simpele uploadknop waarmee bezoekers pornofilmpjes konden plaatsen. Niet alleen korte clips, ook video's van een half uur waren welkom. Een deel bestond uit hobbymateriaal, gefilmd met mobieltje of webcam, maar na verloop van tijd waren steeds meer video's geript van professionele producenten. Porno-iconen als Ron Jeremy klaagden dan ook steen en been over de tubesites. 'Eerst hadden we baat bij internet, maar nu zetten mensen onze films in z'n geheel op deze sites. Who the fuck do they think they are? Piraterij is piraterij. Wij verdienen hetzelfde respect als de rest van de filmindustrie', brieste Jeremy vorig jaar tegen World Entertainment News Network.

Geheimhoudingsverklaring
YouPorn staat nu inderdaad vol met professionele video's. Dat roept vragen op. Is hier sprake van massale piraterij? Of gebruikt de porno-industrie nu zelf ook de populariteit van de tubesites? Staat er misschien zelfs een groot pornobedrijf aan het roer van de site die zijn populariteit zou danken aan hobbyisten? Beide scenario's zijn reden genoeg voor de mensen achter YouPorn om zich te verstoppen.
Journalisten schrijven regelmatig over YouPorn, maar dat leidde nauwelijks tot harde feiten. Een jonge Maleisiër uit Melbourne zou de oprichter zijn geweest en in 2007 vertelde een inwoner van het Californische Lake Tahoe een journaliste van het blad Portfolio betrokken te zijn bij YouPorn. Maar hij bezweerde niet de eigenaar te zijn. Hij wilde niet praten bij hem thuis, in nabijheid van zijn vrouw en vijf kinderen. Merkwaardig.

YouPorn heeft geen kantoor of telefoonnummer. De servers staan telkens ergens anders, momenteel in Mexico. Wie contact wil opnemen, rest weinig anders dan e-mailen. Dat doen we. En we bellen naar nummers die met moeite opduiken. Allemaal voicemails. We laten een tussenpersoon een mail met vragen doorsturen en sturen een fax. Niets. Maar dan belt Jonathan Todd ineens terug. Hij noemt zich 'CEO van YouPorn'. Op zijn LinkedIn-profiel staat directeur business development. 'Veel van je vragen laat ik onbeantwoord. Ik ben gebonden aan een strikte geheimhoudingsverklaring', begint de Brit. Hij wil met geen woord reppen over de oprichters of echte eigenaren van YouPorn. Ook over zijn eigen achtergrond zwijgt hij. Daags na ons gesprek verandert hij gegevens op zijn LinkedIn-profiel. Van woonplaats Canterbury maakt hij Londen. Ook is nog te vinden dat hij een paar jaar geleden een octrooi ontving voor mobiele goksoftware. Dat werd niet zo'n succes als YouPorn.

Todds belletje volgt enkele uren nadat we de voicemail inspraken van Stephen Paul Jones, de 'gezinsman' uit Lake Tahoe. De 46-jarige Jones is volgens het register van de Curaçaose Kamer van Koophandel directeur van Midstream Media International, het bedrijf dat achter YouPorn schuilgaat. Inderdaad: 's werelds grootste pornosite handelt zijn business af via het Koninkrijk der Nederlanden. De andere Midstream-directeur is die Australische Maleisiër, Zhe Hong Lim, ook wel Zach genoemd. Toen de domeinnaam YouPorn.com op zijn naam stond in 2006 was hij 22 jaar, geen ongewoon jonge leeftijd voor een porno-ondernemer. Steve Hirsch, de baas van het bekende Vivid Entertainment, startte zijn porno-imperium immers ook als 23-jarige. Vivid verdiende jarenlang veel geld met Hollywoodachtige seksfilms op video en dvd, maar de verkoopcijfers van deze dure glamourporno verkeren in vrije val, mede door de opmars van gratis videosites. Hirsch vertelde Portfolio dat Jones medio 2007 namens YouPorn bij hem op de stoep stond met de vraag of hij de site wilde kopen voor 20 miljoen dollar. Hirsch weigerde: 'Ze geven porno gratis weg. Hoe kan je daar nu aan verdienen?' Todd vertelt ons dat YouPorn uiteindelijk is verkocht, maar aan wie is geheim. 'De site is ongeveer een jaar geleden in andere handen overgegaan. Ik mag niet zeggen aan wie het is verkocht.'

Oneerlijke concurrentie
We volgen het geldspoor van YouPorn via Curaçao. Waarom koos de pornosite voor het eiland? Todd: 'Op aanraden van zakenpartners en een bedrijfsadviseur. Er zitten wel meer grote pornosites op de Antillen.' Net als grote goksites overigens. De reden: lage belastingtarieven. Midstream kan voor de YouPorn-inkomsten gebruikmaken van de Curaçaose 'E-Zone', waar internetbedrijven slechts 2 procent winstbelasting betalen. Midstreams bedrijfszaken op het eiland worden afgehandeld door Trufima Management BV. We bellen met Trufima-directeur Wim Odems. Hij zegt alleen tussenpersoon te zijn en beweert niks te weten van een pornosite. 'Ik wist niet dat ze zich daar mee bezig houden. Ze kwamen twee jaar geleden bij mij via een gerenommeerd advocatenkantoor. Maar nu ik dit hoor, wil ik er mee stoppen.

Todd erkent dat YouPorn geen kantoor heeft. Medewerkers doen alles online. 'We hebben minder dan honderd man in dienst. Maar het zijn er genoeg voor het runnen van een site van deze grootte. Zaken doen we meestal op de grote internationale beurzen voor de seksindustrie die we bezoeken.'
De adultsector hangt ongetwijfeld aan Todds lippen, want tubesites zijn hard op weg andere typen pornosites weg te concurreren. Binnen mum van tijd zijn de videosites dé manier van pornoconsumptie voor de massa geworden. 'Het kost minder tijd dan porno downloaden via bijvoorbeeld p2p-software en de videokwaliteit op de tubesites is tegenwoordig best oké', verklaart Nederlander Mike Schwalbach van pornozoekmachine AskJolene het succes.

Door die populariteit stikt het op tubesites van de advertenties. Wie doorklikt op onderdelen als dating of webcams, krijgt uiteindelijk slechts lokkertjes voor grote betaalsites. De bekende seksdatingsite Adult Friend Finder bijvoorbeeld, eigendom van het grote Penthouse, is een van YouPorns belangrijkste adverteerders. 'Geld verdienen over onze ruggen', vonden sommige pornoproducenten. Ook veel 'nette' adult-webmasters zien de tubesites als oneerlijke concurrentie. Want: wie gaat er nog dokken als er zoveel geript materiaal helemaal gratis is aan te klikken? Hun klaagzangen zijn terug te lezen op webmasterfora als GoFuckYourself.com en Netpond.

Een Duits internetpornobedrijf liet het niet bij klagen en startte in 2007 een rechtszaak tegen een provider die YouPorn een tijdlang moest blokkeren voor zijn klanten. De reden: YouPorn checkte de leeftijd van bezoekers niet en dat is in Duitsland verplicht. De Duitse provider won de zaak uiteindelijk maar het effect werkte averechts: YouPorn is in Duitsland populairder dan waar dan ook. Vivid startte eveneens een proces, tegen Pornotube.com, maar koos eieren voor zijn geld. Tubesites zijn volgens de Amerikaanse auteurswet, de Digital Millennium Copyright Act, niet direct illegaal zolang ze maar geüpload materiaal snel genoeg verwijderen als rechthebbenden hen daartoe verzoeken. Tegen YouPorn lopen geen rechtszaken, zegt Todd. 'We houden ons strikt aan de DMCA. Zodra een verwijderverzoek binnenkomt, halen we binnen de wettelijke termijn dat filmpje offline.' Maandelijks komen er volgens hem maar ongeveer twintig van zulke verzoeken binnen.

Dat het er zo weinig zijn, is niet gek. Het meeste gejatte of zelfgemaakte materiaal is bij YouPorn verdwenen. 'We hebben steeds meer gelicenseerd materiaal van partners', aldus Todd. Oftewel: veel video's zijn nu zelf door betaalsites geüpload als promotie voor hun premiumcontent, waarvoor uiteindelijk moet worden betaald. Of YouPorns uploadknop blijft bestaan, is zelfs onzeker. 'Daar hebben we nog geen beslissing over genomen.'

Incrowd
YouPorn is nu weinig anders dan een van de vele portaalsites, waar grote porno-exploitanten meeliften op een bekend webadres. Alle navigatieonderdelen leiden bijvoorbeeld naar subsites die totaal ergens anders draaien. Alleen qua vormgeving lijken ze YouPorn, maar het zijn whitelabel-sites. Duitser Christof Mendner van Visit-X beheert zo'n white-label site: YouPornCams.com. 'Wij krijgen de Duitse bezoekers. Websiteverkeer op YouPorn wordt per land verkocht', aldus Mendner. Hij verwijst naar Ero-advertising.com, een wereldwijd advertentienetwerk voor pornosites, vergelijkbaar met Google Adwords.
'YouPorn is een van onze grootste klanten', vertelt Nederlander Jan Huibers van Ero-advertising. Zijn bedrijf verzorgt een deel van de banners en tekstadvertenties. 'YouPorn is goed voor eenderde van door ons getoonde advertenties. Op de eerste dag dat ze onder ons vielen, gingen onze advertentieservers bijna plat.' Een maandlang een vaste bannerplek op YouPorn kan volgens hem zo 'twee ton' kosten.

Adverteerders bepalen zelf hun prijs in een soort veilingsysteem. Huibers ziet ook dat op tubesites steeds vaker filmpjes als reclame worden gepost. 'Als het een trailer is met exclusief nichemateriaal, dan kan dat best werken.' Hij noemt een SM-site als voorbeeld. Eigenaar van YouPorn is 'een Duits bedrijf', heeft Huibers gehoord. 'Maar de naam is mij nooit verteld.' Hij kent als YouPorn-medewerkers wel Jonathan, Steve, Zach en ene 'Dan uit San Francisco'. Ook Schwalbach zwijgt over de werkelijke YouPorn-eigenaar. 'Het is een grote partij, meer zeg ik niet.'

Dat blijft het geheim van de incrowd van gerenommeerde adult-webmasters. Maar dat grote bedrijven inmiddels aan de touwtjes trekken, is logisch. De advertentie-inkomsten zijn lucratief. 'Voor een maand een exclusieve banner op RedTube circuleren bedragen van rond 300 duizend dollar. Dat soort bedragen komen al maanden voorbij. Als die advertenties niet zouden werken, zouden de prijzen niet zo hoog blijven', aldus Schwalbach. Overigens hebben sites als YouPorn ook last van de economische malaise, vertelt Todd: 'Door de recessie kelderen de advertentietarieven, terwijl onze bandbreedtekosten oplopen.'

Vergeleken met YouPorn zijn er overigens genoeg tubesites die heel wat illegaler bezig zijn, zoals Tube8 of Pornhub. Daar lijkt massaal materiaal van betaalsites te worden hergepubliceerd. Dat loont: Pornhub klom op tot plek 51 en Tube8 tot plaats 98 in Alexa's lijst met populairste sites wereldwijd. Er valt weinig aan te doen voor de Ron Jeremy's van deze wereld. Contenteigenaren moeten per film een verwijderverzoek indienen: erg arbeidsintensief werk.

Uiteindelijk heeft YouPorn in bijna alles YouTube's pad gevolgd. YouTube werd opgekocht door Google, YouPorn is nu van een groot pornobedrijf, waarschijnlijk uit Duitsland. Beide sites braken door dankzij bezoekers die amateurfilmpjes uploadden, maar dat user generated-materiaal is bij allebei inmiddels weggedrukt door professionele video's. Populairst op YouTube zijn tv-fragmenten en muziekclips, grotendeels geüpload door de rechthebbenden zelf, terwijl YouPorns voorpagina wordt gesierd door video's die porno-uitbaters eigenhandig publiceren. YouTube linkt nu onder sommige muziekvideo's naar betaalde downloads op iTunes en YouPorn verwijst naar aanmeldpagina's van de abonneesites waar de filmpjes vandaan kwamen. De parallellen zijn legio.

Slotsom: de professionals hebben qua online kijkcijfers gewonnen van de amateurs - ook op pornogebied. Ondanks alle verhalen over user generated porn, kijkt de massa op sites als YouPorn naar dezelfde soort porno als voor de opkomst van het tube-fenomeen. Todd: 'Je slaat de spijker op zijn kop.'

Tekst: Tonie van Ringelestijn Beeld: Tzenko