Eerste indruk: Sony Reader

Vandaag introduceerden mediawinkel Bol.com en Sony het digitale lezen in Nederland. Je kon al ebooks en ebookreaders verkrijgen, bij eBook.nl en sinds maandag ook bij Van Stockum bijvoorbeeld, maar niet eerder zetten twee partijen een dergelijk offensief in om Nederland aan het digitale boek te krijgen.

De wending kwam met de introductie van de Kindle van Amazon in november 2007. Van de reader, die niet in Europa verkrijgbaar is, zijn er al honderdduizenden verkocht. Een op de vier boeken die het Amerikaanse online warenhuis tegenwoordig verkoopt, is een ebook. Dat succes was voor anderen het startsein het ebook eindelijk serieus te nemen. Amazons grootste concurrent in de VS, Barnes & Nobles, heeft inmiddels het roer ook omgegooid. Gisteren maakte het bekend in zee te gaan met het Nederlandse iRex als leverancier van de preferred reader.

Bol.com's Kindle is de nieuwe Sony Reader die sinds vandaag als eerste land in Europa in Nederland verkrijgbaar is. Er zijn twee versies: de Reader Pocket Edition en de Reader Touch Edition. De eerste kost 199 euro en heeft een 5 inch scherm, de tweede kost 299 euro en heeft een 6 inch touchscreen. (De prijs is inclusief 60 Nederlandse en 90 Engelse ebooks.) Ik heb de Touch getest en ik moet zeggen: het is de mooiste reader die ik tot nu toe heb gelezen.

Links een zilveren en zwarte uitvoering van de Sony Reader Touch Edition, rechts een roze Pocket Edition. Je kunt er SD-geheugenkaarten in stoppen en MemoryStick Pro Duo kaarten.

Het e-inkt scherm leest rustig en is heel energiezuinig; met één oplaadbeurt doe je twee weken. De reader onderscheidt zich met zijn aluminium behuizing van zijn plastic concurrenten. Het touchscreen scheelt een aantal bedieningsknoppen op de Touch Edition en werkt als je aan de trage refreshrate van het scherm (stripboeken lezen zal voorlopig een kriem blijven) bent gewend goed, maar is vergeleken met bijvoorbeeld een iPhone gelimiteerd.

Op beide modellen zit geen wifi of Bluetooth, dat drukt de prijs. Er kan een geheugenkaart in en je verbindt de Reader via usb met de computer. Op de computer staat vervolgens een bibliotheekprogramma, denk aan iTunes, dat in verbinding staat met de ebookwinkel van Bol.com waar je ruim 2000 Nederlandse en 100 duizend Engelse titels vindt.

Met name de prijsstelling van de Pocket Edition, 199 euro, brengt de ebookreader dichterbij een groter publiek. Andere readers waren tot voor kort een stuk duurder, zoals de Iliad van iRex in Eindhoven die bij 500 euro begint (maar wel over wifi beschikt). De reader die het dichtst bij Sony komt, is de BeBook van het Nederlandse Endless Ideas, dat ook nieuwe modellen gaat uitbrengen, waaronder de compacte BeBook Mini. Hier echter geen integratie met Bol.com.

Er is nog een derde versie van Sony's nieuwe Reader: de Daily Edition. Deze reader zal alleen in de VS verkrijgbaar zijn en heeft een simkaart van AT&T ingebouwd. Zo kan de gebruiker, net als bij Amazons Kindle, draadloos overal contact maken met de ebookwinkel, in dit geval die van Sony zelf. Dit is bij Bol.com en de Nederlandse Sony Readers vooralsnog helaas niet mogelijk. In de verwachte BeBook II zal overigens wel ruimte zijn voor een simkaart. Het is nog niet bekend met welke operator en welke winkel dit model zal werken.

Gaat deze Bol-Sony combo hier een doorbraak in Nederland voor ebooks bewerkstelligen? Ik geef het een aardige kans. Lamme polsen vanwege vuistdikke thrillers behoren met een reader tot het verleden - Stieg Larssons Millennium trilogie is helaas nog niet als ebook verkrijgbaar - evenals de stapel boeken in je koffer als je op vakantie gaat. Daarnaast ondersteunt de Bol-Sony combinatie het 'open' ebookformaat .epub, dat is uitgegroeid tot hét alternatief voor Amazons eigen, afgeschermde .mobi formaat. Bestsellerauteurs als Kluun, Susan Smit en Herman Koch zijn ook 'aan boord'.

Rest de prijsstelling van een ebook. Je zou verwachten dat een boek, net als een muzieknummer in iTunes, goedkoper is in digitale vorm. Bij het boek Wat er niet meer is van Susan Smit is dat ook zo. De hardcover kost 15 euro, het ebook 6,99. Het verschil bij Wat zou Google doen? van Jeff Jarvis is beduidend kleiner: de paperbackversie kost 19,90 euro, de ebookversie 17,85. Volgens Bol-directeur Daniel Ropers wordt het prijsvoordeel van ebooks gemiddeld 20 procent. Dat had zelfs 35 procent kunnen zijn, als voor ebooks geen btw van 19 procent zou gelden. Als ebooks structureel en substantieel goedkoper zijn dan fysieke boeken, dan zal dat de slagingskansen van het digitale lezen aanzienlijk vergroten. Ropers verwacht nog dit jaar duizenden Readers en tienduizenden ebooks te verkopen.

Het verhaal over de readers daarentegen is echter nog niet uit. Stel dat Apple dit najaar zijn verwachte tabletcomputertje uitbrengt, een handzaam apparaat met een touchscreen dat het midden houdt tussen een smartphone en een netbook, waarop je ebooks kunt lezen, waarmee je online kan en waarop je nog allerlei andere apps kunt draaien, welke zou je dan kiezen?