Nederlandse start-ups in Berlijn: Blom en Blom
Berlijn is een broedplaats voor start-ups. Bram interviewt er Nederlandse ondernemers. Dit is deel 2.
Het huis ziet er precies zo uit als je verwacht bij iemand die van zijn woonhuis ook zijn werkruimte heeft gemaakt. Overal staan lampen. Het appartement van Kamiel Blom bevindt zich in de zuidoostelijke wijk Neukölln, dat een populaire plek voor kunstenaars en creatievelingen is geworden nadat het aangrenzende Kreuzberg steeds duurder werd. Hier knapt hij oude fabriekslampen op, om die samen met zijn broer Martijn te verkopen onder de merknaam Blom & Blom. Elke lamp krijgt zijn eigen boekje met daarin het verhaal achter de lamp.
Kamiel was een van de twee vrienden waarmee Edial en Floris Dekker van Gidsy (zie deel 1 van deze serie) twee jaar geleden met de camper naar Berlijn vertrokken. Al snel werd de geplande trip van zes maanden verlengd tot onbepaalde tijd. Toen het opgestarte online designbureau een doorstart maakte als evenementenstart-up Gidsy, kon Kamiel instappen. 'Maar ik wist het gewoon echt niet. Als ik mijn realistische verstand volgde, moest ik mee gaan naar Gidsy en dan betrokken zijn bij iets heel tofs. Maar na jaren van achter de computer zitten, jeukte het toch wel weer om met mijn handen te werken.' De houtmeubelmaker was videomaker en animator geworden.
Martijn (l) en Kamiel Blom in de gang.
'En als ik daar dan iets aan toe mag voegen,' zegt Martijn, 'herinner ik me nog heel goed dat ene telefoontje in juli dit jaar.' Martijn werkt voor een detacheringbureau, Blom & Blom is zijn weekendbesteding. Nadat Kamiel hem een instemmend knikje geeft, vervolgt hij zijn verhaal. 'Jij belde me op met het verhaal. Dat je het even helemaal niet meer wist. Toen vertelde je ook je idee van de fabriekslampen. En dat je zelf niet het fijne wist van de zakelijke kant van een bedrijf opzetten. En toen zei ik: "Maar dat zou ik voor je kunnen doen." En zo is het idee langzaam gaan rollen.' Het bedrijf is nog in opbouw, net zoals de website. Via de mailinglist kun je op de hoogte blijven.
Het idee: in Oost-Duitsland hangen veel lampen in oude vervallen fabrieken te wachten op hun sloop. 'En wij komen ze redden', zegt Martijn. Zijn lach relativeert het Superman-gevoel van deze uitspraak. Maar toch. De lampen worden meegenomen, opgeknapt en verkocht, samen met een uniek boekje over de geschiedenis van deze lamp. 'Zo kun je aan je bezoek precies vertellen waar je lamp vandaan komt, met foto’s van waar hij origineel gehangen heeft,' zegt Martijn. Zijn broer vervolgt: 'Want er valt zoveel over te vertellen. Welke designer maakte de lamp? In wat voor fabriek hing hij? Wat was zijn rol?' Om deze informatie te weten te komen, ondervragen ze de buurtbewoners en raadplegen ze de gemeenteregisters. Met deze informatie proberen ze ook de officiële eigenaren te achterhalen, om de lampen over nemen.
Voor (l) en na het opknappen.
Hoe vinden ze de fabrieken? 'Rondrijden, vooral heel veel rondrijden,' zegt Kamiel. 'We weten ondertussen wel waar we het meeste kans maken. Er zijn verschillende industriële gebieden geweest in Oost-Duitsland, maar het komt op zoeken neer. Ik kan niet meer normaal naar schoonstenen kijken. Dan moet ik er altijd even op af.'
Als ze een fabriek vinden, wordt het zoeken vrijwel altijd beloond. 'De tijd heeft daar echt stilgestaan', zegt Martijn. De fabrieken kwamen leeg te staan na de val van de muur in 1989. De Russen verlieten Duitsland en de fabrieken waren plots overbodig, omdat alles in het westen ook al geproduceerd werd. 'We hebben echt bizarre dingen gezien', zegt Kamiel. 'De fabrieken zijn echt van de ene op de andere dag verlaten. Soms hangen de kindertekeningen nog aan de muur en staan de kopjes koffie nog op tafel. Een keer hing zelfs de kalender nog op de dag van vertrek.' Martijn: 'Ook heeft de natuur weer bezit genomen van het gebied, omdat het dak bijna altijd wel is ingestort.' Kamiel: 'Zo was er bij een fabriek een gigantische boom in het midden van de bedrijfsvloer gegroeid. Daar sta je wel even stil naar te kijken.'
Ter afsluiting krijg ik een rondleiding. Hoewel het huisje maar over twee kamers en een keuken beschikt, duurt het toch een half uur. Kamiel laat de binnenkant van een tl-lamp zien. Dit wordt helemaal vervangen en duurzaam gemaakt.
'Doe anders even je nieuwe overall aan', zegt Martijn. In het groene pak verandert Kamiel van kunstenaar in een vakbekwame klusser. 'Maar wel nog steeds dat Berlijnse shawltje om je nek houden, hè?' Martijn plaagt, Kamiel lacht, de broers weten wat ze aan elkaar hebben.
