Van forumthread tot roman

Deze week verschijnt het boek Dagboekvaneenkindermeisje.com van ene Nadine S.. Dit is een soort van blook, een weblog in boekvorm, alleen betreft het hier schrijfsels op het populaire jongerenforum Fok.nl. In een van de 'topics' over relaties en liefde startte 'Nadine S.' in 2005 met het beschrijven van haar 'onstuimige affaire' met de vader van haar oppaskinderen. Het begint allemaal met deze thread, die resulteerde in tien topics met de titel Dagboek van een kindermeisje. Een overzicht van Nadines threads staat hier, maar het leest allemaal niet gemakkelijk met al die reacties er tussendoor.

De Fok-bezoekers leefden volop mee met de belevenissen van Nadine - of ze nu echt waren of niet. Uitgeverij Rothschild & Bach zag er brood in en de schrijfster mocht er een boek van maken. Stukken werden herschreven en de reacties van Fok-bezoekers geredigeerd. Bij Fok reageerden ze zaterdag in eerste instantie trots in een nieuwsbericht over het boek.

Maar onduidelijk blijft wat er allemaal verzonnen is en welke persoon er nu werkelijk schuil gaat achter het verhaal. Dat zal precies de opzet van de uitgever zijn: er ontstaat een mysterie rond het boek. Altijd goed voor de verkoop. Rothschild & Bach schrijft op de biografiepagina van Nadine S. alleen dat zij momenteel een nieuw dagboek is begonnen 'over haar turbulente ervaringen in het studentenleven'.

De uitgever beschrijft het boek als volgt: 'Niet alleen neemt ze haar internetpubliek in vertrouwen over het verwarrende dubbelleven waarin ze wordt meegesleurd door haar rijke, roekeloze minnaar, ook probeert ze in het reine te komen met het drama dat zich binnen haar eigen familie voltrekt en alles op scherp stelt.'

Volgens Boekennieuws heeft Rothschild & Bach geprobeerd de FOK!-stijl er zo goed mogelijk in te houden. 'Zo is het boek opgebouwd als topic, beginnend met de eerste post van Nadine26 en de reacties op haar verhalen. Er zijn uiteraard wel reacties weggelaten die weinig met het verhaal te maken hadden.'

Daarvan is niet iedereen op Fok.nl gediend. Het gemor over het overnemen van reacties van Fokkers kwam dit weekend op gang. Bezoekers zijn deels gevleid en deels verbaasd dat er zinnen van hen terugkomen in het boek. Te meer omdat Nadine S. op het eigen forum schreef dat ze flink wat geld met het boek hoopte te verdienen: 'Het duurt nog een paar maandjes voordat het in de winkel ligt, maar dan kan ik eindelijk gaan cashen.'

Fok-oprichter Danny Roodbol mengde zich zaterdagnacht ook in de discussie. 'Dit houdt in dat ik maandag contact zal moeten gaan zoeken met mijn jurist. Verder ga ik hier niet op in tot ik overleg heb gepleegd.' Toch schrijft hij later: 'Het enige wat Nadine gebruikt heeft is FOK! Niet erg netjes.' Maar hij wil eerst afwachten tot hij het boek in handen heeft, zodat er een advocaat naar kan kijken.

Of Fok.nl juridisch iets kan ondernemen, is sterk de vraag. Waarschijnlijk is hier gewoon sprake van citeren. Uitgever Oscar van Gelderen zit momenteel in New York. Een juridische dreiging genereert natuurlijk alleen maar meer aandacht voor het boek.

De Fok'ers zijn intussen massaal aan het speculeren geslagen over de identiteit van 'Nadine'. Zij reageerde maandagavond op de mail die we dit weekend via Fok.nl stuurden. Ze besloot in het Radio 1-programma Radio Online bekend te maken wie ze is: Karin Overmars. Ze schreef tien jaar geleden ook al eens een roman.

Intussen hebben de discussies over vermeende schending van copyrights nu al honderden reacties, zoals deze van ThE_ED: 'Ik denk dat mensen zich toch een beetje én genomen voelen doordat ze voor de gek zijn gehouden, én zo ongewild iemand aan een boek hebben geholpen; het bedrog wordt nu voor commercieel gewin gebruikt.'

Nog even en over dat onderwerp zijn meer reacties dan dat er in eerste instantie op de kindermeisje-schrijfsels op Fok kwamen. Kortom, de internetmarketing van het boek lijkt al vlotjes te gaan. Maar misschien heeft het ook nog gevolgen voor de schrijfster van het forum 'Verliefd op de leraar van mijn zoon' op Vrouw.nl, een soortgelijk 'levensecht' en 'onstuimig' verhaal. Meelevende Vrouw.nl-bezoekers ruiken nu onraad, zoals ene Kara: 'Waaat? En ik maar meeleven!! Nou, ik kan je vertellen... ik geef dus geen goedkeuring voor publicatie van mijn reacties.'

Webschrijfsels die uiteindelijk in boekvorm verschijnen zijn trouwens geen nieuw verschijnsel. De succesvolste zijn tot nu toe meestal geschreven door vrouwen. Washingtonienne van Jessica Cutler bijvoorbeeld, over haar seksuele escapades in politiek Washington. Cutler deed die sappige verhalen eerst uit de doeken op haar weblog met dezelfde naam. In Engeland scoorden twee weblogsters ook boekendeals met grote uitgevers: Belle de Jour, het dagboek van een callgirl, en Wife in the North over de problemen van een huisvrouw uit de grote stad die verhuist naar het platteland in Noord-Engeland.

Andere bekende boeken van schrijvers die via internet werden ontdekt, zijn bijvoorbeeld Baghdad Burning van een Iraakse vrouw met de nickname Riverbend die een gelijknamig weblog bijhield. Dat boek werd genomineerd voor de Samuel Johnson Prize in Engeland. Ook uit Irak kwam al in 2003 het boek The Clandestine Diary of an Ordinary Iraqi samengesteld uit de weblog van de Irakees Salam Pax. Dit lijstje Blooks op Amazon geeft ook een aardig overzicht van populaire weblogboeken.

In eigen land heeft weblogger Merel Roze ook een roman, Fantastica, geschreven. Maar dat boek bevat geen teksten van haar blog. Ook internetreiziger Ramon Stoppelenburg kon een paar jaar geleden een boek schrijven over de wereldreizen die hij dankzij zijn site Letmestayforaday.com kon maken.

Sommige blooks zijn zelfs bestsellers. Van het boek Julie and Julia: 365 Days, 524 Recipes, 1 Tiny Apartment Kitchen van de culinaire weblogster Julie Powell zijn er meer dan honderdduizend verkocht. Het boek won vorig jaar de eerste Blooker Prize. Dat is een jaarlijkse prijs voor de beste blooks, georganiseerd door Lulu.com. De genomineerden voor dit jaar zijn al bekend, de uitreiking is volgende maand.

Lulu.com biedt een oplossing voor webloggers die hun teksten graag op papier willen verkopen. Op de site kan je je eigen boek uitgeven. Je hoeft alleen een PDF-bestand te uploaden, je formaat en kaft te kiezen en Lulu drukt het boek alleen als iemand er een exemplaar van besteld. Geen hoge opstartkosten en geen risico op dozen vol onverkochte exemplaren op zolder. En leuk voor verjaardagen, je eigen blook.