Reclameborden houden treinreizigers in de gaten

Een twitteraar met de naam @Nsdefect tweette maandag onderstaande foto's, waarop duidelijk een cameraatje te zien is in de abri. Op het station wordt al enige tijd getest met het registeren van reizigers die de reclamezuilen van het bedrijf Exterion Media passeren. Dat bedrijf heeft een deal met NS als het om reclame maken gaat op stations. 

@NS_online @ROVER_online wat doen die mini-cameratjes in die reclamezuil! Dit lijkt me geen beveiliging! Station amersfoort perron 6/7 pic.twitter.com/5YMKhguzU6

— Nsdefect (@Nsdefect) September 4, 2017

Om beter te zien wie er wanneer en hoe lang naar de reclames kijkt, informatie die van grote grote waarde is voor adverteerders, test Exterion iets nieuws. Het monteert camera's in de reclamezuilen om te zien hoeveel mensen er langs lopen, wie er blijft kijken, hoe lang, van welk geslacht de kijker is en welke leeftijd hij of zij heeft. Dit alles gebeurt met software van het bedrijf Quividi.

'Geen beelden opgenomen'

Guy Rimmelt, directeur marketing bij Exterion, zweert dat daarbij geen videobeelden van mensen worden gemaakt. De camera's worden gebruikt als sensoren, legt hij uit. Met de techniek van Quividi kunnen die sensoren registeren hoeveel mensen voorbij komen, of ze kijken, hoe oud ze ongeveer zijn en wat voor geslacht ze hebben. Volgens Grimmelt levert dat slechts 'enen en nullen' op, of iemand man of vrouw is bijvoorbeeld, en dus geen privacygevoelige data.

Er wordt ook onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om emoties te ontwaren, maar Grimmelt weet niet of dat zijn klanten interesseert. De interesse van adverteerders voor de nieuwe manier van meten van het bereik van de advertenties valt tot nu toe sowieso tegen, aldus Grimmelt. "De software die we gebruiken is ook erg prijzig, dus misschien is het niet eens rendabel."

Onderzoek Autoriteit Persoonsgegevens

Toch stelt de Autoriteit Persoonsgegevens en onderzoek in. "We zijn nieuwsgierig naar wat hier nu precies gebeurt", zegt een woordvoerster. De instelling gaat in gesprek met de NS en Exterion Media.

In het algemeen geldt dat alleen gemeenten of politie camera's in de openbare ruimte mogen ophangen, voor het handhaven van de openbare orde. Als een bedrijf dat wil voor veiligheidsdoeleinden, mag dat met het toestemming van de AP, de instelling die waakt over privacy in Nederland.

Welk doel is van belang

Camera's met commerciële doeleinden mogen überhaupt niet gebruikt worden in de openbare ruimte. En stations van NS zijn openbare ruimte, stelt AP op basis van Artikel 1.1 van de Wet openbare manifestaties. 

Dat Exterion zegt geen beelden te maken, betekent volgens de woordvoerster nog niet automatisch dat het is toegestaan. "Dat ligt genuanceerder, bijvoorbeeld als het gaat om het herkennen van emoties." De AP toetst of gegevens herleidbaar zijn tot personen, of en hoelang ze opgeslagen worden en voor welk doel.

Testen op stations en in winkelcentra

De 'test' startte begin dit jaar, op de stations van Amsterdam, Amersfoort, Eindhoven en Rotterdam staan de camera's aan. Ook in enkele winkelcentra's wordt 'getest', maar welke dat zijn wist Grimmelt niet exact. "Dat moet ik navragen."

In totaal heeft het bedrijf zo'n 750 zuilen in Nederland, maar in hoeveel zuilen camera's zitten weet Grimmelt ook niet precies. In de meeste van de 50 digitale borden op stations zitten de camera's al wel. Hoe lang de test nog duurt weet Grimmelt ook nog niet: "We hebben geen specifieke deadline."

'Nooit beelden maken of opslaan'

Het bedrijf is ook niet van plan om ooit beelden op te slaan, aldus Grimmelt. "A, het mag niet. En B voegt het nul komma nul toe." Omdat er vaak heel veel mensen tegelijkertijd voor een billboard staan, is het onmogelijk om ze een gepersonaliseerde advertentie voor te schotelen, legt hij uit.

Bovendien zou filmen volgens hem veel te veel data opleveren, enerzijds omdat het veel meer opslagruimte zou vergen en bovendien ook nog geanalyseerd moet worden. "Wij hebben geen software die mensen kan herkennen zoals op luchthavens, wij gebruiken dit alleen maar om te kijken hoeveel mensen naar onze schermen kijken."