Ill Communication

<font size="1">Vijftig bezoekers van het Beastie Boys concert kregen een camcorder uitgedeeld. Hun opnames zijn verwerkt in de film.</font>

'Ik werd jaloers toen ik over het idee las. Ik had het graag zelf bedacht', zegt Victor Ponten van Habbekrats Reclame, maker van vernieuwende muziekclips en in 2005 nog samen met zijn compagnon Jim Taihuttu uitgeroepen tot reclametalent van het jaar. Ik zag hem in de zaal zitten in Rotterdam bij de vertoning van Awesome, I fucking shot that!, de registratie van het Beastie Boys concert in het New Yorkse Madison Square Garden in oktober 2004. Naast de regisseur die zelf met een camera opanmes maakte, is het concert vastgelegd door vijftig bezoekers die een Hi-8 camcorder meekregen en de opdracht alles te filmen wat ze maar wilden. Een vernieuwend, YouTube-esk idee inderdaad maar met een teleurstellend resultaat.

De film is een spervuur van montage. Tussen de opnames van die ene goede camera op een statief en die van de camcorders. De laatste zijn handheld, korrelig, slecht belicht en met de date stamp dikwijls in beeld om ten overvloede nog te benadrukken dat het opnames van een huis-, tuin- en keukencamera zijn. De filmende bezoekers zitten overal in het stadion verspreid. Boven in de tweede ring of vooraan in de bak. Het maakt dat je het concert beleeft door de ogen van een bezoeker en dat je af en toe, net als die Beastie Boys fan in de tweede ring, amper iets ziet van het podium. De bezoekers filmden hun vrienden, zichzelf, hun toiletbezoek en het halen van meer bier bij de bar. De vocale bijdragen beperkten zich tot Amerikaans gegil, meezingen en de trotse opmerking 'you're on the dvd now!' wanneer andere bezoekers werden gefilmd.

<font size="1">Stabiele kwaliteitsopnames in kleur zijn zeldzaam in de film.</font>

De snelle montage en het veelvuldig gebruik van foute filters zoals Ponten ze noemt moet het amateurniveau van de filmende bezoekers verbloemen. Daar slaagt de film niet in. Het enige hoogtepunt is wanneer de bass zo luid het stadion ingalmt dat je de trilling in de camcorderopnames terugziet. Alle andere hoogtepunten zijn gefilmd met de goede camera, zoals de scene waarin de Beastie Boys backstage worden gevolgd wanneer zij van het podium afkomen, een lift induiken en door de gangen van het stadion rennen om als verrassing aan de andere kant tussen het publiek op te duiken en daar een nummer op te voeren. Je verlangt als kijker simpelweg naar meer kwaliteit en de rust van goede camera. 'Je zag dat ze veel materiaal nodig hadden van zichzelf', vindt ook Ponten. 'Wat dat betreft viel het tegen.'

De film kan worden beschouwd als een serieuze poging de YouTube-beeldcultuur naar cinema te vertalen. Een poging die mijn inziens is mislukt. Er worden in filmkringen weliswaar al langer experimenten gedaan met low-budget camera's, mobiele telefoons zelfs, maar die zijn tot nu toe nog nooit het arthouse-niveau ontstegen. Het grote publiek wil simpelweg mooi beeld zien op dat grote witte doek. User generated content, hier in de vorm van bootleg-achtige video-opnames, heeft simpelweg te weinig kwaliteit om de benodigde magie op te roepen. Jackass komt er op televisie mee weg, de homevideo-stijl van filmen, maar dat is meer geregisseerd dan op het eerste oog lijkt. Het is ook het lot van iPod parties, waarbij mensen zoals jij en ik als dj mogen optreden. Het publiek staat naar een amateur te luisteren en dat hoor je.

<object width="400" height="329"><param name="movie" value="http://www.youtube.com/v/geqsaYAy8qM"><param name="wmode" value="transparent"><embed src="http://www.youtube.com/v/geqsaYAy8qM" type="application/x-shockwave-flash" wmode="transparent" width="400" height="329"></object>

<font size="1">Wat flauw. Een videootje maken met digitale pocketcamera tijdens de vertoning in Rotterdam werd bijna hardhandig afgekapt. Uitgerekend bij deze film!</font>

De enige plek waar user generated content echt goed gedijt is het medium waarvoor het is gemaakt: internet. De filmpjes zijn kort en je snelt er doorheen als ware het websites. De norm ligt ook lager. Ponten: 'Het maakt allemaal niet uit online. Op YouTube ziet alles er crappy uit, zelfs professioneel gemaakte trailers of miljoen kostende commercials worden door de compressie net zo lelijk als een homebrew filmpje.'