Apple Music: geen algoritmes maar ouderwets handwerk

Apple Music bestaat alweer ruim vier jaar, en is inmiddels één van de grootste streamingdiensten ter wereld. Onlangs mocht Bright in Londen een kijkje in de keuken van Apple Music nemen. We kwamen meer te weten over hoe de playlists in Apple Music worden gemaakt, en spraken ook even met Beats 1-dj Matt Wilkinson.

Platenzaak en radiostation

De vier pilaren van Apple Music zijn: Bibliotheek, Voor jou, Ontdekken en Radio. De Bibliotheek spreekt voor zich: daar staan albums en singles die je opslaat zodat je er makkelijker bij kan, of om ze offline te kunnen opslaan. De overige drie pilaren draaien om het vinden van nieuwe muziek.

'Voor jou' en 'Ontdekken' gaan hand in hand, en lijken eigenlijk het meest op de ouderwetse platenzaak, en dan vooral eentje met een medewerker die je een beetje kent. Beide tabs bieden zowel albums als afspeellijsten, waarbij de nadruk bij Voor jou ligt op het soort muziek dat je al luistert. Je krijgt nieuwe albums in die genres aangeraden, en afspeellijsten die daar op voortborduren.

Het onderdeel Ontdekken is voor iedereen hetzelfde; de platenzaak als je binnenloopt. Apple denkt goed na over de indeling, en verandert die voortdurend. Seizoenen, trends, festivals, grote nieuwe albums: allemaal van invloed op de indeling, die met de hand wordt gemaakt. Ook bijna alle playlists van Apple zijn met de hand samengesteld, met uitzondering van de hitlijsten.

Handwerk door muziekexperts

De manier waarop Apple zijn afspeellijsten maakt is interessant. Die worden namelijk vooral gemaakt door externe muziekliefhebbers, die nadrukkelijk geen data van Apple te zien krijgen.

Apple weet namelijk precies waar mensen naar luisteren, welke muziek in welk land goed scoort. Dat speelt voor de inhoud van de afspeellijsten geen rol: daar mag de expert zijn kennis en smaak laten gelden en lijsten maken die precies passen, en de luisteraar juist iets nieuws laten horen.

Apple gebruikt zijn data wel om te bepalen welke lijsten en albums het in welke landen toont. Maar ook daar komen eerst nog mensenhanden aan te pas. Muziek blijft uiteindelijk een kwestie van gevoel en smaak. 

Streamingdienst met radiostation

Dat geldt ook voor Beats 1, het radiostation van Apple. Een tamelijk unieke opzet: Apple zendt 24 uur per dag uit met vaste dj's maar ook met bekende artiesten. The Weeknd, Elton John, Nicky Minaj en tal van andere bekendheden hebben hun eigen radioshow op Beats 1.

Alle dj's kiezen helemaal zelf welke muziek zij draaien. Gebruikers kunnen live naar de shows luisteren, of naderhand als een soort van podcast. Nummers die je leuk vindt, kun je direct aan je eigen bibliotheek toevoegen. En wie terugluistert, kan ook nummers overslaan.

'Ik draai wat ik zelf wil'

In de Londense Studio van Beats 1 spraken we Matt Wilkinson. Oorspronkelijk geen dj, maar jarenlang journalist voor het gerenommeerde muziekblad NME. "Ik draai echt wat ik zelf wil", zegt Wilkinson. Dat is te merken: vlak voordat we binnenkwamen draaide hij bijvoorbeeld nummers van de gemaskerde Canadese country-artiest Orville Peck; er zijn toegankelijkere artiesten te bedenken.

Ook Wilkinson laat zich niet leiden door data of grote muzieklabels. "Mensen weten mij wel te vinden, ik heb Twitter en mijn e-mailadres is te vinden. Zo krijg ik nieuwe muziek aangeleverd van artiesten van over de hele wereld. Als een toffe muzikant uit Zimbabwe mij een nieuw nummer stuurt, dan is er zomaar kans dat ik dat draai."

Helemaal los van data is Wilkinson niet, hij kan het wel gebruiken als hij dat wil. "Ik kijk graag naar de data van Shazam, dan zie je precies van welke muziek mensen op allerlei plekken ter wereld meer willen weten. 

Shazam als vroeg hit-alarm

Apple nam Shazam in 2018 over, maar de app bestaat al zolang als de App Store bestaat. Bijna iedereen kent de app: open hem, druk op de knop en na een paar seconden luisteren vertelt Shazam welke muziek je hoort. De functie zit sinds een tijdje ook in Siri, vraag maar eens 'Hé Siri, welk nummer is dit?'.

Shazam is handig voor gebruikers, maar brengt ook trends in kaart. "De bovenste 25 procent is vaak te verklaren: in een bepaald land is een reclame op tv of wordt een serie uitgezonden met een bepaald nummer erin. Dan zie je een enorme piek."

"Maar ik ben vooral geïnteresseerd in de onderste 25 procent: die kunnen we zelfs bekijken op stedelijk niveau en zo kan je al vroeg nieuwe acts ontdekken die de moeite waard zijn", aldus Wilkinson. Die Shazam-data is door iedereen te bekijken: per stad is een top 200 te zien van de meest ge-Shazam-de nummers.

Nieuwe artiesten ontdekken

Apple zoekt met externe muziekkenners en zijn eigen radio-dj's dus constant naar nieuwe muziek voor de luisteraars van Apple Music. Maar sinds kort zoekt Apple ook zelf naar nieuwe muzikanten, nog voordat ze groot en bekend zijn.

Eind 2018 nam Apple muziekplatform Platoon over. Platoon is een soort platenlabel voor de 21ste eeuw, voor muzikanten die klaar zijn om groter te worden, maar bijvoorbeeld nog niet toe zijn aan één van de drie grote platenlabels. Platoon staat de muzikanten bij van alles van de productie van muziek tot merchandising, en onderzoekt op basis van allerlei luisterdata wat de beste manier van distributie is.

Platoon is daarin onafhankelijk: muziek van nieuwe artiesten wordt uiteraard op Apple Music gezet, maar het bedrijf stapt net zo makkelijk naar concurrenten als Tidal of Spotify. En dat doet Platoon helemaal niet onverdienstelijk: zo begeleidde de voormalige startup inmiddels grote sterren als Jorja Smith en Billie Eilish.

Concurrent voor radio

Hoewel dat bij de muziektak niet zo voelt, is Apple wel één van de grootste bedrijven ter wereld. Apple Music is niet alleen concurrent voor andere muziekdiensten, maar met zijn opzet ook voor radiozenders en platenzaken. Voor de gebruiker is het fijn dat Apple Music in ieder geval mensen met dezelfde ouderwetse passie voor muziek heeft gevonden.

Kijk ook: eerste indruk AirPods Pro

Volg Bright op YouTube voor meer tech-video's