Uitlegparty: Chrome OS

Google Chrome heeft inmiddels wereldwijd meer gebruikers dan Internet Explorer en dat is een prestatie van formaat. Vooral in niet-Westerse landen blijkt Chrome erg populair, terwijl in Nederland er nog altijd een fikse achterstand is op de Microsoft-browser. Google's belofte om met Chrome surfen sneller, eenvoudiger en veiliger te maken, lijkt redelijk te zijn uitgekomen. Chrome is nog altijd de snelste browser en krijgt de meeste nieuwe versies, die bij de meeste gebruikers automatisch en ongemerkt worden geïnstalleerd. Chrome is alweer bijna toe aan versie 20.

Google kwam een paar jaar geleden op het idee om Chrome uit te breiden tot een compleet, lichtgewicht besturingssysteem. De eerste versie van dit Chrome OS, dat is gebaseerd op Linux, bestond uit weinig meer dan de Chrome-browser. Daarin kwam de gebruiker meteen na inloggen terecht. Maar als echt alternatief voor Windows is het tot nu toe geflopt. Er kleefden tot nu toe grote bezwaren aan het gebruik van Chrome OS, veroorzaakt de hoofdgedachte dat alles in de cloud moet gebeuren.

Alles in de cloud
Een groot minpunt is dan ook dat je geen programma's kan installeren. Foto's bewerken, filmpjes monteren, tekstverwerking, presentaties maken, muziek luisteren, spelletjes spelen, je bent vaak nog gewend dat met op de computer zelf geïnstalleerde software te doen. Even Photoshoppen, Spotify luisteren, via Bittorrent een film downloaden of Fifa spelen, het kan allemaal niet met een computer met Chrome OS, want daar zijn allemaal programma's voor nodig. Op Chrome OS kan je helemaal geen software installeren. Hierdoor is een virusscanner overbodig. Je hebt alleen de browser, een heel basale tekst-editor en filemanager om gedownloade bestanden te zien en dat is het dan.

Google denkt dat je tegenwoordig alle computertaken net zo gemakkelijk in de cloud kan uitvoeren. Er zijn sites waar je foto's of filmpjes kan monteren, er zijn steeds meer online browserbased games, er zijn ook streamingdiensten die wel in de browser werken. Google heeft zelf Google Docs en sinds kort Google Drive, waarmee je documenten, presentaties en tekeningen kan maken en opslaan. Echter dat werkt alleen goed als je een internetverbinding hebt. Zit je in de trein, het vliegtuig of in een horeca-gelegenheid zonder wifi, dan wordt je laptop met Chrome OS ineens bijna waardeloos.

De nieuwe versie van Chrome OS: een bureaublad met webapps en een taakbalk aan de onderkant

Syncen en offline apps
Google belooft beterschap. De nieuwe versie van Chrome OS, die ook staat op de nieuwe Chromebooks en Chromebox (waarover later meer), krijgt later deze zomer automatische synchronisatie van bestanden naar Google Drive. Deze zijn dan ook offline beschikbaar. Ook kan je dan met Google Docs offline documenten bewerken en opslaan. Nog lang niet alles is op dit moment offline beschikbaar. Je Gmail staat nog altijd alleen online en is alleen via een extensie ook offline beschikbaar te maken.

Maar met de aanstaande integratie van Google Drive gaat het de goede kant op. Op Windows en Mac OS is het met Google Drive al mogelijk om automatisch bestanden te synchroniseren tussen de Google-cloud en computers. Alleen werken in de cloud is leuk en aardig, totdat de verbinding uitvalt aan een van de twee kanten. Het hebben van een lokale backup van belangrijke documenten is toch wel prettig.

Voor de toekomst is de offline ondersteuning een steeds minder groot probleem. Internet komt op steeds meer plekken beschikbaar en hopelijk wordt het dataverkeer ook steeds goedkoper. De komende jaren wordt het voor site-ontwikkelaars steeds makkelijker om ook delen van hun webapplicaties offline beschikbaar te houden in de browser. Chrome ondersteunt allerlei nieuwe functies van de webopmaaktaal HTML die dit mogelijk maken. Google loopt op dit punt iets voor op de concurrenten op browsergebied. Maar het zijn vooral de webontwikkelaars die nog flink aan de bak moeten om dit te laten werken. De meeste sites kunnen je nog altijd niets tonen als je computer offline is.

Interface lijkt nu meer op de rest
Een andere belangrijke verbetering in de nieuwe versie van Chrome OS is de interface. Tot nu toe startte Chrome OS de browser fullscreen op en kon het venster niet worden verkleind. Nieuw is dat tabbladen nu ook als losse vensters zijn te beheren waarvan de gebruiker zelf de positie en grootte kan bepalen door te slepen. Oftewel: precies wat met Windows en Mac OS X ook kan. Ook heeft Chrome OS nu de mogelijkheid om een achtergrond in te stellen en op het bureaublad zijn icoontjes van webapplicaties en websites te plaatsen. Dat overzicht met apps lijkt qua vormgeving op de laatste versie van Mac OS X: hoe meer icoontjes er staan, hoe kleiner ze worden.

Chrome OS begint op meer punten op een echt besturingssysteem te lijken betreft vormgeving. Dat geldt ook voor de taakbalk aan de onderkant waar favoriete webapps zijn te plaatsen en waar standaard icoontjes staan van enkele Google-diensen, zoals de zoekmachine, Docs, YouTube en Gmail. De taakbalk bevat ook de verschillende browservensters. Aan de rechterkant is net als bij Windows informatie te zien over de accuduur, netwerkverbinding en tijd. En zijn instellingen als wifi, schermhelderheid en volume aan te passen. Verder is een eigen achtergrond in te stellen en zijn thema's te downloaden.

Interessant zijn de uitgebreide synchronisatie-opties. Apps, extensies, bookmarks, instellingen en zelfs geopende tabbladen zijn tussen Chrome-browsers op verschillende computers te synchroniseren.

De nieuwe Samsung Series 5 550 Chromebook

Chromebooks
Dan de hardware, de zogeheten Chromebooks. De eerste generatie van deze Chrome OS-laptops was verrevan ideaal. De laptops, gemaakt door Samsung en Acer, was nogal traag vergeleken met de Windows-concurrentie rond dezelfde prijs en kon meerdere tabbladen met zware sites niet goed aan. Eind mei presenteerden Google en Samsung de tweede generatie Chromebooks en de eerste Chromebox, een desktop-pc met Chrome OS.

De hardware is een stuk sneller, maar nog altijd zijn de specs relatief teleurstellend gezien de prijs. Misschien zijn betere specs niet nodig, want de Chromebook werkt snel, heeft een uitstekende accuduur en start binnen luttele seconden op. Scherm en bouwkwaliteit zijn niet bijzonder. De nieuwe Chromebook kost 449 dollar, maar voor dat geld kan je een snellere Windows 7-machine kopen. Dan krijg je de mogelijkheid om vele duizenden programma's op het systeem zelf te installeren. En er zijn genoeg gevallen te bedenken waarbij desktop-software beter werkt dan de cloud.

Ook printen, audio-ondersteuning en het herkennen van apparaten die allerlei drivers nodig hebben zijn minpunten van Chrome OS. Printen moet ook via de cloud, maar dat valt nog lang niet met elke printer te doen. De audio-output van de Chromebooks is niet geweldig en aansluiten van oude apparaten kan ook voor problemen zorgen.

Langzaam volwassen
Chrome OS voelde vorig jaar nog lang niet volwassen. Typisch Google. Het bedrijf lanceerde al tal van diensten die bij de start nog verre van klaar waren. Met Chrome OS was dat niet anders. Maar net als bij Google Docs, Reader of YouTube wordt ook Chrome OS nog met elke versie beter. Het systeem voelt nu erg stabiel en werkt prettiger door de verbeterde interface, die meer op Windows en Mac OS lijkt. Met de geleidelijke ondersteuning voor offline gebruik van meer webdiensten kan Chrome OS voor gewone consumenten steeds interessanter worden.

Maar als hoofdcomputer om op te werken kunnen Chromebooks nog altijd niet op tegen Macs of Windows-pc's. Chrome OS is beter geworden, maar nog altijd vooral geschikt voor een simpel computertje voor onderweg.