Privacy-discussie heeft meer concrete voorbeelden nodig

Privacy-discussie heeft meer concrete voorbeelden nodig
2 oktober 2016 om 21:24
Laatste update: 27 april 2018 om 02:59

Discussies over privacy gaan te veel over beleid. En te weinig over concrete voorbeelden van mensen die het slachtoffer zijn geworden van de surveillance state.

Terwijl dergelijke concrete voorbeelden broodnodig zijn om een groter publiek voor privacy in het internettijdperk te interesseren. Uitstekend dus dat Maurits Martijn en Dimitri Tokmetzis, journalisten bij De Correspondent, in hun boek Je hebt wel iets te verbergen onder meer het verhaal van Erik Pas vertellen: de ondernemer die bij zijn reis naar Los Angeles in februari 2015 de belangstelling van de Amerikaanse autoriteiten had gewekt omdat zij in de veronderstelling verkeerden dat hij zijn document om Amerika binnen te komen (ESTA) had aangevraagd vanuit Jordanië.

Wat de Amerikanen niet wisten, was dat Pas' internetaanbieder Vodafone kort daarvoor een serie IP-adressen had overgenomen van een partij uit Jordanië. Eén van die adressen had het bedrijf toegewezen aan Pas, waardoor de Amerikanen dachten dat hij zijn toegangsdocument voor de VS had aangevraagd vanuit Jordanië. De Kafkaëske hel waarin Pas terechtkwam is een bijzonder sterk voorbeeld van waar een surveillance state toe kan leiden. En wel omdat iedereen begrijpt dat Pas ten onrechte als verdachte werd aangemerkt en omdat iedereen zich moet kunnen voorstellen dat ook hem of haar dit kan overkomen.

De belangstelling voor privacy is groter dan ooit, schrijft Maarten Reijnders in Bright Ideas. Toen de oorspronkelijke oprichters van de digitale-burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom in augustus 2006 hun opheffingsbijeenkomst hielden, pasten alle aanwezigen in een klein zaaltje boven het Amsterdamse café Heffer. Tegenwoordig verkoopt het 'nieuwe' Bits of Freedom elk jaar de Amsterdamse Stadsschouwburg uit voor de uitreiking van de Big Brother Awards. En Tokmetzis en Martijn lukte het onlangs om hetzelfde te doen met de Utrechtse stadsschouwburg voor hun boekpresentatie.

Die toegenomen belangstelling valt niet los te zien van de onthullingen van Edward Snowden over de digitale-spionagepraktijken van de NSA. Snowden heeft voor de discussie over privacy in het internettijdperk betekend wat Al Gore met zijn film An Inconvenient Truth heeft betekend voor de discussie over klimaatverandering.

Tokmetzis en Martijn trekken in hun boek de parallel tussen de discussies over klimaatverandering en privacy. "Mijn indruk is dat veel privacy-activisten links en antibedrijfsleven zijn", tekenen Tokmetzis en Martijn op uit de mond van George Marshall, die is gespecialiseerd in klimaatcommunicatie. "Hun wereldbeeld is: deze multinationals willen hun macht uitbreiden en geld verdienen en daarom proberen ze het internet over te nemen."Wie bij de boekpresentatie van Tokmetzis en Martijn de zaal inkeek, kan zich niet aan de indruk onttrekken dat Marshall daarin wel een beetje een punt heeft. "Dit lijkt wel een bijeenkomst van GroenLinks en D66", zegt een bekende, die zelf politiek actief is voor D66, na afloop van de bijeenkomst tegen me.

De uitdaging voor privacy-voorvechters is om ook medestanders te vinden die nu niet op dergelijke avonden afkomen. Dat is namelijk waar het volgens Marshall misging bij het debat over klimaatverandering: omdat veel argumenten de vorm aannamen van kapitalismekritiek of pleidooien voor sociale rechtvaardigheid, keerden veel conservatieve en rechtse mensen zich van het onderwerp af. Voor die doelgroep heb je vermoedelijk meer aan een verhaal over een ondernemer als Pas die het slachtoffer werd van privacyschendende bureaucratie.

Lees de rest van dit artikel in Bright Ideas of bij Blendle

Bright Ideas is het tweewekelijkse webmagazine van Bright. Een jaar lang toegang kost slechts 24 euro. Meld je aan op ideas.bright.nl. Blendle-gebruikers kunnen de artikelen hier los lezen.

Verder in editie 62 van Bright Ideas:

Deze Amsterdamse studio is een wereldspeler op VR-gebied

Er liggen steeds meer VR-brillen in de winkels, maar waar worden de VR-games gemaakt? Gewoon in Amsterdam, door de grootste VR-maker van Europa: Force Field. Lees bij Blendle

Dave Hakkens: groot in modulair bouwen

Hij bedacht een modulaire smartphone en modulaire machines die afvalbergen kunnen verminderen. Bij ontwerper Dave Hakkens is afvalbestrijding een rode draad in zijn werk. Een interview. Lees bij Blendle

Het échte privacyprobleem

Argeloze burgers willen online surveillance niet zien. En daardoor zien zij ook niet wat er écht op het spel staat door deze massale privacyschending, schrijven Maurits Martijn en Dimitri Tokmetzis, auteurs van het boek 'Je hebt wél iets te verbergen'. Lees bij Blendle

Design: hoe moeilijk kan het zijn?

In zijn serie columns en een nieuw boek getiteld 'Hoe moeilijk kan het zijn?' wijst wetenschapper en cabaretier Jasper van Kuijk de weg naar een gebruiksvriendelijkere, intuïtievere en beter ontworpen wereld. Lees bij Blendle

Grand Gear: GoPro-drone en slimme klok

In Grand Gear selecteren we maandelijks de mooiste nieuwe spullen voor je. Spullen die je bij het zien van de foto's in je handen wilt voelen. Lees bij Blendle

Alle Bright Ideas-artikelen lezen? Meld je aan op ideas.bright.nl

Lees meer over:

Deel via