Kwaliteitsjournalistiek op maat

Op zondagavond had ik het grootste deel van de zaterdagkranten van Het Parool en NRC nog niet uit. Ook lagen er ook nog twee edities van Vrij Nederland op de bank, onaangebroken in cellofaan. Geen tijd gehad om alles te lezen. Maar eerlijk gezegd; had ik méér vrije tijd gehad, dan had ik waarschijnlijk nog niet alles gelezen. Een boek lees je van kaft tot kaft, maar uit kranten en magazines pik je eigenlijk alleen de dingen die je echt interesseren.

Zo lees ik op vrijdag altijd graag de cultuurbijlage van NRC, maar kan het boekenkatern me gestolen worden. Ook zou ik het prima vinden als ik eenderde van de pagina's uit Vrij Nederland kon scheuren en niet zou hoeven betalen, want die lees ik toch nooit. De rest lees ik wel graag en daarvoor wil ik uiteraard wel betalen.

Klinkt als uitgeven en lezen op maat, precies wat de nieuwe digitale dienst eLinea wil doen. 'Een digitale kwaliteitskrant die perfect aansluit bij jouw interesses', zo omschrijft eLinea zichzelf. Met eLinea kun je je abonneren op bepaalde onderdelen van kranten en tijdschriften of op de artikelen van bepaalde schrijver. Je kiest zo bijvoorbeeld alleen voor het binnenlandnieuws van NRC, de sportverhalen van Thijs Zonneveld van De Pers of de columns van Dolf Jansen.'

<object width="405" height="334" data="http://www.youtube.com/v/Dehh4FzQOew&amp;feature" type="application/x-shockwave-flash"><param name="data" value="http://www.youtube.com/v/Dehh4FzQOew&amp;feature"><param name="src" value="http://www.youtube.com/v/Dehh4FzQOew&amp;feature"></object>

Aanbod
De dienst valt of staat met het aanbod. Als eLinea lanceert op donderdag 24 februari doen de volgende media mee: NRC Handelsblad, Elsevier, Nieuws.nl, De Pers, Vrij Nederland, OnStage, Opzij, Psychologie Magazine, J/M voor Ouders en het Friesch Dagblad. Ook doen individuele cartoonisten en columnisten mee, zoals Dolf Jansen, Joep Bertrams en Yvonne Kroonenberg en bieden een aantal websites hun content via eLinea aan, waaronder De Nieuwe Reporter.

Natasja Oosterloo van eReaders Groep, het bedrijf achter eLinea, kan nog niet veel concreets zeggen over uitbreiding van dit aanbod. 'Natuurlijk willen we het aanbod van kranten en magazines zo snel mogelijk uitbreiden, daar zijn we hard mee bezig. Sommige uitgevers willen eerst even afwachten hoe deze kanalen gaan lopen.'

Hoe gaat het in zijn werk? Je kiest een aantal nieuwsstreams om je op te abonneren. Dat kunnen gratis kanalen zijn, zoals de cartoons van Fokke en Sukke of de reisartikelen van De Pers, of betaalde. De prijs voor betaalde kanalen loopt uiteen van 20 cent per maand voor zo'n vijftien concerttips van OnStage tot 5,99 voor 'VN De Verhalen', daarvoor krijg je zo'n twintig achtergronden/opinies per maand. De 4,99 voor Elseviers 'Economie & Geldzaken' is goed voor zo'n vijftig artikelen per maand.

Uitgevers kunnen zelf de prijs voor hun kanaal bepalen. Van de inkomsten gaat 70 procent naar de uitgever en 30 procent naar eLinea. Eigenlijk eenzelfde verhouding als het veel besproken abonnementsmodel van Apple.

Gebruiksvriendelijkheid
Als je inlogt bij eLinea zie je op je eigen 'voorpagina' het aantal ongelezen artikelen per kanaal. Je kunt het artikel direct in de browser lezen maar ook op je smartphone, tablet of eReader. Dat maakt de dienst wel handig, maar helemaal vanzelf gaat dat lezen via verschillende platformen nog niet.

eLinea komt niet met eigen apps maar laat je de artikelen in gebundelde vorm downloaden als ePub-bestand of als pdf-bestand (naar wens met tekstindeling in één, twee of drie kolommen). Wil ik de artikelen op mijn iPhone lezen dan kan dat op twee manieren. In ePub-formaat via de iPhone-app Stanza, en in pdf met de app GoodReader. Die werkt overigens ook voor de iPad, maar op grotere schermen kun je ook gewoon de mobiele versie van de site gebruiken. De pdf-versies lezen prima op de iPad, en ook op de iPhone leest het prima. En toch mist er wat: beeld.

Bij sommige artikelen zijn foto's toegevoegd, bijvoorbeeld bij nieuwsberichten van NRC, maar bij de uitgebreide achtergrondverhalen van Vrij Nederland mist al het beeld nog. En dat is zonde, want bij achtergrondverhalen is het beeld heel bepalend voor de leeservaring. Oosterloo van eLinea: 'Op dit moment zijn nog niet alle beeldrechten goed geregeld, daar zijn we uiteraard wel mee bezig. Het is ook best lastig, want we willen platform en apparaat onafhankelijk zijn en overal moet het beeld uiteindelijk goed op tonen.'

Succes?
Voor uitgevers is het interessant om te onderzoeken of lezers inderdaad een mini-abonnementje willen afnemen op een deel van de krant of van een magazine. Qua prijs is alleen een abonnement op het buitenlandnieuws van NRC goedkoper dan een abonnement op de volledige krant. Maar vergeet niet dat een deel van de artikelen online ook gratis te lezen zijn. Sommige abonnementen zijn misschien wat prijzig. Een halfjaar abonnement op Vrij Nederland kost nu (actieprijs) 47,50 euro. Voor zes maanden een abo op alleen 'De verhalen' betaal je in totaal al 35,95.

De lezers die wel wil betalen voor eLinea zijn degenen die precies weten wat ze willen en de media die meedoen aan eLinea ook goed genoeg kennen om te kiezen voor het economienieuws van Elsevier in plaats van NRC. Of cultuur van Opzij in plaats van Vrij Nederland. En ja, ze kiezen ook voor digitaal gemak. Want eLinea biedt je wel de mogelijkheid om de artikelen op allerlei manieren te lezen. Op je ereader, op je smartphone of tablet, zowel online als offline. Daarnaast kun je artikelen ook bookmarken om te bewaren en na een jaar nog steeds teruglezen.

Wat het succes van eLinea zou helpen, is natuurlijk een groter aanbod. Niet alleen NRC als deelnemer, maar ook de Volkskrant, Het Parool en De Telegraaf. Want met meer aanbod kun je echt een eigen kwaliteitskrant samenstellen. Of het wat voor mij is? Ik ben wel een lezer van de media die eLinea nu al aanbiedt, maar ook een luie lezer. Ook al hoef ik maar af en toe een leesbundel te downloaden, ik weet niet of ik dat ga doen. En ik mis beeld. Voor een verdiepend artikel van een paar pagina's is opmaak heel belangrijk. En wat dat betreft doet een kale tekst op een iPad wel onder voor een met rijk beeld opgemaakt verhaal op papier.

Laat in de reacties weten of het iets voor jou zou zijn, je eigen digitale leesbundel samenstellen. En welke media zou je er graag in terug zien? En op welk apparaat zou je het meest lezen? eLinea lanceert op donderdag 24 februari.