The future is weer bright (dankzij designers)

Het thema van de Dutch Design Week in Eindhoven dit jaar luidt: If not us, then who? Directeur Martijn Paulen zegt daarover: "Ontwerpers bedenken oplossingen, creëren innovaties, zijn vooruitstrevend, maken zaken tastbaar en functioneel. Ze kijken op een unieke manier naar hun omgeving en de wereld. Hoe kan het anders, hoe kan het beter? Op die vragen hebben ontwerpers steeds weer authentieke en verrassende antwoorden. Het is aan ons allemaal om deze creatieve oplossingen te omarmen en te stimuleren, dus ook aan jou. If not you, then who? Samen bepalen we hoe de wereld er uit ziet. Wij zijn allen aan zet; If not us, then who?"

Masterplan voor de maatschappij

Hij maakt er op het einde iets collectiefs van, maar er spreekt ook een groeiend zelfbewustzijn uit de themaleus. De designwereld is de mooie meubels ontstegen. Ontwerpers hebben de afgelopen tien jaar hun horizon verbreed. Design is niet langer beperkt tot hoe iets er uit ziet of werkt, maar behelst een masterplan voor de maatschappij. Of zoals de van oorsprong Nederlandse organisatie achter het platform What Design Can Do het treffend stelt: "Wij geloven in de kracht van design en creativiteit om de maatschappij te transformeren. Geld, overheid of wetenschap kunnen complexe mondiale kwesties niet in hun eentje oplossen. We hebben frisse ideeën nodig, alternatieve strategieën en provocerende gedachten." Ontwerpers hebben een design-driven culture gecreëerd, waarvoor geen probleem te groot is.

Knap staaltje werkverschaffing, maar dat mag. Bij Bright is het glas ook half vol en ook wij geloven graag in een maakbare wereld. Waarom zou je anders opstaan ’s ochtends? Los daarvan doet dit zelfbewuste geluid sterk denken aan het ongebreidelde optimisme en het vrijgevochten libertinisme van de techwereld.

Information wants to be free

Silicon Valley heeft echter last van een kater, veroorzaakt door privacy-schandalen, verslavingen en van een intern conflict waarin het oercredo van de cyberpunkcultuur - "information wants to be free" - juist een enorme machtsconcentratie heeft opgeleverd rond een handje vol bedrijven, ook wel The Big Five genoemd: Amazon, Apple, Alphabet (Google), Facebook en Microsoft.

De techwereld houdt niet van overheidsbemoeienis, maar komt er niet meer onderuit. Cyberactivist John Perry Barlow is overleden en Tim Berners-Lee, de bedenker van het web, is er zo ziek van hoe het nu gaat dat hij het liefst helemaal opnieuw begint, waarbij gebruikers de baas over hun eigen data zijn.

De techwereld was lange tijd een schitterend baken van vooruitgang. Die belofte draagt innovatie nog steeds in zich, maar de techies hebben zich vergaloppeerd en moeten nu pas op de plaats maken. Nemen designers hun plek in?

Denken in oplossingen

Op de vraag of designers betere optimisten zijn dan techies antwoordde Laurens van den Acker, het Nederlandse hoofd design bij Renault, afgelopen vrijdag tijdens zijn masterclass aan de vooravond van de Dutch Design Week glimlachend diplomatiek. "Zowel designers als engineers zijn van nature optimistisch. Ze zijn erg verwant en denken beiden in oplossingen. Dat hebben we nodig in deze pessimistische tijden." Amen.

NB: Het headerbeeld is van de installatie Incandescence - Rain van Pete Schilling, tijdens DDW te zien bij de Manifestations-expo in het Veem-gebouw.

Designhoofd Renault over de auto van de toekomst

Subscribe je op het Bright YouTube-kanaal