Commissie VS wil techreuzen opsplitsen: Big Tech is te machtig
Facebook, Apple, Google en Amazon maken op grote schaal misbruik van hun dominante marktpositie. Om die concurrentievervalsing tegen te gaan, zijn volgens een commissie van het Huis van Afgevaardigden verregaande ingrepen nodig.
In een langverwacht rapport van 449 pagina's stelt de commissie regels voor die kunnen uitmonden in de gedwongen opsplitsing van de techreuzen.
De commissie acht het bewezen dat Facebook, op het gebied van social media, en Google, op het vlak van zoekmachines, monopolist zijn geworden via ongeoorloofde praktijken. Webwinkelreus Amazon en Apple hebben volgens de onderzoekers "aanzienlijke en blijvende marktmacht", die ze deels hebben afgedwongen door de concurrentie buiten te sluiten.
Het gevolg is dat innovatie door concurrenten steeds meer wordt ontmoedigd. Daarnaast verslechtert de privacypositie van consumenten door de dominantie van een handvol techbedrijven. Ook wordt het steeds moeilijker om online aan betrouwbaar nieuws te komen nu slechts een paar grote bedrijven veel invloed hebben op de verspreiding daarvan.
Data gebruikt tegen concurrenten
Een groot probleem is volgens de commissie dat grote techbedrijven aan de ene kant een dienst leveren aan andere bedrijven, maar tegelijkertijd concurreren met diezelfde bedrijven. Zo vond de commissie bewijs dat Google via zijn besturingssysteem Android informatie verzamelde over apps van andere bedrijven, die weer kon worden gebruikt voor eigen kopieën van die apps. Amazon gebruikte data over goed verkopende producten van externe verkopers op zijn platform, om vervolgens diezelfde producten zelf na te maken.
"Die positie stelt ze in staat de anderen een reeks regels op te leggen, terwijl ze zich daar zelf niet aan houden", aldus het rapport.
Gedwongen verkoop
Om die belangenverstrengeling tegen te gaan, wil de commissie van het Huis van Afgevaardigden dat het techreuzen verboden kan worden om in bepaalde overlappende markten actief te zijn. Als het Amerikaanse Congres dit advies uiteindelijk overneemt, kan dit leiden tot de gedwongen verkoop van bedrijfsonderdelen. Ook is het mogelijk om grote technologiebedrijven te dwingen bepaalde ingrepen in de eigen organisatie te doen die belangenverstrengeling tegengaan.
Concurrenten worden ook buiten de deur gehouden door eigen producten een voorkeursbehandeling te geven. Zo dwong Google bij smartphonemakers af dat ze vooral apps van de zoekmachinegigant zouden installeren als ze ook Android gebruikten. Daarnaast kopen ze kleine concurrenten op voordat ze uitgroeien tot een reële bedreiging voor hun monopoliepositie.
Het rapport werd opgesteld door de Democratische leden van de commissie voor mededingingszaken. Reuters meldde eerder op basis van ingewijden dat Republikeinse leden van het Huis naar verwachting twee aparte rapporten uitbrengen met hun bevindingen over techreuzen.
Bedrijven reageren afkeurend
De techreuzen zijn het niet eens met de conclusies van het rapport. Apple stelt in een reactie aan de pers dat het geen dominante marktpositie heeft, in welke tak dan ook. Het bedrijf wijst op de grote markt die de App Store heeft gecreëerd, 'waarbij 85 procent van de inkomsten aan derden toekomt'.
Google noemt de bevindingen 'achterhaald en onjuist', en stelt dat die gebaseerd zijn op 'beschuldigingen van commerciële rivalen op het gebied van zoekmachines en meer'. "Amerikanen willen niet dat het Congres de gratis producten van Google zullen opbreken of kwaad zullen doen", aldus Google.
Amazon wijst op zijn beurt naar de grote retailer Walmart, die de dubbele omzet van Amazon draait. Volgens Amazon zullen politieke stappen vooral kleinere gebruikers van het Amazon-winkelplatform raken.
Facebook zegt tegen de pers dat er in elke industrie overnames worden gedaan. "Instagram en WhatsApp hebben groter succes bereikt omdat Facebook er miljarden in heeft geïnvesteerd. Die overnames zijn al nauwkeurig bekeken, en regelgevers zagen geen reden om die toen tegen te houden", aldus Facebook.