Innovatie in de boekenbranche: meelezen met De Verdwijners

11 september 2013 om 11:48

Laatste update: 28 april 2018 om 09:55

Ingeborg van Lieshout

Ex-bright blogger Niels 't Hooft geeft zijn roman een try-out, net als in de film, game en theaterindustrie.

Het gaat slecht met de roman. Het aantal lezers, de verkoop, de tijd die je aan een boek besteedt: alles daalt. Tijdens het schrijven van zijn laatste roman vroeg schrijver Niels 't Hooft zich af of hij wel voldoende deed om lezers te boeien.

'T Hooft doet een gebruikerstest onder lezers van zijn nieuwste roman. Wie het boek De verdwijners (near-future, einde-der-tijden, vier verknipte hoofdpersonages, louche zaken, stiekem ook erg grappig) uit heeft, mag vertellen wanneer een personage ongeloofwaardig was, welk hoofdstuk te snel of te langzaam ging. "Wat zou je schrappen als je een rode stift had?" waarmee het aloude 'schrijven is schrappen' weer waar blijkt.

Waarom? "Ik wil beter zicht krijgen op hoe echte lezers De verdwijners ervaren. Bovendien wil ik kijken of ik het boek kan verbeteren aan de hand van deze feedback, in het geval van een herdruk of ebook-update. Uiteindelijk ben ik benieuwd of er in het algemeen betere methodes bestaan om te weten te komen of een boek zijn doel bereikt." Zo'n try-out is voor andere media niet vreemd, maar in het boekenvak misschien de broodnodige innovatie.

In de game-industrie (waar voormalig Bright-blogger 't Hooft als journalist in thuis is) wordt uitvoerig getest waar mensen blijven hangen in een level, welke puzzel te ingewikkeld is. In de onafhankelijke filmwereld zijn informele test screenings heel gebruikelijk. Filmmakers nodigen dan tien tot twintig man uit voor een ruwe versie. Vaak hebben de makers concrete vragen: is scène X noodzakelijk? Is de motivatie van hoofdpersonage Y duidelijk? Feedback leidt niet letterlijk tot knippen maar ze zoeken naar patronen en en hoe de essentie van hun film beter over te brengen. In het theater heet zoiets een try-out. Zonder discussie, want de feedback geef je al tijdens de show.

Of dit de vooruitgang voor boeken betekent, staat ter discussie. Is de auteur niet een kunstenaar die zich niet moet laten leiden door commerciële invloeden? Zorgt de smaak van de grote gemene deler niet voor domme films met happy endings? "De truc is natuurlijk om de touwtjes in handen te houden. De feedback niet als kritiek te zien, maar als informatie over hoe anderen jouw boek ervaren."

Update: Uitgever Atlas Contact verloot onder Bright-lezers vijf exemplaren van De Verdwijners. Moet je natuurlijk wel mee doen aan het meeleesonderzoek. Mail naar prfictie@atlascontact.nl onder vermelding van 'Onderzoek Verdwijners Bright'.