Privacy Shield tussen VS en EU vandaag in werking

Het zogeheten Privacy Shield houdt in dat zo'n 4000 Amerikaanse bedrijven alleen gegevens van Europese internetgebruikers mogen verwerken en opslaan als ze schriftelijk aantonen dat ze de privacy van Europese burgers waarborgen. Met de datadeal mogen Amerikaanse bedrijven, zoals Google, Facebook en Microsoft, data van Europeanen blijven verwerken. Denk bijvoorbeeld aan e-mailadressen, foto's en zoekopdrachten.

Het Privacy Shield stond de afgelopen tijd onder druk. Privacywaakhonden vonden de deal niet sterk genoeg: er waren te weinig zekerheden dat data van Europese burgers niet onderworpen zal worden aan de willekeurige massasurveillance van de Amerikaanse geheime dienst NSA. Ook de onafhankelijk van de Amerikaanse ombudsman, waar je terecht kunt als je een klacht hebt over hoe er bijvoorbeeld met jouw Facebookgegevens wordt omgegaan, werd in twijfel getrokken.

Volgens de Europese Commissie zijn deze punten in de nieuwe versie van het Privacy Shield verbeterd. "De Commissie en VS hebben een overeenkomst bereikt over verduidelijkingen rondom het in bulk verzamelen van gegevens en het versterken van het mechanisme van de Ombudsman", schrijft de Europese Commissie. Zo moet de VS voortaan filters gaan inzetten om data te verzamelen, en mag het alleen informatie verzamelen die strikt noodzakelijk is, bijvoorbeeld in 'de strijd tegen terrorisme'. Een belangrijk onderdeel van de Ombudsman is dat Nederlandse burgers naar de Autoriteit Persoonsgegevens kunnen stappen met een klacht, die vervolgens door de Amerikaanse privacywaakhond in behandeling wordt genomen. 

'EU zwicht onder druk VS en IT-industrie'

Max Schrems is niet tevreden met het Privacy Shield. De Oostenrijker zorgde er met een rechtszaak tegen Facebook voor dat Safe Harbor, de voorloper van het Privacy Shield, werd afgeschaft. "Het Privacy Shield is een product dat tot stand is gekomen door de druk van de VS en it-industrie", zo schrijft hij in een statement (pdf). "Het is een kleine upgrade van Safe Harbor en faalt zeer waarschijnlijk opnieuw als het Europees Hof naar de deal kijkt. De Europese Commissie en Amerikaanse overheid zijn erin geslaagd om iedereen ellendig te maken, in plaats van deze kans te gebruiken om de bescherming van consumenten te waarborgen die zij nodig hebben om vertrouwen in online diensten te hebben."

D66-Europarlementariër Sophie in 't Veld heeft gemengde gevoelens over het besluit en noemt het 'niet overtuigend': "De vage toezeggingen van de Amerikanen zijn juridisch boterzacht. De kans op een nieuwe rechtszaak is groot en deze rechtsonzekerheid voor bedrijven en consumenten is onwenselijk. Er zijn stappen in de goede richting gemaakt. Maar deze regeling stelt nog steeds geen grenzen aan massasurveillance. Zouden we dit ook van de Russen en Chinezen accepteren?"