Privacyzorgen om Burgernet: 'Onderzoek naar verwerken gegevens nodig'
Belangenorganisatie Privacy First wil dat er een onderzoek komt naar de bescherming van persoonsgegevens bij Burgernet, een samenwerkingsverband van gemeenten, marechaussee, politie en veiligheidsregio's.
Privacy First roept de Tweede Kamer op om te onderzoeken of het systeem van Burgernet, waarbij de locatiegegevens van burgers worden gevolgd door de politie, wel rechtmatig is. Volgens de stichting is het "de vraag (van) wie Burgernet tegenwoordig is, en welke gegevens verzameld worden en waarom".
Burgernet heeft als doel om meer en sneller criminele zaken op te lossen. Bij inbraak, beroving, of een vermist persoon krijgen gebruikers in de omgeving van het incident een bericht van de politie om relevante informatie terug te koppelen.
GPS-gegevens
De app van Burgernet houdt continu de GPS-locatiegegevens van deelnemers bij. Daarvoor moet de app toestemming vragen, maar daarbij is volgens Privacy First niet duidelijk van wie Burgernet is en wie de persoonsgegevens verwerkt. "De wet schrijft voor dat dit altijd helder moet zijn, maar dit is niet het geval", aldus de stichting. "Privacy First vindt dat iedereen die zich aanmeldt bij Burgernet moet worden verteld dat zijn of haar locatie door de politie kan worden vastgesteld. Pas dan is er sprake van rechtsgeldige toestemming."
Burgernet meldt op zijn site dat de locatiegegevens "verder nergens voor" worden gebruikt. "Het gebruik van de app is anoniem en er worden geen gegevens opgeslagen over acties", aldus een woordvoerder van de politie.
Privacy First vreest echter dat locatiegegevens van mensen toch voor andere doeleinden kunnen worden gebruikt dan waar Burgernet voor bedoeld is, omdat de privacyverklaring verwijst naar de Wet politiegegevens (Wpg). "Het is niet duidelijk of Burgernet echt uitsluitend gegevens verzamelt en verwerkt voor het versturen van alerts, of dat er meer mee gedaan wordt, bijvoorbeeld ook voor andere politietaken." De stichting vreest dat "een goedbedoelende deelnemer aan Burgernet die toevallig ergens in de buurt is, door gebruik van de app verdachte kan worden".
Privacyjurist Jay Remmelzwaal van ICTRecht zet ook vraagtekens bij de transparantie van Burgernet. "Dat te onduidelijk is wie verantwoordelijk is voor de gegevensverwerking, dat is een heel belangrijk punt", aldus Remmelzwaal tegen RTL Z. "Daarnaast is het belangrijk om te vertellen in de privacyverklaring hoe jij de gegevens verwerkt en wat je ermee gaat doen. Denk bijvoorbeeld aan de derde partijen die in aanraking gaan komen met die gegevens. Die zaken ontbreken. Er kunnen de nodige vragen worden gesteld over wat er precies met de gegevens gebeurt."
Huisadres
Privacy First vraagt zich ook af waarom de app naar een postcode en huisnummer vraagt. "Voor verzending van een alert is iemands locatie relevant, maar iemands privéadres in het geheel niet." Volgens een woordvoerder van de politie wordt om het huisadres gevraagd omdat gebruikers dan kunnen deelnemen aan digitale buurtonderzoeken. "De gebruiker ontvangt dan vanuit een politieteam een e-mail als er bijvoorbeeld is ingebroken in de buurt waar hij woont, met de vraag of hij of zij iets bijzonders heeft gezien of gehoord. Om deel te kunnen nemen is een postcode en huisnummer nodig."
'Niet voor andere doeleinden'
Het gaat volgens de politiewoordvoerder om "minimale gegevens" die worden opgeslagen in een beveiligde politieomgeving. "Het digitaal buurtonderzoek is een extra functionaliteit in de app waaraan je als app-gebruiker wel of niet kunt deelnemen. De gegevens van Burgernet-deelnemers worden niet gebruikt voor andere doeleinden." De gegevens die gevraagd worden zijn volgens de politie conform de AVG.