Omvormers zonnepanelen vaak onveilig: wat kun je er aan doen?

De meeste omvormers in zonnepanelen voldoen niet aan de gestelde eisen, meldt de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) vandaag in een nieuw rapport.

Geen van de onderzochte omvormers houdt zich aan de vorm voor cyberveiligheid. Daardoor zouden hackers ze op afstand kunnen uitschakelen of ze kunnen inzetten voor het uitvoeren van DDoS-aanvallen. Ook zouden ze via omvormers gegevens over de energieopbrengst of persoonsgegevens kunnen stelen. 

Als hackers op grote schaal omvormers manipuleren, zou dat zelfs kunnen leiden tot schade aan het stroomnet of het uitvallen van de stroom in een gebied.

Storingen veroorzaken

Daarnaast bleek dat vijf van de negen onderzochte omvormers storingen in draadloze apparaten veroorzaakten. Het gaat dan bijvoorbeeld om radio's of RFID-chips, die onder andere worden gebruikt in pasjes voor het openen van deuren of bij laadpalen voor het opladen van elektrische auto's.  

Ook stelt de inspectie dat fabrikanten soms geen handleidingen meeleveren en dat hun contactgegevens regelmatig ontbreken.

Fabrikanten van omvormers moeten de komende tijd verbeteringen gaan doorvoeren. Vanaf augustus 2024 moeten ze voldoen aan de eisen voor de cyberveiligheid.  

Let op de CE-markering

Consumenten kunnen intussen zelf ook de risico's met omvormers verkleinen. Controleer bijvoorbeeld altijd of een omvormer een CE-markering heeft. Als die ontbreekt, voldoet het apparaat sowieso niet aan de eisen.

Sommige fabrikanten hebben echter ook onterecht een CE-markering aangebracht, blijkt uit het RDI-onderzoek. Zo zijn er bedrijven die het misleidende en verwarrende logo voor 'Chinese export' gebruiken, dat heel erg lijkt op de CE-markering. Hieronder zie je de verschillen tussen de twee logo's:

Als een apparaat een onjuiste CE-markering heeft, kun je contact opnemen met de verkoper en vragen om het product te retourneren en het te laten vervangen door een vergelijkbaar product met wel de juiste CE-markering.

Stoort de radio of de wifi?

Zonnepaneelinstallaties kunnen storen op andere apparatuur in huis, bijvoorbeeld op je wifi-netwerk en radio's. De RDI raadt consumenten aan alerter te zijn op dit soort storingen. "Werkt bijvoorbeeld de radio probleemloos op een bewolkte dag, maar hapert deze zodra de zon schijnt? Dan kan dit een teken zijn dat een zonnepaneelinstallatie of een installatie in de omgeving stoort. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld de wifi-verbinding."

Dit soort storingen kunnen behalve door de omvormers ook worden veroorzaakt door de manier waarop de kabels zijn aangelegd.

Beveiliging verbeteren

Op meerdere manieren kun je de cyberveiligheid van omvormers vergroten. Gebruik sowieso sterke wachtwoorden met combinaties van kleine letters, hoofdletters, cijfers en leestekens. Zet waar mogelijk ook de tweefactorauthenticatie (2FA) aan. Controleer bovendien regelmatig of er nieuwe software-updates zijn en installeer die. 

Als een omvormer met wifi is verbonden, doe dat dan via een netwerkverbinding die losstaat van het hoofdnetwerk. De RDI raadt consumenten ook aan om te bedenken of het überhaupt nodig is dat het apparaat met internet verbonden is. "Is dit niet het geval, dan kunt u het apparaat misschien beter niet met het internet verbinden, om onnodige risico’s te vermijden."