Tesla wordt links en rechts ingehaald
Op de twee terreinen waarop Tesla zich wil onderscheiden - elektrisch rijden en autonome voertuigen - raakt het bedrijf achterop bij de concurrentie.
Op het moment van schrijven is Tesla, dat woensdag zijn jaarcijfers presenteert, zo’n 58 miljard dollar waard. In vergelijking met techbedrijven als Apple (831 miljard dollar), Alphabet (766 miljard), Amazon (700 miljard), en Facebook (551 miljard) is dat niet veel.
Maar in vergelijking met andere autofabrikanten is Tesla wel heel hoog gewaardeerd. Zo is Ford bijvoorbeeld ‘maar’ 42 miljard dollar waard – ruim 15 miljard dollar minder dan Tesla. Terwijl Ford jaarlijks tussen de 6 en 7 miljoen auto’s verkoopt. Ruim 60 keer zoveel als Tesla, dat in 2017 voor het eerst meer dan honderdduizend auto’s wegzette.
Een miljoen auto’s per jaar
Natuurlijk, dat Tesla nog maar zo weinig auto’s verkoopt heeft meer te maken met het aanbod dan met de vraag: mensen staan in de rij om een Tesla aan te schaffen. Maar door productieproblemen, vooral bij het nieuwe instapmodel de Model 3, lukt het Tesla vooralsnog niet om aan die vraag te voldoen.
Tesla-ceo Elon Musk is echter vastbesloten om de productie flink op te voeren. Zo wil Tesla in 2018 een half miljoen auto’s van de band te laten rollen en in 2020 een miljoen. Of de autofabrikant die doelstellingen gaat halen, is nog even afwachten. Het zou niet voor het eerst zijn dat Tesla zijn beloftes niet inlost.
In het derde kwartaal van vorig jaar produceerde Tesla slechts 222 exemplaren van de Model 3: 15 procent van het aantal dat het bedrijf aan zijn aandeelhouders had beloofd. Aan het eind van het vierde kwartaal wilde Musk vijfduizend exemplaren van de Model 3 per week produceren. Het werden er in totaal 1.550 in het hele kwartaal.
Onbemand het land door
Dat Tesla moeite heeft om de eigen doelstellingen te realiseren, begint op te vallen. Apple-oprichter en Tesla-rijder Steve Wozniak vertelde onlangs tijdens een bijeenkomst van het Nordic Business Forum in Stockholm dat hij de beloftes van Elon Musk niet meer gelooft.
Wozniak wees onder meer op Musks belofte van oktober 2016, toen de Tesla-ceo voorspelde dat het eind 2017 mogelijk zou zijn om met behulp van de zogeheten ‘summon’-functie een Tesla onbemand van de ene kant van het land naar de andere kant te laten rijden. Afgelopen augustus veranderde Musk de deadline in ‘begin 2018’ – een belofte die Tesla ook weer niet gaat inlossen.
Naar binnen rijden bij een restaurant
Wozniak is ook kritisch over de AutoPilot-functie van Tesla. Tesla wil ons doen geloven dat die functionaliteit heel wat voorstelt, maar in de praktijk valt dat enorm tegen, meent Wozniak. Wie een beetje bijhoudt hoe vaak Tesla-bestuurders die de AutoPilot hebben aanstaan, wel niet betrokken raken bij ongelukken, moet de Apple-oprichter gelijk geven.
Op Twitter houdt Ton Aarts een overzicht bij van alle Tesla-ongelukken. Het is een tragikomische serie van Tesla’s die restaurant, sportscholen, huizen en boomgaarden inrijden. Niet zo gek dus dat Navigant onlangs vaststelde dat Tesla behoorlijk achterop is geraakt bij de ontwikkeling van autonome voertuigen.
De onderzoeker constateerde dat het Autopilot-systeem van Tesla is ‘gestagneerd en in veel opzichten zelfs achteruitgegaan sinds de introductie eind 2015’. Partijen als General Motors en Googles zusterbedrijf Waymo doen het aanmerkelijk beter. Waymo heeft in de Amerikaanse stad Phoenix zelfs als zelfrijdende auto’s rondrijden zonder backup-chauffeur.
Bijna 50 procent goedkoper dan Tesla
Ook op een ander vlak waar Tesla zich sinds de start probeert te onderscheiden van de concurrentie – elektrisch rijden – voelt het bedrijf inmiddels de hete adem van rivalen in de nek. Elke autofabrikant die zichzelf een beetje serieus neemt, heeft inmiddels plannen om het aanbod van elektrische voertuigen de komende jaren flink uit te breiden.
Daarnaast krijgt Tesla concurrentie van nieuwkomers, zoals van de Chinese automerken Byton en Nio. Die laatste presenteerde in december een SUV met 7 zitplaatsen die bijna 50 procent goedkoper is dan de Model X van Tesla.
Coolheidsfactor
Het is vanzelfsprekend een goede zaak dat autofabrikanten zich massaal storten op de ontwikkeling van elektrische en zelfrijdende auto’s. Maar de aandeelhouders van Tesla kunnen daarom in de toekomst nog wel eens van een koude kermis thuiskomen.
Tesla heeft zijn hoge beurswaardering nu te danken aan de belofte dat het bedrijf vooroploopt met innovatie. Als andere partijen die op dezelfde terreinen actief worden, wordt het voor Tesla echter een stuk lastiger zich nog te onderscheiden.
De belangrijkste troef die Tesla dan nog overhoudt, is de coolheidsfactor. Net zoals een flinke groep consumenten graag meer neertelt voor een iPhone of een smartphone van Samsung, kan Tesla wellicht ook een groep automobilisten aan zich binden die gewoon graag een Tesla kopen omdat het een Tesla is. Dat is bovendien een doelgroep die hogere marges voor de fabrikant voor lief neemt.
Het is niet voor niets dat Wozniak, ondanks al zijn kritiek op Tesla, wel twee Tesla S-modellen voor de deur heeft staan.
Lees meer artikelen in de rubriek Commentaar