Eerste indruk: Lytro-camera

10 oktober 2013 om 16:08

Laatste update: 28 april 2018 om 09:55

Tonie van Ringelestijn
Eindredacteur

Lytro laat je foto's achteraf scherpstellen en het perspectief bewegen. Het is meer dan een gimmick, maar het is wel een duur speeltje.

Na anderhalf jaar wachten heeft de Amerikaanse startup Lytro zijn lightfield-camera sinds vorige week ook in Nederland op de markt gebracht. Hij is via fotospeciaalzaken verkrijgbaar. Dit is geen gewone camera, maar een toestel dat een specialiteit heeft: lichtveldfoto's. Het is dus geen vervanger voor normale compact-camera's of systeemcamera's. Hij schiet niet eens filmpjes. De Lytro-camera is eerder vergelijkbaar met camera's als Polaroid, Lomo of lifelogging camera's als Autographer en Narrative, die ook maar in een paar dingen goed zijn.

Dat speciale van de Lytro-camera is dat hij het gehele lichtveld opslaat. Dit is een van de eerste zogeheten plenotische camera's voor de consumentenmarkt. Bij lichtveldfotografie neemt de camera geen tweedimensionaal beeld, zoals bij normale camera's, maar vierdimensionaal: behalve de positie en intensiteit van een lichtstraal wordt ook de exacte richting van de lichtinval opgeslagen. Dat doet de Lytro-camera met een raster van microlenzen voor de beeldsensor. Het voordeel is een erg hoge maximale scherptediepte. Je kan daardoor achteraf de scherpstelafstand nog aanpassen. De camera slaat de exacte diepte-informatie op.

Bijzondere vorm
Het eerste dat opvalt aan de camera is natuurlijk zijn rechthoekige vorm. Alleen de lens aan de voorkant doet vermoeden dat het om een camera gaat. In het rubberen gedeelte aan de achterkant zit bovenop de sluiterknop, met erachter ribbeltjes die aanraakgevoelig zijn. Je kunt ermee in- en uitzoomen. De overige besturing gaat via een piepklein aanraakscherm.

De vorm van de camera is niet erg handig in gebruik. Hij houdt niet lekker vast, waardoor hij lastig stil is te houden. Wellicht was een sluiterknop aan de zijkant ook handiger geweest. Het is echt even wennen om met dit apparaatje een foto te nemen.

Wat ook tegenvalt is de kwaliteit van het minuscule 1,5 inch schermpje. Het touchscreen reageert op zich goed, maar de resolutie is erg laag (128x128). Maar nog vervelender: de kijkhoeken zijn zeer beperkt. Daardoor zie je het schermpje vaak niet goed tijdens het fotograferen als je de camera niet recht voor je ogen houdt. Dat maakt deze camera minder geschikt voor mensen die niet precies weten wat ze aan het doen zijn. De interface is op zich wel makkelijk in gebruik.

Twee trucs
De Lytro-camera kan momenteel twee bijzondere trucjes. De eerste: je kan achteraf overal op de foto klikken om het beeld op dat punt scherp te stellen. Dat werkt vooral goed bij een foto waarbij zich een object dichtbij bevindt en andere objecten op verschillende afstanden op de achtergrond. Door te klikken zie je meer details die je eerst niet zo goed zag. Klik bijvoorbeeld maar eens de achtergrond in deze foto die we namen van wat kettingen op de keukentafel. Of klik hieronder op de bloem.

De tweede speciale functie: je kan het perspectief van het beeld achteraf nog iets aanpassen, waardoor je een foto in elke richting nog een paar graden kan draaien. Daardoor lijkt het net alsof het een beetje '3D' is. Hiervoor moet je met de muis op een foto klikken en tegelijkertijd de muis bewegen in alle richtingen. Zie hieronder onze foto met 'perspective shift' (een pijltje in een dartbord), waarbij je dus 'click & drag' moet doen om het effect te zien.

Het moet gezegd: beide bijzondere functies kunnen mooi werken en precies zoals Lytro belooft. De eerste keren dat je het in actie ziet, voelt het best magisch aan. Maar het eindresultaat hangt wel sterk af van de omstandigheden en van je eigen compositie. Er is een leercurve. Je kan niet, zoals we gewend zijn met mobieltjes, maar lukraak foto's maken. Je moet nadenken over hoe de foto het beste kan maken om de twee effecten tot zijn recht te laten komen. Daardoor is dit geen camera voor jan-en-alleman en ook niet voor alle situaties.

Het werkt het beste bij objecten vlak voor de lens. De Lytro-camera is erg geschikt voor macrofotografie. Je kan voorwerpen nog zeer dicht voor de lens scherp krijgen. Dat maakt dit mooi speelgoed voor fotografiefanaten.

Lage resolutie, geen flash
Bij situaties met weinig licht val het resultaat tegen. De Lytro-camera produceert dan best veel ruis. Een ander groot nadeel is de lage resolutie: de foto's zijn maar 1080x1080 pixels groot, oftewel 1,2 megapixels. Daardoor zijn ze eigenlijk alleen geschikt om te delen via web en mobieltjes en niet eens altijd om full screen te bekijken.

De camera beschikt ook niet over een flits en zelfs geen klein led-lampje voor extra licht in het donker. Op zich zorgt de lichtveldtechniek ervoor dat er in het donker relatief veel licht wordt gevangen, maar er zijn grenzen. De camera biedt standaard 5,5x optische zoom, en in de creatieve modus 8x. In die modus kan je ook instellen rond welk punt de focus veranderd moet worden, terwijl in de automodus het apparaat dit zelf bepaalt. De mooiste resultaten zijn in de creatieve modus te behalen. Er is ook in te stellen om iso-waarde en sluitertijd handimatig in te stellen en er is een zelfontspanner (2 of 10 seconden) voor zelfportretten.

Onbeperkte opslag, delen via wifi
Het delen is bij deze 'interactieve foto's' dan ook het belangrijkste. Achteraf scherp stellen is vooral leuk of interessant voor het publiek, niet voor de maker van de foto zelf. Volgens Lytro biedt dit mogelijkheden om interactieve verhalen te vertellen, doordat bepaalde voorwerpen, letters of personen pas scherp zijn te zien nadat de gebruiker op de foto klikt.

Lytro biedt op zijn site onbeperkte opslag van foto's gemaakt met zijn camera's. Sites als Facebook en Twitter geven de Lytro-foto's al goed weer, zodat gebruikers er direct vanuit die sites op kunnen klikken of draaien. Met een usb-kabeltje kan je de foto's overzetten naar een speciale desktop-app (Mac en Windows). De camera beschikt ook over ingebouwde wifi, waarmee foto's direct naar een iOS-app zijn te sturen, waarmee je ze verder kan publiceren naar social media. Een Android-app is nog in de maak en dat is wel een gemis voor wie foto's onderweg wil delen. De desktopsoftware biedt ook 'live filters' met allerlei effecten, die ook automatisch aanpassen als de gebruiker de focus verlegt.

Conclusie
De twee bijzondere functies van de Lytro-camera zijn prachtig, zo lang je er goed rekening mee houdt tijdens het fotograferen. Vooral voor macro-foto's is dit een fijne camera. Maar in gebruik is hij best onhandig vanwege zijn vreemde vorm en vooral vanwege zijn slechte schermpje. Ook jammer is de zeer lage resolutie van de foto's. Dat doet geen recht aan het magische van de interactieve effecten.

Bovendien is de Lytro-camera absoluut niet goedkoop. De 8 gb-variant kost 479 euro (grijs, paars en blauw) en de rode 16 gb-versie kost zelfs 579 euro. Het is makkelijk om hem af te schrijven als te duur. Toch is dit een bijzonder fraai speeltje voor de gadgetliefhebbers en fotofanaten. Je valt er zeker mee op als je hiermee staat te fotograferen. En dat je deze techniek tegenwoordig in je jaszak kan hebben, is prachtig, ondanks dat er nog zoveel ruimte voor verbetering is.

Lytro krijgt komend jaar nogal wat concurrentie uit de smartphonehoek. Verschillende bedrijven ontwikkelen nieuwe cameramodules voor telefoontjes, die ook in staat zijn om foto's achteraf scherp te stellen. Dat werkt echter niet met dezelfde geavanceerde lichtveldtechnologie als Lytro. Je moet je toestel waarschijnlijk erg stil houden voor het beste effect. Maar als het verschil in het eindresultaat met Lytro niet erg groot is, blijft Lytro voorlopig een nicheproduct en krijgen steeds meer smartphones 'achteraf scherpstellen', net zoals ze de laatste jaren allemaal HDR-functies kregen.

Het mooie van de lichtveldtechniek is dat er op een later moment nog meer mogelijk is op basis van de diepte-informatie in de foto, bijvoorbeeld de creatie van 3d-foto's. Als eerste consumentenproduct is deze Lytro-camera duidelijk nog maar het begin.