Eerste indruk: OS X 10.8 Mountain Lion

Voor de gebruiker is dat alleen maar voordelig. Zo is een update naar de nieuwste software goedkoper dan ooit: Mountain Lion kost maar €15,99. Maar belangrijker, een update voelt niet meer aan als een verhuizing. Eerder alsof je wat nieuwe meubels hebt gekocht. Dat ontheemde gevoel van een nieuw OS is bij Mountain Lion grotendeels weg, een enorme verdienste als je het mij vraagt. En toch is een update naar Mountain Lion een sprong vooruit, voor zowel gebruikers van 10.6 Snow Leopard als 10.7 Lion.

In de cloud
Waar Lion nog wat wankelend en onwennig aanvoelde, voelt Mountain Lion als een solide systeem. Alles is net wat sneller, doordachter en meer gepolijst. Het losse-eindjes-gevoel dat ik bij Lion nog weleens had, is verdwenen. Toch is het gros van de meer dan 200 vernieuwingen die Mountain Lion met zich meebrengt, min of meer verborgen. Dat heeft veel te maken met iCloud: meer dan ooit zit Apple’s online dienst in OS X gebakken.

De hele grap van iCloud is dat het zich meestal verstopt. Het werkt achter de schermen om alle data, instellingen en nu ook op grote schaal bestanden tussen al je Apple-apparaten synchroon te houden. Die iCloud bestandsdeling is direct een van de grootste zichtbare stappen die Mountain Lion zet. Wil je naar een Pages-bestand, vind je dat bestand nu in de app Pages, zonder tussenkomst van de Finder.

De mini-Finder in de cloud zorgt dat je nooit meer wat kwijt raakt

Iedere app met iCloud heeft daarvoor een eigen soort iCloud-Finder, die erg soepel en logisch werkt. Voor wie geen zin heeft in zo’n verandering werkt alles als voorheen, met iCloud als onzichtbare online back-up. Toch lijkt dit op termijn waar we naar toe gaan: bestanden worden logisch per app online bewaard, als gebruiker heb je geen omkijken meer naar in welk mapje dat ene bestand nou ook weer stond. Precies, net zoals in iOS.

Alle herinneringen op een rij
Een andere welkome toevoeging is Notification Center, net zoals het dat voor iOS 5 ook was. Tot nu toe was je aangewezen op software als Growl als je in OS X ergens expliciet melding van wilde hebben. Mountain Lion doet het helemaal zelf. Net als in iOS krijg je bovenin beeld een banner te zien. Klik erop en je gaat direct naar het betreffende bericht, doe niks en de melding komt in het Notification Center terecht.

Alles op een rijtje, rustig wachtend tot je er wat mee doet

In Mountain Lion haal je dat tevoorschijn door naar links te vegen vanaf de rand van je trackpad. Ik was er binnen een uurtje aan gewend. En wie even geen zin heeft in digitaal gejengel kan het Notification Center uitzetten met een knopje in het center zelf. De volgende dag springt het vanzelf weer aan. iOS krijgt deze herfst met Do Not Disturb overigens eenzelfde functie.

Tweede scherm
Met een druk op de knop draadloos het beeld van je Mac spiegelen naar je tv via een Apple TV. Met Mountain Lion kan het, al zitten er wel een paar haken en ogen aan. Zo kun je AirPlay Mirroring alleen gebruiken met een Mac uit 2011 of nieuwer. Heeft te maken met de processor: die moet zonder dat jij het merkt alles wat er op je scherm gebeurt omvormen en naar je Apple TV doorsluizen.

Daar heb je meteen een andere horde: je moet een snel draadloos netwerk hebben, wil je bijvoorbeeld zonder te stotteren een full-HD film streamen. Maar heb je een recente Mac en rappe wifi, dan is AirPlay Mirroring een typisch stukje Apple magie. Zolang je maar op hetzelfde netwerk als een Apple TV zit, is het niet meer dan een druk op de knop in je menubalk. Indrukwekkend in zijn eenvoud.

Snel en efficiënt
Ook iChat is flink omgegooid: iMessage is nu toegevoegd en de app is omgedoopt tot Messages/Berichten. Begin je een iMessage-gesprek op iPhone of iPad, ga je daar op je Mac naadloos mee verder. Hoewel, nu is dat nog niet altijd het geval: telefoonnummer en e-mailadres zijn nog niet gekoppeld. iOS 6 belooft dat euvel op te lossen. Wel verwarrend is de manier waarop chat en sms nu door elkaar heen lopen binnen een venster, al is dat erg afhankelijk van of en hoe je iChat voorheen gebruikte.

Ook Safari is opgepoetst, en hoe! Safari 6 is echt razendsnel. En nog belangrijker, het voelt sneller, deels omdat scrollen nu net als in iOS altijd soepel doorgaat, zelfs als een site nog aan het laden is. Ook heeft Safari nu een gedeelde URL-zoekbalk, dat mocht wel eens tijd worden. Nog een functie die Apple van Chrome heeft geleend: delen van tabs. Nu nog alleen tussen alle Macs waar je met je met iCloud bent ingelogd, vanaf iOS 6 ook tussen Macs, iPhones en iPads.

Tussen tabs scrollen: pinch en je krijgt een beter overzicht

Ook zijn een aantal nieuwe deel-opties diep in Mountain Lion ingebakken. In veel apps zit nu een deel-knop, waarmee je makkelijk deelt naar Twitter, Vimeo, Flickr, of iMessage. In de herfst komt daar nog Facebook-ondersteuning bij. Je kunt dan rechtstreeks vanuit Safari een link naar Facebook sturen of vanuit een Notification Center een bericht posten. Voor Twitter werkt dat allemaal nu al.

Kopen?
Voor de prijs hoef je het niet te laten, maar de hamvraag blijft toch of je Mountain Lion moet kopen of niet. Duidelijk, volmondig, ondubbelzinnig: JA! Mountain Lion is alles wat Lion graag had willen zijn maar niet was. Mountain Lion voelt als een snel, nieuw systeem en tegelijk erg vertrouwd. Voor Snow Leopard gebruikers die Lion bewust aan zich voorbij lieten gaan, is dit het moment om te updaten. En als je Lion draait, kan ik geen goeie reden bedenken niet snel te updaten.

Mountain Lion is een modern besturingssysteem op zijn best. Bestaande zaken zijn gladgestreken en nieuwe onderdelen vinden op een natuurlijke manier hun plek. Maar vooral de onzichtbare toevoegingen zijn sterk. Niet alleen iCloud, maar bijvoorbeeld ook Power Nap, waarbij alle slapende Macs met SSD zo nu en dan even wakker worden om te synchroniseren met internet. Verregaande toevoegingen waar de gebruiker praktisch niets voor hoeft te doen of te leren.

De enige valse noot is dat de lange levensduur die Macs altijd hadden, met Mountain Lion voorbij lijkt. Want niet alle Macs kunnen de upgrade installeren: heb je een Mac uit 2009 of ouder, check dan even of die wel geschikt is. Hele nieuwe Macs doen dan weer gratis mee: heb je op of na 11 juni dit jaar een nieuwe Mac gekocht, krijg je Mountain Lion gratis. Vergeet ook vooral niet een back-up te maken voor je een grote update doet.