Uitlegparty: Google Nexus

Deze week komt Google’s vierde smartphone en tweede tablet uit. Het zijn de paradepaardjes van Android die altijd met een nieuwe Android-versie worden geïntroduceerd. De Nexus is de afgelopen vier jaar veranderd van een toestel voor Android-ontwikkelaars en –geeks naar een Android-toestel voor de massa. Dat zie je ook aan Android: tijdens de eerste Android-versies was Google’s mobiele besturingssysteem vergeleken met de concurrentie een lelijk eendje. Nu, vier jaar later, is Android gepolijst en verfijnd en opereert het als een betrouwbaar en volwassen besturingssysteem.

Sober en simplistisch
De Nexus-toestellen draaien op Vanilla Android: de kale versie van Google’s mobiele besturingssysteem. De meeste fabrikanten die Android gebruiken, voegen een laagje aan Android toe (een zogeheten skin) om het meer eigen te maken en de gebruiker meer opties te geven. Dat heeft ook een aantal nadelen: je Android-toestel staat veelal vol met onnodige apps die je niet kunt verwijderen (ook wel bloatware genoemd), de software werkt langzamer omdat het toestel constant een groot extra proces moet draaien en je wacht veel langer op laatste Android-updates. Dat wil Google met Vanilla Android voorkomen.

Vanilla Android is Android zoals Google het graag ziet. Waarvan Google denkt: zo hoort het, en zo moet het werken. Vanilla Android oogt hierdoor vrij simplistisch en behoort de beste en snelste Android-ervaring te zijn die Google kan bieden. De toestellen die Google’s eigen software draaien, krijgen ook als eerste de updates naar de nieuwste Android-versies. Een belangrijk aspect voor Android-ontwikkelaars die hun apps met de laatste versie compatibel moeten maken, maar ook voor Android-enthousiastelingen die het nieuwste van het nieuwste willen hebben.

De openheid die Google met Android biedt, vind je ook in de Nexus-toestellen terug. Ze zijn allemaal met één regel code te unlocken, waarna de bootloader – de bios van je smartphone of tablet – wordt vrijgegeven en het makkelijk is om alternatieve software op het toestel te installeren. Op fora als XDA Developers en Rootzwiki wordt deze alternatieve software uitgewisseld en discussiëren leden over de verschillende manieren om het beste uit je smartphone en tablet te halen. En dat begon voor Vanilla Android al bij de Nexus One.

Overtuigen
In januari 2010 introduceerde Google de Nexus One, het eerste officiële Android-toestel van Google. De smartphone was door HTC in samenwerking met Google ontwikkeld en beschikte over een 3,7 inch AMOLED-scherm, 5 megapixelcamera en Android 2.1 Eclair. Het was vooral een enorm solide toestel (mijn zus gebruikt hem nog dagelijks) en het startschot van Google’s visie op het Android Open Source Project (AOSP), het opensourceproject van Android waar alle fabrikanten de broncode voor Android vandaan halen en er hun eigen versie van maken. In plaats van dat Google zei hier heb je Android, gebruik het maar en pas het naar je eigen wens aan, mengde de zoekgigant zich in de strijd om de beste Android-ervaring te bieden en Android als mobiel besturingssysteem te promoten.

Maar Google wilde met de Nexus One, in tegenstelling tot Samsung, HTC, Sony en LG, niet de grootste worden. Samsung kopieerde toen bijna alles wat los en vast zat, HTC kenmerkte zich door zijn speelse design en de grote klok, Sony bleef door de koele kleuren heel zakelijk en LG probeerde een mix van de laatste twee te bieden. Elke fabrikant wilde op zijn eigen manier de grootst mogelijke doelgroep aanspreken, waarbij Samsung na drie jaar de absolute winnaar is. En Google? Die wil nog steeds niet de grootste zijn, maar de pure Android-ervaring aan de man brengen en laten zien wat Android allemaal in zijn mars heeft.

Te hoge drempel
Het tweede Nexus-toestel van Google, de door Samsung gefabriceerde Nexus S, kwam standaard met Android 2.3 Gingerbread. Het was de eerste grote ommekeer van Android. Wie ooit met Eclair of Froyo heeft gewerkt, weet hoe langzaam, inconsistent en lelijk Android toentertijd was. Gingerbread maakte van Android geen mooi of consistent mobiel besturingssysteem, maar bracht de nodige veranderingen onder de motorkap waardoor Android voor het eerst lekker vlot werkte. Het nieuwe toetsenbord was ook een grote verbetering: je kreeg woordsuggesties op je beeldscherm en had de mogelijkheid om woorden te kopiëren, knippen en plakken.

In de periode dat de Nexus S een bescheiden succesje was, werkte Google aan de belangrijkste Android-versie tot nu toe: Ice Cream Sandwich. Het maakte van Android voor het eerst een mooi, vrij consistent en efficiënt werkend mobiel besturingssysteem. Android 4.0 werd met de Galaxy Nexus, het derde officiële Google-toestel, geïntroduceerd. De smartphone had een baanbrekend 720p-scherm met een pixeldichtheid die veel hoger lag dan bij de concurrentie. Google introduceerde ook de on-screen knoppen: drie knoppen die onderdeel van het scherm waren (zie foto linksboven). De Galaxy Nexus kreeg hierdoor het kenmerkende futuristische design: de voorkant bestond enkel uit zwart glas, zonder knoppen of logo’s.

De Galaxy Nexus was ook het eerste toestel waar Google groot mee uitpakte. Bushokjes hingen vol met advertenties en de smartphone was zelfs bij de Media Markt te verkrijgen. Het leverde echter geen groot commercieel succes op. De Galaxy Nexus was voor veel mensen een onbekend toestel (fabrikant Samsung werd veelal niet eens genoemd) en had tijdens de introductie een flink prijskaartje van 649 euro. Het maakte de drempel om de smartphone aan te schaffen dubbel zo hoog. Dat moet anders, dacht Google.

De pure Google-ervaring
In plaats van zich te focussen op de kleine groep met high-end Android-toestellen, richtte Google zich op de enorme groep mensen die maar enkele honderden euro’s aan een smartphone of tablet kunnen of willen besteden. Daarom introduceerde Google de Nexus 7, een kleine 7 inch-tablet van 200 dollar. De tablet heeft krachtige hardware, een goed scherm en werd met het nieuwe Android 4.1 Jelly Bean geïntroduceerd. Het is Google’s eerste grote Nexus-succes. Op dit moment worden er elke maand één miljoen Nexus 7-tablets verkocht en heeft iedereen de mogelijkheid om voor een zeer lage prijs Vanilla Android op goede hardware te ervaren.

De reden dat de Nexus 7 een groot succes is, komt omdat de tablet tegen kostprijs wordt verkocht. Google heeft het oude verdienmodel van Nexus-toestellen aan de kant gezet en probeert de nieuwe Nexus 4 en Nexus 10 tegen de laagst mogelijke prijs aan te bieden. De toestellen beginnen bij respectievelijk 299 en 399 euro: dat is ongeveer de helft van de prijzen die de concurrentie hanteert. De Nexus 7 liet zien dat deze aanpak werkt en dat het mogelijk is om een Nexus-toestel succesvol in de markt te zetten. De Nexus 4 en Nexus 10 zijn het logische vervolg hierop en bevestigen de nieuwe strategie van Google: kwaliteitsproducten voor een zo laag mogelijke prijs, om iedereen de volgens Google beste Android-ervaring te bieden en snel van de laatste updates te voorzien.

Matias Duarte, hoofd van Android User Experience, zei tijdens de release van Android 4.1 Jelly Bean dat het mobiele besturingssysteem op basis van consistentie, responsiviteit en verfijning nog maar op één derde is. Die drift om te vernieuwen en te blijven innoveren, kenmerkt de Nexus-lijn. In plaats van Android te promoten, wil Google nu Android in zijn puurste vorm laten zien. Hoe Android ook kan zijn. Hoe Android behóort te zijn. En dat deze ervaring tegen een hele lage prijs wordt aangeboden, is voor iedereen alleen maar mooi meegenomen.