Eerste indruk: Apple iPhone 5

Never change a winning team. Dat deed Apple dan ook niet met de iPhone 5. Hij is iets langer geworden, dankzij het grotere scherm, maar hij voelt ondanks kleine aanpassingen grotendeels hetzelfde aan. Hij is bijvoorbeeld even breed gebleven en daardoor bijna net zo makkelijk met één hand te bedienen. Dat went snel. De iPhone 5 is alleen een stuk lichter en dat verschil merk je wel als je hem in je handen hebt. Veel lichter zou hij eigenlijk niet moeten worden, omdat hij anders te snel uit je hand kan schieten. De achterkant is niet meer helemaal van glas, maar grotendeels van aluminium. Je voelt nu sneller wat de voor- en achterkant is als je hem uit je broekzak haalt.

Dankzij het grotere 4 inch scherm is hij iets in lengte gegroeid, maar niet eens zoveel. Over het formaat van de ideale smartphone valt te twisten, maar wie de huidige high-end smartphones als de Samsung Galaxy S3 en de HTC One X met hun schermen van rond 4,8 inch te groot vindt, zal de maat van de iPhone 5 prima bevallen. Vond je de vorige iPhone te klein, dat bestaat er een goede kans dat je dat van de iPhone 5 ook vindt.

Het scherm blijft een van de mooiste van alle smartphonedisplays. Hij is iets breder geworden en daardoor geschikter voor bekijken van video's. De pixeldichtheid is nagenoeg dezelfde en hij is dus net zo scherp als we gewend waren. Een verschil is wel dat het iPhone 5-scherm wat minder last heeft van reflectie van zonlicht, al kan dat nog altijd beter.

Het scherm is verder op nog een aantal punten licht verbeterd, maar niet zodanig dat je het erg merkt, behalve misschien de nog grotere kijkhoeken. De iPhone 5 gebruikt een nieuw type touchscreen waarbij de aanraaksensoren zijn geïntegreerd in het schermglas, maar daar merk je niks van, de bediening voelt dezelfde. Uiteindelijk zijn er maar weinig smartphones met zo'n goed scherm als de iPhone, of het moet de HTC One X zijn.

Vijf rijen app-icoontjes in plaats van vier

De aluminiumbehuizing van de zwarte versie loopt wat sneller krasjes op, bijvoorbeeld als je hem in je broekzak met sleutels stopt. Als je dat erg vindt, is de aanschaf van een case aan te raden.

In het design is verder niet zoveel veranderd ten opzichte van de iPhone 4 en 4S. Ik moest nog het meest wennen aan de verplaatsing van de koptelefooningang van de bovenkant naar de onderkant. De overgang tussen die voorgangers en de iPhone 5 lijkt minder groot dan tussen de 3G(S) en de 4. Als je al een iPhone had, dan voelt alles vertrouwd en hoef je nauwelijks te wennnen aan de iPhone 5. Dat komt ook doordat iOS nog altijd dezelfde interface heeft. Aan de extra schermruimte, die bijvoorbeeld zorgt voor een extra rij icoontjes in de menuschermen, ben je erg snel gewend.

De iPhone 5 werkt met zijn nieuwe processor nog weer sneller. Het bladeren tussen schermen voor app-icoontjes gaat vloeiend en het opstarten van zware games, applicaties of de camera verloopt sneller. Bij games merk je dat het toestel meer grafische kracht heeft. Het spelen van Fifa 13 gaat gesmeerd.

Aan de camera is weinig veranderd. In donkere situaties presteert de iPhone 5 wel beter dan zijn voorganger, maar er zijn telefoons waar de iPhone in het donker niet tegen op kan, zoals de Nokia 808 PureView en de Galaxy S III. De camera-app werkt weer iets sneller en heeft nu ook een panoramamodus, een leuke extra. Maar de camera-apps in concurrerende smartphones hebben meer extra's. Het is oppassen bij het fotograferen tegen fel licht in, want dan wil er regelmatig een paarse gloed ontstaan. De iPhone 4S had daar minder last van.

De accuduur is er ondanks het grotere scherm op vooruitgegaan. Dat merk je wel degelijk. Ook uit tests blijkt dat de iPhone 5-accu langer mee gaat dan die van de meeste concurrenten.

De nieuwe Earpods zitten wat prettiger dan de oude oordopjes en de geluidskwaliteit is eindelijk iets verbeterd. Ze bieden ook betere noise-cancelling. Maar ze vallen in het niet bij high-end koptelefoons en headsets. Ook zijn de Earpods helaas nog net zo kwetsbaar voor beschadiging.

Nieuw versus oud

iOS 6 heeft geen rigoureuze veranderingen, behalve dan dat de Google Maps-apps is ingeruild voor Apple Maps. Dat is voorlopig nog geen succes. Daar hebben we de laatste weken al meermaals over geschreven. Apple Maps bevat veel fouten en heeft geen Street View.

Apple heeft beterschap beloofd en zelfs zijn excuses aan klanten aangeboden. Er wordt hard gewerkt aan verbeteringen in de Maps-app en continu worden er fouten verbeterd, deels op basis van feedback van gebruikers, die ze via een speciale knop bij Apple kunnen melden. Om de nieuwe versies van de kaarten te zien hoef je geen updates te draaien, de kaarten verschijnen live met de laatste versie.

Niet alles aan Apple Maps is even slecht, er zijn ook voordelen ten opzichte van Google Maps. Het offline gebruik is bijvoorbeeld efficiënter. Als je een kaart laadt opent Apple Maps meer informatie waar je ook op plekken waar je even geen bereik hebt beter gebruik van kan maken dan bij de Google Maps-app. Apple's kaarten verbruiken ook veel minder data, prettig bij roaming in het buitenland. Apple Maps heeft ook mooie 3d-beelden, waar Google nog aan werkt. Als de fouten er eenmaal uit zijn, dan is Apple Maps zo slecht nog niet.

De kaarten zijn een van de schaarse minpunten van de iPhone 5, zij het tijdelijk. En andere kwestie - maar geen nadeel - is de ondersteuning van het snellere mobiele internet 4G (LTE) in Europa. Je kan dat voorlopig in Nederland niet gebruiken. De iPhone 5 biedt LTE via 850, 1800 en 2100 Mhz, maar in de praktijk betekent dat dat in Nederland alleen LTE is aan te bieden op de iPhone 5 via de 1800 Mhz-band. Op een paar plekken in Nederland zijn al 4g-netwerken via 2600 Mhz, maar die ondersteunt de iPhone 5 dus niet.

Vanaf eind oktober vindt in ons land de frequentieveiling plaats waarin onder meer de 1800 Mhz-band in de verkoop gaat. Naast KPN, Vodafone en T-Mobile bieden waarschijnlijk ook Tele 2 en UPC/Ziggo mee. Het betekent dat een iPhone 5-gebruiker nog vele maanden geduld moet hebben om op veel plekken in Nederland 4G te kunnen gebruiken op zijn toestel.

De nieuwe Lightning-connector: het gedoe met Apple-kabeltjes blijft

Er klinkt ook kritiek op de nieuwe, kleinere Lightning-aansluitpoort. Lightning zorgt ervoor dat oude opladers en docks niet zonder adapter meer werken met de nieuwe iPhone. Bovendien is het nog wachten op accessoires die Lightning gebruiken. Toch is de vernieuwing wel te begrijpen: de oude poort was gewoon te groot geworden voor de dunne apparaten die Apple maakt. Na negen jaar was het tijd voor iets nieuws. Jammer genoeg ondersteunt Apple nog altijd geen micro-usb, zoals vrijwel alle andere smartphonemakers. En blijf je dus speciale Apple-kabeltjes en -accesoires nodig hebben. De Apple-consument is dat al gewend.

Ontbreekt er in de iPhone 5 iets wat andere smartphones wel hebben? Niet echt. Sommigen noemen een NFC-chip, voor mobiele transacties, maar Apple vindt dat voorlopig niet nodig. De nieuwe Passbook-app in iOS6 dient ook als bewaarplek voor onder meer entreekaartjes, vliegtickets en kortingsbonnen. En voor mobiel betalen zijn er al externe apps, zoals PayPal. Je zal NFC vooralsnog niet echt missen: het wordt nog weinig gebruikt. Nokia gaat in zijn Lumia 920 draadloos opladen ondersteunen, maar ook dat is nog geen gemis in de iPhone 5.

En dan is er nog de prijs. De iPhone 5 blijft een van de duurste smartphones met een prijskaartje vanaf 670 euro (16 gb). Maar het toestel is dat geld zeker waard. Echte innovatie brengt hij niet, maar de iPhone 5 voelt al bijna perfect.

Bekijk ook de Uitpakparty van de iPhone 5 van vorige week.