Hypersonisch vliegen

Vliegtuig Boeing moet 5 keer sneller dan het geluid gaan

Boeing supersonisch vliegtuig concorde mach 5
27 juni 2018 om 12:51
Laatste update: 27 juni 2018 om 13:15

Boeing werkt aan een hypersonisch passagiersvliegtuig dat met Mach 5 moet gaan vliegen: 5 keer sneller dan het geluid.

Vliegtuigmaker Boeing ontwikkelt een nieuw passagiersvliegtuig dat door de geluidsbarrière breekt. Daarmee moet het mogelijk worden van Tokio naar New York te vliegen in minder dan twee uur.

Het is bijna 50 jaar geleden dat voor het eerst een passagiersvliegtuig sneller dan het geluid vloog. De legendarische Concorde vloog van 1969 - het jaar waarin de eerste mensen voet op de maan zetten - tot 2003. Sindsdien is sneller dan het geluid vliegen voor ons niet meer mogelijk. Er was een vreselijke crash, de Concorde verslond kerosine, maar het belangrijkste nadeel van het vliegtuig was de grote geluidoverlast. Op het moment dat het vliegtuig door de geluidsbarrière brak hoorde je een harde knal. Deze 'sonic boom' maakte dat de Concorde pas boven onbewoond terrein op snelheid mocht komen. Boeing hoopt dat probleem nu op te lossen.

Mach 5

De lat ligt voor de nieuwste Boeing flink hoger. De supersonische Concorde vloog twee maal zo snel als het geluid: Mach 2,04. Boeing wil 5 keer zo snel als het geluid vliegen. De snelheid is dus Mach 5. Zo’n vliegtuig mag je hypersonisch noemen. Ter vergelijking: de huidige verkeersvliegtuigen vliegen met Mach 0,8 tot 0,95, net tegen de geluidsbarrière aan dus. “In de buurt van geluidssnelheid gaan er rare windeffecten rond de vleugels optreden,” vertelt een gezagvoerder van een Boeing 737 van Transavia aan Bright. “Je verliest dan de lift. Voor sneller dan het geluid vliegen heb je een heel ander model vliegtuig nodig.”

Hoe ziet dat nieuwe supersonische vliegtuig er dan uit? De vleugels zijn duidelijk meer achterwaarts gericht, net zoals bij een straaljager. Ook de motoren zijn anders. Boeing werkt met een turboramjet, simpel gezegd een buis waar brandstof in gaat. Het is een aangepaste versie van een ramjetmotor waarmee je heel hard kan vliegen.

Virtuele ramen

Eén ding gaat in het oog springen: de afwezigheid van ramen. Passagiers en misschien zelfs de piloten krijgen virtuele ramen in plaats van echt uitzicht. Daarop zie je camerabeelden van het uitzicht. Op kruishoogte van 95.000 voet (ruim twee keer zo hoog als normaal) kun je de kromming van de aarde en het zwart van de ruimte zien. 

De fantastische looks van de Concorde worden vooralsnog niet geëvenaard. Het gepresenteerde plaatje van de hypersonische Boeing is nog duidelijk een schets. Kevin Bowcutt van Boeing legt dan ook uit dat de opleverdatum over 25 jaar is. Dat is dan maar liefst 75 jaar na de Concorde voor het eerst sneller dan het geluid vloog.

Concurrentie

Ziet Boeing concurrenten aan de horizon? Jazeker, de race om sneller dan het geluid te vliegen komt op gang en niet met de minste spelers. Zo werkt NASA aan de fluisterstille X-plane, van de Boom Supersonic XB-1 zijn al exemplaren voorverkocht, en Airbus investeert in de Aerion AS2. In China is zelfs een hypersonisch vliegtuig voor 50 passagiers gepresenteerd, met een extra staart om de aerodynamische krachten te verwerken. En vergeet ook niet het enige land dat, naast de Concorde, al eerder met een passagiersvliegtuig door de geluidsbarrière brak: Rusland.