3D-hologram

Tastbare hologrammen mogelijk met geluiden en een balletje

Onderzoekers maken met geluid tastbare hologrammen
1 januari 2020 om 12:48
Laatste update: 1 januari 2020 om 12:46

Wetenschappers ontwikkelden een hologram-apparaat dat met ultrasoon geluid een piepschuim balletje zo snel laat bewegen dat er een zicht- en tastbaar 3D-hologram ontstaat.

Hologrammen zoals je in de Star Wars-films ziet, zijn zichtbare 3D-beelden van planeten of personages, maar aanraken kan je ze niet. Britse onderzoekers hebben echter een prototype van een hologram-apparaat gemaakt waarmee 3D-hologrammen in de toekomst wel tastbaar moeten worden. 

In een demonstratie van het apparaat zie je onder andere een hologram van de aarde ronddraaien en een ietwat abstracte vlinder met zijn vleugels rond fladderen. Het apparaat werkt compleet anders dan hologrammen die met laserlicht geprojecteerd worden. 

Een zwevend balletje

Het apparaat vormt de hologrammen namelijk door een piepschuim balletje met behulp van ultrasoon geluid in het apparaat te laten zweven en tegelijkertijd heel snel door de 3D-ruimte in het apparaat te laten verplaatsen.
 
Die verplaatsing van het 2mm-balletje volgt de omtrek van het object met een snelheid van meer dan 30 kilometer per uur en tekent als het ware in één tiende van een seconde de complete omtrek van het object. 

Je brein ziet daarom het balletje niet meer maar alleen de omtrek. Het is hetzelfde effect als in het donker heel snel met een zaklantaarn een achtje in de lucht te draaien. Je ziet dan het achtje in de lucht getekend. 

Luidsprekertjes

In het apparaat wordt er echter led-licht op het snel bewegende balletje geprojecteerd. Het verplaatsen van de balletjes wordt aangestuurd door een reeks kleine ultrasone luidsprekertjes aan de boven- en de onderkant van het apparaat. De luidsprekers vormen een onhoorbaar geluidsveld dat een kleine laag met een lage luchtdruk vormt waarin het balletje blijft zweven. Door de reeks met luidsprekertjes allemaal onafhankelijk aan te sturen kan het balletje met hoge snelheid verplaatst worden.

De onderzoekers kunnen het geluid ook gebruiken om hologrammen van personen ook te laten spreken of geluidseffecten aan objecten toe te kennen. Door het geluidsveld nog verder aan te passen kan je objecten zelfs voelen op je hand.

3D-borden en games 

Volgens de onderzoekers variëren de toepassingen van digitale borden met hologrammen tot en met nieuwe game-ervaringen. Zo zou je een game-hologram op je hand kunnen 'projecteren' die je daadwerkelijk voelt. 

In dit eerste prototype wordt slechts één balletje gebruikt, maar de onderzoekers verwachten een apparaat te maken dat meerdere balletjes door een computer berekende choreografie kunnen laten dansen tot tastbare 3D-hologrammen. Het zou zelfs kunnen leiden tot een nieuwe vorm van 3D-printen waarbij druppeltjes van materialen heel precies zweven en op hun plek geplaatst worden.

Meer over hologrammen