Microsoft aast op TikTok: zes tech-overnames om van te leren

We bekijken zes grote techovernames uit het verleden om te zien welke lessen Microsoft daarvan kan leren in de strijd om TikTok.

Eerst drie slimme overnames:

Google koopt YouTube (2006)

Ongetwijfeld één van de slimste overnames ooit is de overname van YouTube door Google. YouTube bestaat in 2006 nog geen twee jaar als Google er 1,3 miljard euro voor betaalt. De verwachting van Google is dat steeds meer adverteerders die nu nog op televisie reclames uitzenden, dat in de toekomst online zullen doen. En ja hoor, ze hebben gelijk gekregen.

Ten tijde van de overname streamde YouTube 100 miljoen video’s per dag. Nu kijken twee miljard gebruikers één miljard uur per dag naar YouTube. Bovendien is de site de op één na grootste zoekmachine geworden, na die van Google zelf natuurlijk. Ook is YouTube is goed voor een omzet van 15 miljard dollar per jaar, ongeveer 10 procent van de totale jaaromzet van Google. Of Google er ook winst mee maakt, weten we niet. Het kost namelijk ook enorm veel geld om al die video’s te hosten. 

LES: Wees er vroeg bij als je een snelgroeiend bedrijf wil overnemen en maak je niet druk over geld. Dat komt later wel.

Microsoft is er niet heel vroeg bij, eigenlijk best laat, maar TikTok groeit nog altijd hard dus het is niet te laat. Dat geld verdienen komt met TikTok uiteindelijk wel goed. Microsoft heeft een advertentietak die advertenties verkoopt op LinkedIn en voor zoekmachine Bing.

Google koopt Android (2005)

De overname van Android in 2005 was natuurlijk ook redelijk briljant. Ten eerste kostte Android vrij weinig: slechts 50 miljoen dollar. Maar er moest nog wel veel aan Android gebeuren. Android was ooit bedacht als besturingssysteem voor digitale camera’s en werd later omgekat naar een opensource besturingssysteem voor mobiele telefoons – eerst voor toestellen met een toetsenbord, na het succes van de iPhone kwam het touchscreen erbij. 

Omdat Android nog niet af was duurde het uiteindelijk tot oktober 2008 (ruim een jaar na de lancering van de eerste iPhone) voordat het op een smartphone verscheen. Inmiddels is Android dominant in de mobiele markt en heeft het Windows Mobile en Blackberry uitgeschakeld. Alleen die verrekte iPhones zitten Google nog in weg.

LES: Koop technologie waardoor je op nieuwe terreinen, in dit geval smartphones, metee mee kan doen met de concurrentie. 

Hieraan voldoet de deze deal volledig. Microsoft heeft natuurlijk al LinkedIn als sociaal netwerk, maar dat is toch iets anders dan Instagram of TikTok. En Tiktok is groot genoeg om meteen mee te doen in de Champions League van de social media.

Facebook koopt Instagram (2012)

Facebook heeft in 2012 een groot probleem. Het sociale netwerk is dominant op de desktop, maar op de smartphone loopt het allemaal niet zo lekker en dat terwijl er een beursgang aan komt. Dus laat Mark Zuckerberg zijn oog vallen op Instagram, dat dan erg populair is op de iPhone. Hij koopt het voor 1 miljard dollar. Niet weinig, sommigen vonden het zelfs absurd, maar achteraf geen cent teveel als je kijkt wat het heeft betekent voor Facebook.

Toen Zuckerberg het kocht had Instagram slechts 13 werknemers en 30 miljoen gebruikers, nu zijn dat er meer dan een miljard wereldwijd. Pas een week voor de overname kwam de Android-app uit. Instagram groeide onder Facebook als kool en met de introductie van Instagram Stories kon Zuckerberg nieuwe veelbelovende concurrent Snapchat de baas blijven.

Ook met de aankoop van WhatsApp in 2014 neutraliseert Zuckerberg de concurrentie. Google wil het graag kopen, maar Facebook overbiedt concurrent door (naar verluidt) het dubbele te bieden en koopt Whatsapp voor uiteindelijk zo’n 22 miljard dollar.

LES: Koop tech die je zwaktes aanvult en zorg ervoor dat je de sterke kanten van de app die je aankoopt blijft ontwikkelen.

Microsoft kan wel wat social media gebruiken en bij recente overnames (GitHub en Minecraft) heeft Microsoft geleerd dat als je ze zelfstandig laat groeien, dat best goed gaat. Die tactiek zouden ze ook moeten toepassen bij TikTok.

Nu drie slechte overnames waar we veel van kunnen leren.

Google koopt Motorola (2012)

We beginnen weer bij Google. Ruim 12,5 miljard dollar heeft Google in 2012 over voor Motorola Mobility. Om het vervolgens twee jaar later aan Lenovo voor nog geen 3 miljard dollar te verkopen. Au!

Maar Google kan niet anders op dat moment, want de aankoop van Motorola zorgt bij smartphone-fabrikanten als Samsung voor argwaan. Die denken: als Google rechtstreeks met ons gaat concurreren dan maken wij ons eigen besturingssysteem. Samsung gaat aan de slag met Tizen wat je nu nog terugvindt op tv’s en smartwatches.

Ook blijkt de past de bedrijfscultuur van Motorola helemaal niet bij die van Google te passen. Dat zorgt voor frictie en vertragingen van productlanceringen. Kortom: een dure les voor Google, gelukkig houden ze wel heel veel patenten over aan de deal die zullen helpen in de strijd met Apple. 

LES: Maak je klanten niet boos met een overname en houd rekening met de bedrijfscultuur.

Dit is misschien wel de les waar Microsoft het meest op moet letten. Want mogelijk maken ze China boos. Aan de andere kant is China niet erg belangrijk voor Microsoft, slechts 10% van de omzet komt daar vandaan. Qua bedrijfscultuur is er wel een risico. Dus zoals ook bij de les hierboven gezegd: laat TikTok zelfstandig groeien.

Microsoft koopt Nokia (2013)

In 2013 was Microsoft in paniek. Jaren eerder had topman Steve Ballmer de iPhone belachelijk gemaakt, maar daarna walsen Apple, Blackberry en Android over de mobiele tak van Microsoft heen. Loser Microsoft moet iets doen en besluit een andere loser te kopen: Nokia. Zo hadden ze zowel de hardware als software in huis, net als Apple.

Maar - en - wordt nooit +. Vlak na de overname stapt ook nog Steve Ballmer op, die de drijvende kracht was achter de overname. Hij wordt opgevolgd door nieuwe en huidige ceo, Satya Nadella. Die was altijd al tegen de overname van Nokia en heeft hele andere plannen met Microsoft. Nadella probeert het nog wel even met Nokia, maar trekt al snel de stekker eruit. 

LES: Koop geen bedrijven die de boot hebben gemist en zorg dat je ceo nog even blijft om de overname in goede banen te leiden.

TikTok heeft de boot niet gemist, sterker nog ze hebben zelf de boot gebouwd. Er zijn geen signalen dat Nadella weg wil bij Microsoft.

Telegraaf koopt Hyves (2010)

Wat dichter bij huis: De overname van Hyves door De Telegraaf Media Groep (tegenwoordig Mediahuis). Iedereen met een beetje verstand van de online wereld wist dat het een miskoop was. Hyves was nog wel het grootst in Nederland, maar niet meer hip. De gemiddelde leeftijd steeg. Jongeren gingen naar Facebook. Maar de hoge heren bij De Telegraaf hadden het niet door en betaalden naar schatting rond de 50 miljoen euro. Drie jaar later werd de stekker uit het sociale netwerk getrokken en nu kan je er alleen nog gratis games spelen. 

LES: Koop nooit een sociaal netwerk als het over het hoogtepunt van groei heen is, terwijl een hippe concurrent heel hard aan het groeien is.

TikTik groeit en is cool. Maar Mark Zuckerberg zit niet stil, Instagram heeft net Reels, een TikTok-kopie, toegevoegd aan de app. Als Zuckerberg daarmee hetzelfde trucje kan flikken als met eerder Stories (waarmee hij vakkundig Snapchat kopieerde) dan kan TikTok het nog lastig krijgen.

Is TikTok een goede overnameprooi?

De omstandigheden waarin deze overname mogelijk gaat plaatsvinden blijven bizar. Een Amerikaanse president die een Chinese app dwingt om zichzelf te verkopen. 

Maar als je zo naar de lessen kijkt en de conclusies die je daaraan verbindt, lijkt het echt een prima kans voor Microsoft. Ze kunnen een publiek aan zich binden dat ze nu niet hebben en dat publiek ook via TikTok kennis laten maken met andere producten van Microsoft.

Bovendien kan Microsoft een serieuze vuist maken tegen Facebook. De enige vraag die nog overblijft is: is TikTok een blijvertje of zal Zuckerberg met de nieuwe Reels functie in Instagram ook de groei van TikTok in de kiem smoren? Spannend!

Merijn Doggen, verslaggever Bright