Europese Commissie start onderzoek naar Google om beperken concurrentie
De Europese Commissie begint een formeel onderzoek naar mogelijk concurrentieverstorend gedrag door Google. Het onderzoek gaat over de technologie rond online-advertenties.
Brussel onderzoekt of Google de Europese mededingingsregels heeft geschonden door eigen diensten voorrang te geven op die van concurrenten. De Europese Commissie bekijkt onder andere of Google de toegang tot gebruikersgegevens voor advertentiedoeleinden alleen voor eigen gebruik reserveerde en derden daar geen toegang tot gaf.
"Wij zijn bezorgd dat Google het voor andere onlinereclamediensten moeilijker heeft gemaakt om te kunnen concurreren met advertentiediensten", stelt EU-commissaris Margrethe Vestager.
Gelijk speelveld
Google haalt het grootste deel van zijn omzet uit reclames. Niet alleen verzamelt Google gegevens om deze te gebruiken voor gerichte reclamedoeleinden, ook verkoopt de techreus advertentieruimte en fungeert het als tussenpersoon voor onlinereclame. "Google is aanwezig op bijna alle niveaus van de toeleveringsketen voor online-advertenties", aldus Vestager.
Volgens de Europese Commissie is een gelijk speelveld van essentieel belang. "Dat geldt zowel voor adverteerders om consumenten te bereiken op de sites van uitgevers als voor uitgevers om hun ruimte aan adverteerders te verkopen, om inkomsten voor content te genereren. We zullen ook kijken naar het beleid van Google rond het volgen van gebruikers", aldus Vestager.
Reactie Google
"We zullen constructief blijven samenwerken met de Europese Commissie om hun vragen te beantwoorden en de voordelen van onze producten aan Europese bedrijven en consumenten te laten zien", laat Google weten in een reactie. "Duizenden Europese bedrijven gebruiken onze advertentieproducten om nieuwe klanten te bereiken en hun websites te financieren. Ze kiezen ze omdat ze competitief en effectief zijn."
Black-box
Het is de eerste keer dat de EU rechtstreeks onderzoek doet naar de black-box van online adverteren. Google berekent daarmee automatisch advertentieruimte en prijzen en biedt deze ook aan adverteerders en uitgevers aan als een gebruiker op een webpagina klikt. Eerdere onderzoeken van de EU waren gericht op zoekadvertenties voor winkels, advertenties voor mobiele telefoons en reclamecontracten.
Het onderzoek van de EU gaat onder andere om de eis aan adverteerders om gebruik te maken van de Google-diensten Display & Video 360 (DV360) of Google Ads om display-advertenties op YouTube te kopen. Ook gaat het om de eis om Google Ad Manager te gebruiken om online display-advertenties op YouTube weer te geven en mogelijke beperkingen op de manier waarop concurrerende diensten advertenties op YouTube kunnen weergeven. Verder zou er sprake zijn van "kennelijke bevoordeling" van Google's advertentiebeurs AdX door DV360 en Google Ads en vice versa.
Hoe lang het onderzoek gaat duren, is nog niet bekend. Dat hangt onder meer af van de mate waarin bedrijven meewerken met de Europese Commissie.
De ene na de andere boete
De Europese Commissie heeft Google al drie keer grote boetes gegeven. Dat gebeurde wegens het bevoordelen van zijn eigen zoekmachine (2,42 miljard euro) en zijn mobiele systeem Android (4,34 miljard euro). In 2019 kreeg het bedrijf een boete van 1,49 miljard euro vanwege het voortrekken van de eigen advertentieverkoopdienst AdSense ten opzichte van andere advertentieverkopers. De boetes van de EU zijn gebaseerd op de omzet en gemaximeerd op 10 procent van de jaarlijkse inkomsten.
Ook in meerdere EU-lidstaten hebben toezichthouders Google regelmatig beboet. Zo kreeg Google in juni in Frankrijk een boete van 220 miljoen euro vanwege misbruik van zijn dominante positie op de online-reclamemarkt. In mei kreeg het bedrijf in Italië een boete van meer dan 100 miljoen euro, wegens het benadelen van een app voor diensten bij het opladen van elektrische auto's.
Verder is de Duitse toezichthouder een mededingingsonderzoek naar het techbedrijf gestart vanwege verdenkingen van machtsmisbruik.
Amerikaanse Justitie
In de Verenigde Staten loopt er ook een onderzoek naar Google om zijn rol op de onlinereclamemarkt. Het Amerikaanse ministerie van Justitie klaagde Google in oktober 2020 aan wegens een illegale monopoliepositie op het gebied van zoekmachines en het adverteren in zoekresultaten.