'Bewaker van de aarde' krijgt nieuwe naam
© ESA
Een ruimtemissie van de European Space Agency (ESA) heeft de naam Vigil gekregen. Dat betekent waakzaamheid, een passende naam voor een missie die de aarde in de toekomst moet waarschuwen voor gevaarlijke zonne-activiteit.
De missie werd in 2018 als concept bedacht om de zon te monitoren, zodat de aarde beter beschermd kan worden tegen onvoorspelbare uitbarstingen. De ESA lanceerde vorig jaar een online campagne om de missie een naam te geven. Uiteindelijk is de naam ‘Vigil’ gekozen uit een lijst van meer dan 5000 potentiële namen.
Oorspronkelijk heette de missie ‘Lagrange,’ een verwijzing naar het punt in de ruimte waar de satelliet zich zou moeten bevinden. Dat zogenaamde vijfde Lagrangepunt is een van vijf locaties in de ruimte waar objecten in een baan rond de zon aan dezelfde snelheid meedraaien met de aarde. Op die manier kunnen objecten stabiele observaties verrichten, zonder energie te moeten gebruiken om hun baan aan te passen.
Het doel van Vigil is om vanuit dat vijfde Lagrangepunt het zonneweer te monitoren. Meestal is de zon voorspelbaar en is er dus niks aan de hand. Maar soms zijn er weersverschijnselen op de zon die een impact hebben op de aarde.
Zo vinden er bijvoorbeeld gigantische explosies plaats op de oppervlakte van de zon. Die zogenaamde zonnevlammen sturen een enorme hoeveelheid straling de ruimte in, die als ze de aarde raken een impact kunnen hebben op radioverbindingen en elektriciteitscentrales. Een ander weerfenomeen is een ‘coronale massa-ejectie’ of CME. Dat zijn gigantische plasmawolken die door de zon de ruimte in worden geslingerd. Ook CME’s kunnen een impact hebben op het elektriciteitsnet.
In 1859 zorgde een CME er bijvoorbeeld voor dat bewoners van Florida tot de Rocky Mountains het noorderlicht konden zien. De CME legde bovendien delen van het toenmalige telegraaf- en elektriciteitsnet plat. Een CME van die grootorde zou vandaag de dag het elektriciteitsnetwerk wereldwijd kunnen platleggen. Vigil zou ons daarbij kunnen waarschuwen voordat de CME aankomt, zodat we ons kunnen voorbereiden.