Neon uit Oekraïne is cruciaal voor chips: wordt het chiptekort groter?
Grote chipmakers en toeleveranciers zijn voorlopig niet bezorgd over de gevolgen van de oorlog in Oekraïne voor de chipindustrie, ook al komen enkele cruciale grondstoffen uit Rusland en Oekraïne.
Grote chipbedrijven verwachten niet dat de chiptekorten op korte termijn erger worden als gevolg van de Russische aanval op Oekraïne. Dat zegt de branchevereniging Semiconductor Industry Association (SIA) tegen Bloomberg. Op langere termijn worden de vooruitzichten onzekerder omdat beide landen cruciale grondstoffen voor chips produceren.
"Rusland is geen significante directe afnemer van halfgeleiders, goed voor minder dan 0,1% van de wereldwijde chipaankopen", zegt SIA-topman John Neuffer. "Bovendien heeft de halfgeleiderindustrie een diverse reeks leveranciers van belangrijke materialen en gassen, dus we geloven niet dat er onmiddellijke risico's zijn voor verstoring van de levering in verband met Rusland en Oekraïne."
Neon en palladium
Toch komen er cruciale grondstoffen voor de al verstoorde chipmarkt uit het oorlogsgebied. Zo is Oekraïne een belangrijke producent van hoogwaardig neon, dat wordt gebruikt door lasers die nodig zijn bij het maken van chips. Ruim 90 procent van het neon dat in de VS wordt gebruikt door chipmakers wordt geleverd door Oekraïne, zegt marktanalist Techcet tegen Reuters.
De neonprijzen schoten in 2014 ook al omhoog, toen Rusland het Oekraïense schiereiland de Krim annexeerde. Het gas is een samenspel van beide landen: Oekraïne zuivert het gas dat als bijproduct van de Russische staalindustrie overblijft.
Rusland is tevens producent van palladium, een metaal dat gebruikt wordt in geheugenchips en sensoren. Rusland levert 35 procent van het palladium dat in de VS wordt gebruikt.
ASML zoekt alternatieven
ASML, de Nederlandse maker van machines voor het maken van chips, zoekt naar alternatieve bronnen voor 'de kleine hoeveelheid neon' die het gebruikt, zegt het bedrijf teven Reuters. ASML haalt nu al minder dan 20 procent van zijn neon uit Oekraïne.
"Die materialen zijn al moeilijk verkrijgbaar", zegt een anonieme ingewijde uit de Japanse chipindustrie over neon en palladium. "Verdere druk op de voorraden kunnen de prijzen opdrijven, wat zorgt voor duurdere chips."
Bedrijven spreiden meer
Chipmakers zouden wel geleerd van situaties uit het verleden. "We begrijpen dat berichten over mogelijke verstoring van de toevoer van mineralen en edelgassen zorgwekkend zijn voor de halfgeleiderindustrie", zegt geheugenchipmaker Micron Technology. Het bedrijf stelt wel dat het de toevoer van grondstoffen heeft 'gediversifieerd'.
GlobalFoundries, maker van chips voor andere bedrijven, zegt tegen Bloomberg dat het zijn risico heeft gespreid. "We anticiperen geen direct risico. We zijn niet volledig immuun voor mondiale tekorten, maar we hebben er wat minder last van", zegt het bedrijf, verwijzend naar zijn fabrieken in New York, Singapore en Dresden.
Amerikaanse sancties op tech-gebied
De VS en Europa proberen Rusland op technologisch vlak wel te raken, juist omdat de Russen nauwelijks eigen chips maken, melden Wired en Bloomberg. Zo gebruikt de onlangs onthulde supercomputer Chervonenkis van het Russische Yandex ruim 1500 chips van het Amerikaanse Nvidia. En eerder deze week zei het Russische ministerie van Binnenlandse Zaken volgens CNews nog dat het moeite had om aan Russische chips te komen, en daarom een terugkeer naar chips van het Amerikaanse Intel overweegt.
Die Russische afhankelijkheid van Amerikaanse technologie is een belangrijk onderdeel van de sancties van de VS tegen Rusland. In een toespraak zei de Amerikaanse president Biden donderdag dat het de "toegang tot financiering en technologie voor strategische gebieden van zijn economie" zal afknijpen, wat zal zorgen voor "verslechtering van de industriële capaciteit voor de komende jaren".
De sancties raken volgens Biden de Russische mogelijkheden om zijn leger, luchtvaart- en ruimtevaartindustrie te moderniseren, "een grote klap voor Poetins strategische ambities op de langere termijn", aldus Biden.
Europa, Japan, Taiwan en Zuid-Korea
"We moeten Ruslands toegang raken tot belangrijke technologieën die het nodig heeft voor een welvarende toekomst zoals halfgeleiders en andere moderne technologie", zegt president van de Europese Commissie Ursula von der Leyen.
Ook bondgenoten en belangrijke landen in de chipindustrie zoals Japan, Taiwan en Zuid-Korea zullen Rusland buitenspel zetten.
Het is nog niet bekend of het Chinese SMIC meedoet: het bedrijf maakt niet zulke geavanceerde chips als bijvoorbeeld Taiwan, maar zou goed genoeg zijn voor sommige militaire toepassingen.