Nederland AI kunstmatige intelligentie alzheimer dementie
Kunstmatige intelligentie in de zorg

Slimme fotolijst helpt mensen met alzheimer: 'Rust en vertrouwen geven'

8 april 2022 om 13:14
Laatste update: 8 april 2022 om 13:16

Het Nederlandse bedrijf Genus Care ontwikkelt een systeem dat met kunstmatige intelligentie (AI) mensen met alzheimer en andere vormen van dementie kan helpen. Het bedrijf won deze week een technologieprijs en hoopt het systeem internationaal aan te kunnen bieden.

Het Joint Artificial Intelligence Network (JAIN) is een organisatie die mensen met dementie, waarvan alzheimer de meest voorkomende vorm is, wil helpen om hun zelfredzaamheid en levenskwaliteit te behouden. Daarvoor bevordert het de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AI) in producten die mensen met geheugenverlies en dementie kunnen helpen.

Hans Arnold kwam op het idee voor JAIN nadat zijn vriend Jan van de ene op de andere dag zijn geheugen compleet was verloren. "Jan was mijn vriend waar ik dagelijks mee muziek maakte. Daar komt de naam JAIN ook vandaan, Jan met AI erin. Als je in het dagelijks bestaan, dag en nacht, je geheugen nodig hebt om dingen te doen, dan zorg JAIN voor het geheugensteuntje", zegt Arnold. "We proberen met een groep hoogleraren en psychologen producten te maken die voor iedereen wereldwijd betaalbaar zijn en gebruikt kunnen worden."

Om dat te verwezenlijken, organiseerde de groep de World JAIN Challenge, een wedstrijd die mensen die betrokken zijn bij de hulp aan alzheimer-patiënten moet samenbrengen. Woensdag maakte minister Conny Helder (Langdurige Zorg en Sport) de winnaars bekend. Een van hen is het Nederlandse bedrijf Genus Care, dat een digitale fotolijst met slimme software ontwikkelt, die mensen met alzheimer kan helpen om langer zelfstandig thuis te wonen.

Alles in de gaten houden

Marie-Christine Vierhout, distributeur bij Genus Care, zegt dat de technologie ontstaan is nadat een van de oprichters van het bedrijf zijn vader niet kon bereiken. "Die man was 84 en alleen. Na twee uur rijden kwam hij aan en bleek dat zijn vader gewoon in de tuin aan het werken was. Toen dacht hij: dit moet makkelijker kunnen."

Vijf jaar later is het systeem ontwikkeld. Het werkt door in de gaten te houden wat die persoon doet, zonder daarvoor het hele huis vol sensoren te hangen. In plaats daarvan werkt Genus Care met een soort digitale fotolijst die alles bijhoudt. "Er zitten sensoren voor licht en geluid in. Die laatste is een decibelmeter en maakt geen spraakopnames. Er worden ook brandbare gassen en koolstofmonoxide gedetecteerd. Zo kunnen mantelzorgers een oogje in het zeil houden."

AI detecteert afwijkend gedrag

De technologie gebruikt bovendien AI om ongebruikelijk gedrag te detecteren. Zo kan het bijvoorbeeld opmerken als een patiënt nachtelijk dwaalt, een van de eerste symptomen van alzheimer. 

Dat wordt gedaan gebaseerd op twee bewegingssensoren, die zowel in infrarood als radar bekijken of en hoe een persoon doorheen het huis beweegt. "Als die ergens twee weken staat weet die bijvoorbeeld dat iemand om 8:00 altijd langsloopt. Als er dan om 10:00 pas beweging is, stuurt die een bericht ‘ongebruikelijke dagstart’. Op die manier kunnen alle partijen gerustgesteld worden."

Marie-Christine Vierhout

Continu in contact

Het product wordt voor meer ingezet dan alleen het monitoren van personen met alzheimer. "Je kan het ook voor bezorgde familie inzetten, zodat die contact kan blijven houden totdat iemand in een zorginstelling zit. We zijn ook bezig met een fysiotherapeut die elke ochtend bijvoorbeeld een bericht stuurt met oefeningen. Daarnaast werken we samen met een diëtist, die praktische informatie geeft."

De technologie kan zelfs worden gebruikt om foto’s en video’s te sturen en om te videobellen. "De familie kan continu in contact staan met de zorgbehoevende. Op het moment dat ze contact willen, krijgen ze dat," zegt Arnold. Volgens Vierhout zou dat een grote impact hebben op de relatie binnen families. "Als een kleinkind een foto stuurt dat ze een dagje in Amsterdam is, dan kan opa of oma vragen hoe het daar was. Dat is een leuker gespreksonderwerp dan school."

Abonnement

Het bedrijf zou al zo’n 150 klanten hebben in Nederland en ook in België begint het steeds populairder te worden. "We hebben ook een klant in Denemarken." Het apparaat van Genus Care kost 385 euro inclusief btw. Daar moeten klanten een abonnement bijnemen. "We werken met een abonnement vanaf 10,95 euro per maand. Daarmee kun je ongelimiteerd bellen." De installatie kan ook gehuurd worden voor zo’n 35 euro per maand, voor klanten die het maar voor een beperkte tijd willen. 

Vierhout zegt dat het bedrijf continu nieuwe functies toevoegt aan het product. "We zijn bijvoorbeeld aan het kijken hoe we meer aan preventie kunnen doen als iemand langzamer begint te bewegen. Er komt ook een agendafunctie, een soort dashboard voor thuiszorg. We komen ook op de markt met een mobiele alarmknop." Het belangrijkste is volgens Vierhout dat alles aan de buitenkant simpel blijft. "Het moet rust en vertrouwen geven."

Vierhout verwacht dat het winnen van de JAIN-prijs gaat helpen om het product wereldwijd aan te gaan bieden. "Hoe we dat vormgeven gaan we samen met de JAIN-coalitie uitdenken." 

Bekijk ook: