Dan Nelson/Unsplash

'Spanje wil verbod op encryptie in apps als WhatsApp'

23 mei 2023 om 09:00

Als het aan Spanje ligt, wordt end-to-end-encryptie in de hele EU verboden, zodat het voor bijvoorbeeld politie mogelijk wordt om chats af te tappen. Veel andere EU-landen zouden het met de plannen eens zijn.

Het omstreden voorstel van Spanje is in handen van Wired. Europa en zijn lidstaten overleggen al jaren over het eventueel verbieden van end-to-end-encryptie in diensten als WhatsApp, Signal en iMessage. Door die encryptie is het onmogelijk om onderschepte berichten te lezen. Het is niet mogelijk voor hackers, niet voor overheden en zelfs niet voor de makers van de diensten zelf. Alleen de verstuurder en ontvanger kunnen het bericht lezen.

Eerder deze maand kwam de Europese Commissie met een wetsvoorstel voor het scannen van chats op beelden van kindermisbruik. Ook dat is onmogelijk als die chats versleuteld zijn. En dus overleggen lidstaten een oplossing voor dat probleem. In de gelekte documenten komt de positie van Spanje als het meest extreem uit de bus. "Idealiter zou het naar onze mening wenselijk zijn om wettelijk te voorkomen dat in de EU gevestigde dienstverleners end-to-end encryptie implementeren", aldus Spanje.

Onmogelijk toe te passen

Het plan van Spanje is in de praktijk niet toe te passen. Encryptie werkt alleen als het voor iedereen werkt. Diensten als WhatsApp zouden encryptie dan wereldwijd moeten verwijderen, en dat zal het bedrijf vermoedelijk nooit doen. Als de EU zo'n wet doorvoert, bestaat de kans dat alle bekende chat-diensten zicht uit de EU terugtrekken.

Denemarken en Ierland pleiten voor het behoud van encryptie, maar dan in 'verzwakte vorm' zodat berichten gescand kunnen worden. Dat is technisch onmogelijk: of een chat is versleuteld, of niet. Een middenweg bestaat niet, en een 'achterdeurtje' zal vroeg of laat ook door criminelen worden ontdekt. Dat is een beetje alsof je een kattenluikje in een zwaar beveiligde kluis maakt, in de hoop dat het niemand opvalt.

Nederland: scannen voor encryptie

Nederland pleit voor het scannen van materiaal op het apparaat zelf, voordat het versleuteld wordt. Dat is een interessant standpunt, omdat het technisch gezien wel mogelijk is, maar alsnog zeer omstreden.

Apple had namelijk precies zulke plannen voor de iPhone. Foto's van gebruikers zouden door het apparaat zelf gescand worden: vergeleken met een bestaande database met bepaalde kenmerken van kindermisbruikbeelden. Maar dat plan van Apple was zo omstreden, dat het uiteindelijk werd afgeblazen.

Luister ook onze podcast: