Branden door ontplofte e-bike-batterij: 'Nu echt actie nodig'

Bij branden die ontstonden nadat de accu’s van e-bikes of e-stepjes vlam vatten, zijn in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk in twee jaar tijd meer dan 25 mensen overleden. Ook in Nederland leidden oververhitte fietsaccu's regelmatig tot branden. De afgelopen week gebeurde dat bijvoorbeeld nog in Koog aan de Zaan en Meppel. In New York ging het vorig jaar om meer dan 200 branden. Vandaag hebben Amerikaanse en Britse organisaties opgeroepen tot strengere regels rond batterijen.

Brandweerkorpsen en consumentenorganisaties dringen er vandaag bij de Amerikaanse toezichthouder Consumer Product Safety Commission op aan om nationale veiligheidsnormen vast te stellen. Ook willen ze dat geïmporteerde batterijen die niet aan voorschriften voldoen bij de grens in beslag genomen worden. De kwestie wordt vandaag besproken tijdens een openbare hoorzitting in Washington.

"We luiden hier al maanden de noodklok over", zei de burgemeester van New York, Eric Adams. "We hebben nu echte actie nodig, op landelijk niveau." De stad New York voerde onlangs wel strengere regels in: batterijen in e-bikes en e-stepjes moeten er voldoen aan normen die zijn vastgesteld door een derde partij. Twee Amerikaanse senatoren kwam inmiddels met een wetsvoorstel voor verplichte veiligheidsnormen voor e-bike-accu's. Slecht geproduceerde batterijen hebben volgens de senatoren 'het land overspoeld'.

'Unieke type brand'

De Britse organisatie Electrical Safety First (ESF) roept vandaag in Britse media op accu's van e-bikes 'net zo streng te reguleren als vuurwerk', vanwege het brandgevaar dat ze vormen. "De enorme hoeveelheid energie die vrijkomt als een batterij in brand vliegt, is anders dan bij andere branden", zegt ESF-topman Lesley Rudd tegen de BBC. "Dit unieke type brand vraagt om speciale maatregelen."

Een batterij kan ontploffen als er een zogenaamde 'thermische runaway' ontstaat: de temperatuur wordt dan zo hoog dat de chemicaliën 'op hol slaan'. Volgens brandexperts zijn accubranden lastig te blussen, omdat de ontwikkeling extra snel en afwijkend is. De rook die vrijkomt bij een batterijbrand is zeer gevaarlijk, waarschuwde de brandweer Amsterdam-Amstelland onlangs nog. "Er komen veel gevaarlijke stoffen vrij, waaronder waterstoffluoride. Dat is bijtend spul en zo giftig als wat."

Stepjes aanpassen, marktplaatsen aanpakken

Naast het reguleren van de verkoop van de batterijen wil ESF ook dat fabrikanten hun e-stepjes veiliger gaan ontwerpen. Volgens ESK kan de accu in stepjes nu vaak te makkelijk schade oplopen als gebruikers over een stoeprand rijden. 

De organisatie pleit ook voor het reguleren van online marktplaatsen, waar 'veel ondermaatse en gevaarlijke e-bikes en e-stepjes worden verkocht'. Die platforms moeten gedwongen worden om gevaarlijke producten te weren. De organisatie wil ook gevaarlijke universele laders aan banden leggen en wil dat er een standaard komt voor e-bike-ombouwkits, waarmee je van een normale fiets een e-bike kunt maken. De Britse brancheorganisatie van de fietsindustrie staat achter de voorstellen.

De Britse overheid laat ook een nieuw onderzoek doen naar veelgebruikte batterijen en belooft bedrijven aan te pakken. "Als fabrikanten zich niet houden aan de voorschriften rond productveiligheid, zullen passende handhavingsmaatregelen worden genomen, zoals het bevel om het product van de markt te halen", zegt een woordvoerder van de Britse regering tegen Sky News.

Kritiek Bosch op EU-batterijregels

Fabrikant Bosch, de grootste maker van motoren en accu's voor e-bikes, uitte onlangs felle kritiek op de nieuwe EU-batterijregels die vanaf 2027 moeten ingaan. Een onderdeel daarvan is namelijk de verplichting dat de individuele cel van een batterij in een e-bike vervangen moet kunnen worden, bijvoorbeeld door fietsenmakers.

Dat is vanwege de veiligheid volgens een Bosch-topman een slecht plan. "Uit veiligheidsoverwegingen vinden wij de eisen rond verwijderbaarheid en vervangbaarheid van individuele cellen van batterijen extreem kritiek.”

Tips voor veilig opladen van je e-bike-accu:

De batterij niet 's nachts opladen terwijl je slaapt.

Haal de oplader eruit als hij klaar is met opladen.

Gebruik de door de fabrikant aanbevolen batterij en oplader.

Laat de batterij afkoelen voordat je hem oplaadt.

Steek de kabel van de lader direct in een stopcontact en niet in een stekkerdoos.

Zorg dat niets de batterij bedekt tijdens het opladen.

Plaats rookmelders in de ruimte waar je oplaadt.

Blokkeer nooit de vluchtroutes.

Lees meer nieuws over e-bikes.