Overheid onderzoekt gebruik telefoondata in strijd tegen corona
De Nederlandse overheid onderzoekt het plan van de Europese Commissie om de verspreiding van het coronavirus met behulp van telefoongegevens in kaart te brengen.
"Nederland onderzoekt de meerwaarde van het gebruik van geanonimiseerde en geaggregeerde telecomdata", zegt een woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken tegen NRC. "Daarover wordt momenteel overleg gevoerd met de Autoriteit Persoonsgegevens en het Agentschap Telecom."
De Europese Commissie kwam eerder deze week met het plan om mobiele metadata te verzamelen om patronen van de uitbraak te kunnen analyseren. De data zouden niet gebruikt kunnen worden om individuen te volgen, maar moeten de bewegingen van grote groepen mensen in kaart brengen.
In onder meer Italië, Duitsland en Oostenrijk gebeurt dat al: telecomproviders delen daar sinds kort gebruikersgegevens met gezondheidsinstanties. Die informatie wordt anoniem gemaakt, zodat de locatie van specifieke individuen niet te herleiden valt.
Privacywaakhond laat deur open
De Nederlandse privacywaakhond Autoriteit Persoonsgegevens (AP) is kritisch, maar niet op voorhand negatief over de plannen. "Er wordt vaak te snel gezegd dat geanonimiseerde data geen persoonsgegevens meer zijn. Als wij dat nader onderzoeken, blijkt dat toch vaak anders te liggen", zegt AP-voorzitter Aleid Wolfsen.
"De AP vindt dat we goed moeten kijken welke technische middelen kunnen helpen om het virus te stoppen, maar we moeten niet over een maand wakker worden in een Big Brother-maatschappij", aldus Wolfsen. Het ministerie van Economische Zaken is met de AP in overleg. De waakhond zal eventuele voorstellen binnen enkele dagen toetsen aan de privacywetgeving.
Nederlandse partijen kritisch
Donderdag stonden enkele politieke partijen kritisch tegenover het plan. Volgens VVD-Kamerlid Hayke Veldman gaat 'Brussel' niet over de privacy van Nederlandse burgers. "Ook niet in crisistijd", zegt hij. PVV-leider Geert Wilders noemt het plan "van de pot gerukt" en vindt dat "Brussel van onze gegevens moet afblijven."
Volgens de SP moet de overheid sowieso terughoudend zijn met het delen van telecomdata, terwijl het CDA wil weten of het kabinet de maatregel 'proportioneel' vindt.
'Uitzonderlijke crisissituatie'
Toestemming van de AP is in deze crisissituatie niet ondenkbaar. Zo kregen Nederlandse medisch specialisten eerder deze week toestemming van de AP om informatie uit elektronische patiëntendossiers te analyseren met kunstmatige intelligentie (AI) en big data. Dat plan moet de beste behandeling van het coronavirus in kaart brengen.
Voor het gebruiken van de informatie uit elektronische patiëntendossiers is in "deze uitzonderlijke crisissituatie" geen toestemming van de patiënt of zijn naasten nodig. Normaal gesproken moeten patiënten wel nadrukkelijk toestemming geven over wie hen data waarvoor mag gebruiken.
Technologie tegen corona:
Volg Bright op YouTube voor meer tech-video's