Kunstmatige intelligentie

Kunstenaars klagen AI-bedrijven aan om schending auteursrecht

17 januari 2023 om 11:51
Laatste update: 17 januari 2023 om 12:52

Drie kunstenaars hebben bedrijven die met kunstmatige intelligentie (AI) kunstwerken genereren aangeklaagd. Voor het 'trainen' van de AI zijn miljarden online-plaatjes van kunstwerken gebruikt en daarmee zouden auteursrechten zijn geschonden.

De zaak is in de VS aangespannen tegen de ontwikkelaars van de AI-kunstgeneratoren Stable Diffusion en Midjourney en het internetplatform DeviantArt, dat de AI-kunstgenerator DreamUp maakt. Deze online-tools om met eenvoudige geschreven commando’s digitale kunstwerken te creëren is afgelopen jaar erg populair geworden.

De AI-systemen zijn getraind met miljarden afbeeldingen die van internet zijn gedownload en die zonder toestemming van de originele makers zijn gebruikt. De kunstenaars zijn een zogeheten class-action zaak gestart, waarbij andere gedupeerden zich later zouden kunnen aansluiten. 

'Blijvende schade aan kunstmarkt'

De advocaat van de kunstenaars, Matthew Butterick, klaagde onlangs ook Microsoft, GitHub en OpenAI aan over een vergelijkbare kwestie rond het AI-programmeermodel CoPilot, dat is getraind met programmeercodes die via internet zijn verzameld. Volgens Butterick zullen de AI-kunsttools de markt overspoelen met een 'onbeperkt aantal inbreukmakende afbeeldingen' en zo 'blijvende schade toebrengen aan de markt voor kunst en kunstenaars'.

'Fair use' of niet

De Amerikaanse rechter moet zich in deze zaak gaan buigen over de vraag of de AI-systemen inbreuk maken op het auteursrecht. Volgens de makers van de AI-kunsttools valt het trainen van de software onder 'fair use', waardoor auteursrechtelijke werken toch onder bepaalde voorwaarden gebruikt mogen worden. 

De AI-kunstmodellen slaan wiskundige representaties van patronen op die uit de miljarden kunstafbeeldingen zijn verzameld. De software creëert vervolgens op basis van de wiskundige representaties zelf nieuwe afbeeldingen. "Desalniettemin zijn ze afgeleid van kopieën van de trainingsafbeeldingen en concurreren ze ermee op de markt", stelt Butterick. "Alle visuele informatie in het systeem is afgeleid van de auteursrechtelijk beschermde trainingsafbeeldingen, daardoor zijn de geproduceerde afbeeldingen - ongeacht hoe ze eruitzien - werken die zijn afgeleid van die trainingsafbeeldingen."

#ArtByHumans

"AI-bedrijven beweren kunstcreatie voor de massa toegankelijk te maken, maar zoals de zaken er nu voorstaan hebben ze de mogelijkheid tot kunstdiefstal en plagiaat aan de massa gegeven", zegt een van de drie kunstenaars, Karla Ortiz. De AI-bedrijven hebben nog niet gereageerd.

Kunstenaars, illustratoren en ontwerpers protesteerden eind vorig jaar via sociale media tegen de AI-trend met de hashtag #ArtByHumans

Ook beeldbank Getty neemt juridische stappen

Ook de bekende beeldbank Getty heeft inmiddels juridische stappen genomen tegen Stable Diffusion-maker Stability AI. Het softwarebedrijf heeft volgens Getty 'onrechtmatig miljoenen auteursrechtelijk beschermde afbeeldingen gekopieerd en verwerkt' om zijn systemen te trainen.

Getty Images is een procedure gestart in Londen. Volgens de aanbieder van de beeldbank gebruikt Stability AI het 'intellectueel eigendom van anderen, zonder toestemming of vergoeding, om er eigen financiële voordeel uit te halen'. Een Getty-woordvoerder zegt tegen The Verge dat het gebruik van de beelden 'niet onder eerlijke handel in het Verenigd Koninkrijk of onder fair use in de VS valt'. Stability AI wil nog niet reageren.

Kijk ook:

Luister ook: