De VVD praat onzin over de fatbike: de vijf domste uitspraken, en hoe het écht zit
Niks zo makkelijk als scoren over de rug van de fatbiker. Tweede Kamerlid Hester Veltman-Kamp (VVD) pleit voor een hoge minimumleeftijd, extra wetten en gelijkstelling van alle fatbikes aan een bromfiets. Maar waar hebben we het dan over? Illegale fatbikes die sowieso al illegaal zijn, of over e-bikes met een iets dikkere band? En vanaf welke banddikte hebben we dan een probleem, mevrouw Veltman-Kamp?
Het is frustrerend om te lezen dat mensen met weinig verstand over een onderwerp het hardst roepen over e-bikes die toevallig dikke banden hebben. Het AD publiceerde een ingezonden brief van Hester Veltman-Kamp, VVD-Kamerlid en woordvoerder infrastructuur en milieu. Iemand met enige kennis, zou je verwachten. Dat blijkt niet uit de tekst die ze op papier zet: daaruit blijkt vooral de hardnekkige misvatting dat een fatbike een speciaal iets is, terwijl het probleem al die tijd al komt door een kleine groep illegale fatbikes die het voor de rest verpest. Hierbij een samenvatting van de domste uitspraken:
1. 'De (bromfiets)regels gelden niet voor de fatbike, omdat dat op papier een fiets is’
Klopt niet. De grootste misvatting in het fatbike-debat is dat de illegale fatbike gelijk moet worden gesteld aan een bromfiets. Newsflash: dit is al het geval. Volgens de wet is een elektrische fiets die blijft ondersteunen na 25 kilometer per uur of meer motorvermogen heeft dan 250 watt een bromfiets en moet deze aan de bromfietsregels voldoen.
Iedereen op een illegale fatbike rijdt formeel dus al op een illegale scooter, zonder helm, verzekering, rijbewijs en bromfietskeuring en is daarmee vogelvrij. Het maakt dan niet uit of de fatbike op het moment van botsing ‘in de illegale stand’ reed of niet; het voertuig zelf is verboden.
2. ‘Fatbikes zijn makkelijk op te voeren en meestal uitgerust met een gashendel’
Alle elektrische fietsen, waaronder fatbikes, hebben het gevaar om opgevoerd te worden. Met opgevoerd wordt meestal bedoeld dat de snelheidsbeperking van de fiets afgehaald wordt. Bij VanMoof is het één appje op je telefoon installeren. En tik het type e-bike-motor van je fiets in Google en de eerste hit is hoe je het moet opvoeren.
De fabrikant heeft volgens de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) de verplichting om dit niet te makkelijk te maken en het is zeker zo dat sommige merken zich hier niet aan houden. De fatbikes waar op gedoeld wordt (goedkope rommel met te veel motorkracht), maken het inderdaad heel makkelijk en zijn ook daarom illegaal. En over die gashendel: dit geldt ook voornamelijk voor dezelfde categorie. Met zo’n kort-door-de-bocht uitspraak doe je veel fatbike-merken, die het wel volgens de regels doen, heel erg tekort. Sterker nog: zulke merken roepen zelf ook al op tot meer actie tegen illegale fatbikes.
3. ‘Wat ook niet is geregeld is een minimumleeftijd. Dat is te gek voor woorden.’
Klopt niet. Illegale fatbikes zijn bromfietsen en daarvoor zijn hele duidelijke regels en strenge eisen, zie punt 1.
4. ‘Er gaan nu stemmen op voor een ondergrens voorgesteld van 12 jaar, ik ben bereid te kijken of de minimumleeftijdsgrens voor fatbikes nog meer omhoog kan’
Fijn, die bereidheid, maar je moet weten dat een fatbike meer een design dan een type voertuig is. Toen ik de ANWB vroeg, naar aanleiding van de stop op fatbike-verzekeringen, wanneer een fiets een fatbike is, was de conclusie: ‘Als het eruit ziet als een fatbike, dan is het een fatbike’. Dit kan voor een verzekeraar, maar in een wet lijkt me dit lastig te vangen. Vanaf welke banddikte moet je straks 16+ zijn? 5 cm dik is een e-bike, 6 cm dik een bromfiets? Kom op, zeg.
5. “Wat de VVD betreft gaat het nieuwe kabinet de wet in overeenstemming brengen met de werkelijkheid en uitwerken dat fatbikes geen fietsen zijn, maar bromfietsen”
Een fatbike is niet per definitie een bromfiets. Ook geen e-bike. En ook geen fiets. Ik zeg het nog maar eens: een fatbike is een design, een sfeer die je op een voertuig plakt. Het kan een fiets zijn, een e-bike, een brommer of een motor. Een sfeer kan je niet in de wet vastleggen. Een type voertuig wel en dat is al gebeurd.
Maar Bram, hoe dan wel?!
Een hoop kabaal voor nul praktisch nut, zou ik zeggen. Maar wat moet er wel gebeuren?
View this post on Instagram
1. Een hard statement van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) welke merken en/of modellen illegaal zijn, zoals toentertijd ook met de brandgevaarlijke hoverboards is gedaan.
2. Een directe verkoopstop op deze merken en modellen, met last op dwangsom, zoals ook al eerder gedaan is.
3. Na deze waarschuwing: politiecontroles op straat waarbij illegale fatbikes direct van straat geplukt worden, inclusief boete voor de berijder.
Ik zeg niet dat het weinig werk is en dat het binnen een maand is gepiept, maar bij een harde en heldere aanpak verspreidt het nieuws zich snel en zal je snel resultaat zien. Er zullen altijd illegale fatbikes blijven, zoals er ook illegale ‘normale’ brommers zijn, maar de angel wordt uit dit probleem gehaald. Daar hoef je de fatbike niet voor te fat-shamen.
Meer over fatbikes en mis niets met onze Bright-app.