© Shanghai Spacecom

Chinese raket creëert na explosie grote hoeveelheid ruimtepuin

Chinese raket ontploft en creëert gevaarlijke wolk van brokstukken in de ruimte

9 augustus om 21:09
Laatste update: 9 augustus om 21:51

Satellieten en toekomstige ruimtemissies zijn mogelijk in gevaar nadat een Chinese raket is geëxplodeerd in de ruimte. Dat gebeurde op 800 kilometer boven de aarde. In de baan rond de aarde is een wolk van brokstukken ontstaan.

Net als SpaceX zijn ook Chinese organisaties bezig met het lanceren van diverse satellieten, in dit geval voor Shanghai Spacecom Satellite Technology. Dat dat niet altijd goed gaat bleek deze week, toen een Long March 6A-raket die 18 satellieten in de lage baan rond de aarde plaatste. Die baan is op 810 kilometer van het aardoppervlak. De satellieten zijn goed gearriveerd, maar vervolgens liet het bovenste gedeelte van de raket het afweten, wat 5.800 kilo weegt. Dat veroorzaakte een enorme wolk van brokstukken en dat is niet de eerste keer dat dat gebeurt met dit type raket.

Mega-constellatie aan satellieten

China doet mee aan de ruimterace als het gaat om het ontwikkelen van een mega-constellatie aan satellieten. Die van China heet Qianfan (duizend zeilen) en deze week werden de eerste 18 satellieten geplaatst, van de in totaal 14.000 stuks. Dat plaatsen ging goed, maar vervolgens explodeerde een deel van de raket waardoor die nu in allemaal kleine stukjes door de ruimte gaat.

Ruimtepuin gaat steeds sneller - in de lage baan om de aarde is die snelheid een kleine 30.000 kilometer per uur - en een klein deeltje kan al voor grote schade zorgen aan bijvoorbeeld satellieten, maar ook aan opstijgende ruimtevaartuigen met misschien zelfs bemanning aan boord. 

De Chinese raket heeft gezorgd voor meer dan 300 stukjes ruimtepuin (van minimaal 10 centimeter per stuk) erbij, met als goed nieuws dat er geen onmiddellijke bedreigingen schijnen te zijn, laat het US Space Command weten. Volgens LeoLabs is het een groter probleem: er zouden tenminste 700 brokstukken zijn en dat kan oplopen tot meer dan 900. 

Ruimtepuin

Dat is een momentopname: deze wolk van ruimtepuin zal mogelijk nog jaren in de ruimte blijven rondzingen en kan een pad van vernietiging achterlaten. Ruimtepuin wordt een steeds groter probleem naarmate er meer organisaties in de ruimte werken. Vroeger was dit een domein van overheden, maar er wordt steeds meer gecommercialiseerd, zoals Boeing, SpaceX en Blue Origin. Al die bedrijven laten op hun beurt ook ruimtepuin achter.

Er zijn momenteel 10.000 satellieten operationeel in de baan om de aarde, waarbij SpaceX met Starlink het grootste netwerk heeft. Het wordt er dus een drukke boel, zeker met de tienduizenden brokstukken die ertussen bewegen. Het is geen optie om satellieten hoger te plaatsen: ze moeten in de lage baan rond de aarde, want anders is de luchtweerstand te groot en verbranden ze of storten ze neer. 

Gevaar in de ruimte en op aarde

Soms verwachten ruimtevaartbedrijven dat bepaalde objecten door de dampkring verbranden, maar dan gebeurt dat niet. Op dat moment wordt ruimtepuin ook gevaarlijk voor ons op aarde, zo ervaarde een man recent die dwars door het dak van zijn huis in Florida een accu van het International Space Station hoorde gaan. Het liep af met materiële schade aan de woning, maar er had ook net iemand op die plek in huis kunnen staan en die had het dan niet kunnen navertellen.

Hoe meer van dit soort explosies plaatsvinden, zoals de Chinese raket deze week, hoe gevaarlijker het wordt om de ruimte in te gaan, maar ook hoe groter de kans dat sommige onderdelen van het puin op aarde neerstorten. Daarom is het naleven van richtlijnen voor het beperkten van ruimtepuin ook zo belangrijk, maar dat is met steeds meer spelers in een ruimterace een grote uitdaging.

Lees meer over ruimtevaart en blijf op de hoogte met onze vernieuwde Bright-app.