Stemmen over de 'sleepwet': privacy of veiligheid?
Nederland stemt vandaag over de wet waardoor geheime diensten op grote schaal internet mogen aftappen. Dit zijn de keuzes bij het referendum.
Vooraf: dit is geen stuk waarin we alle argumenten voor en tegen de nieuwe wet benoemen. Als je wilt weten wat er precies in de nieuwe 'aftapwet' staat, lees dan dit artikel. Maar stel nou dat je echt nog heel weinig weet over de wet en je niet de tijd of energie hebt om je er helemaal in te verdiepen, maar je wilt wel je stem uitbrengen. Dan kun je je volgens Ton Sietsma van de digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom simpelweg afvragen: vind ik veiligheid belangrijker of privacy? Daar zijn ook andere deskundigen het wel mee eens, uiteindelijk is dat de grote keuze die gemaakt moet worden.
De extreem versimpelde opties:
- Vind je veiligheid het belangrijkst van alles, dan stem je JA.
- Vind je privacy het belangrijkst van alles, dan stem je NEE.
- Ben je tegen het referendum of wil je dat het referendum het niet haalt, dan stem je NIET.
- Blanco stemmen is ook nog een optie, maar blanco stemmen en ongeldige stemmen tellen wel mee voor de opkomst.
Kies je voor privacy? Dit verandert er:
- Nu mogen inlichtingendiensten ongericht alleen communicatie onderscheppen die door de lucht gaat. Onder de nieuwe wet mag ook communicatie via de kabel ongericht getapt worden, ook de data van onschuldige burgers.
- Eerst wordt metadata onderzocht: die data bevat alles behalve de boodschap zelf. Dus van en naar wie een bericht verstuurd is, hoe laat dat gebeurde en vanaf welke plek. Maar de inlichtingendiensten kunnen ook de inhoud van de berichten bekijken.
- Als de inlichtingendiensten willen dat een bericht ontsleuteld wordt, moeten bedrijven in de nieuwe wet daar aan meewerken. Dat gebeurt onder strikte regels en de geheime diensten worden gecontroleerd.
- De data kunnen zonder controle vooraf gedeeld worden met buitenlandse veiligheidsdiensten.
Kies je voor veiligheid? Dit verandert er:
- De nieuwe wet kan volgens deskundigen helpen om binnen korte tijd veel mogelijk relevante gegevens binnen te halen. Metadata over telefoonverkeer kan interessante informatie boven water brengen. Zo kan een terroristisch netwerk beter in kaart worden gebracht.
- Volgens generaal-majoor Eichelsheim kan de nieuwe wet levens van militairen redden. "Voor militairen is de wet wat mij betreft cruciaal", zegt Eichelsheim. "Met deze wet kun je die veiligheid vele malen beter waarborgen en in mijn optiek red je daar ook levens mee."
- Na een hackaanval, kan beter onderzocht worden of de hackers op meer plekken hebben toegeslagen. Zonder de nieuwe wet, is dat een stuk moeilijker.
- Omdat data worden opgeslagen, kan na een aanslag worden teruggezocht met wie een terrorist voorafgaand aan de aanslag contact heeft gehad.
Heeft het zin om te stemmen?
Het referendum is raadgevend. Het kabinet heeft al laten weten van het referendum af te willen. Heeft het dan wel zin om te stemmen over de 'sleepwet'? Jazeker, zeggen bestuurskundigen. Als de opkomst minstens 30 procent is, en de meerderheid stemt tegen de wet, dan zal de regering toch iets moeten met de uitslag.
Wil je niet meewerken aan het behalen van de opkomst van 30 procent, dan moet je niet stemmen, al is de verwachting dat de opkomst makkelijk gehaald wordt omdat het referendum tegelijk met de gemeenteraadsverkiezingen is. Stem je blanco of ongeldig, dan geef je geen mening over de wet, maar telt je stem wel mee voor de opkomst. Daarmee zeg je dus eigenlijk: ik ben het ermee eens dat een meerderheid van Nederland meebepaalt, maar ik maak zelf geen keuze.
Hoe hebben de landen om ons heen het geregeld als het om aftappen en hacken gaat? Gaat Nederland met de nieuwe aftapwet nou heel erg ver?
Bekijk ook de uitzending van RTL Nieuws over de nieuwe aftapwet:
Lees meer over de aftapwet:
Hoe zinvol is het referendum over de sleepwet?
'Veel te weinig geld voor uitvoeren nieuwe aftapwet'Zo tapt de AIVD straks internet af