Politie mag ook bij kleine misdrijven in telefoon van verdachte kijken, oordeelt EU-hof

Tot nu toe werd vaak gedacht dat de politie alleen bij zware misdrijven in de telefoon van de verdachte mocht kijken. Immers zijn er in Europa zwaarwegende regels rond privacy, en kan de inhoud van een smartphone erg veel over iemands doen en laten prijsgeven. Maar die beperking tot ernstige misdrijven bij zo'n 'huiszoeking van de telefoon' zou de 'onderzoeksmogelijkheden van autoriteiten ernstig kunnen beperken', oordeelt het Europese Hof van Justitie.

Het is daarom ook in andere gevallen dan de zware misdaad voor de politie toegestaan om in de telefoon van een verdachte te neuzen, al mag dat niet zomaar. Volgens het EU-hof moeten landen daar wel duidelijke wetgeving voor hebben, waarbij in detail wordt uitgelegd wat de eisen zijn. Alleen in dringende gevallen zou een telefoon direct door de politie ingezien mogen worden, in andere gevallen moet eerst toestemming worden gevraagd aan bijvoorbeeld de rechter of een andere onafhankelijke autoriteit.

Hof: 'Niet stiekem proberen, politie!'

De politie mag bovendien niet stiekem in iemands telefoon kijken, of het zelfs maar proberen, oordeelt het Hof. Dat zegt het Hof zo duidelijk vanwege de oorzaak van deze uitspraak. Dat is een zaak in Oostenrijk, waarbij een verdachte werd betrapt met 85 gram wiet. Een klein vergrijp waar in Oostenrijk één jaar cel voor staat, en daarmee niet de veronderstelde zware misdaad die nodig zou zijn voor een doorzoeking van de telefoon.

En toch probeerde de politie in de telefoon van die verdachte te kijken. Zonder succes, maar ze hadden voor die poging alsnog toestemming moeten vragen en de verdachte op de hoogte moeten brengen. Dat is niet gebeurd, waardoor de Oostenrijkse rechtbank het Europese Hof van Justitie om verduidelijking heeft gevraagd.

De toegang tot een vergrendelde telefoon mag in Nederland overigens onder lichte dwang worden verkregen, oordeelde de Hoge Raad een paar jaar geleden. Het gaat dan om een telefoon die bijvoorbeeld met een vingerafdruk of gezichtsscan is vergrendeld. De politie mag de vinger van de verdachte dan bijvoorbeeld op de scanner houden. Is een telefoon met een code of wachtwoord vergrendeld, dan kan de politie die met lichte dwang natuurlijk niet openen. Ook in dit geval moet zo'n ontgrendeling onder lichte dwang wel proportioneel zijn: de politie mag dat niet zomaar doen, en moet vaak eerst toestemming vragen.

Meer nieuws over privacy en mis niets met onze Bright-app.