Cryptodebat in Tweede Kamer: tijd voor regels
De Tweede Kamer hield vandaag een hoorzitting over cryptovaluta. Bijna iedereen was het erover eens: cryptomunten moeten beter gereguleerd worden.
Tijdens een hoorzitting over cryptovaluta mochten Kamerleden vragen stellen aan bitcoinondernemers, toezichthouders en economen. En verrassend veel sprekers vinden dat het tijd wordt om te reguleren.
De grote vraag is: wat moet je eigenlijk reguleren? De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM), de twee meest betrokken toezichthouders, hebben daar wel ideeën over. DNB is blij dat de EU een nieuwe richtlijn tegen witwassen en terrorismefinanciering heeft aangenomen, die ook geldt voor bitcoinbeurzen.
'Geen geld'
Wat DNB betreft begint het toezicht namelijk pas op het punt dat cryptovaluta omgewisseld worden in regulier geld. Daar moet wat de centrale bank betreft worden gecontroleerd waar het geld vandaan komt en waar het heen gaat, vertelde Petra Hielkema, directeur betalingsverkeer van DNB. Wat er voor de rest met bitcoins gebeurt, vindt DNB niet zo belangrijk. Want, zo maakte Hielkema duidelijk, schommelingen in cryptokoersen hebben amper effect op de echte economie en wat DNB betreft zijn cryptomunten geen geld.
De collega's van de AFM zouden cryptovaluta liever wat beter in de gaten houden dan nu gebeurt, maar de huidige regels laten dat nog niet toe. Het sleutelwoord voor de AFM is ICO's. Vrijwel iedere spreker bleek het erover eens dat deze cryptobeursgangen, die nog helemaal niet zo populair zijn in Nederland, gereguleerd moeten worden. De grote vraag is wederom: hoe?
Regels over ICO's
Nu kan de autoriteit nog weinig doen, legt fintechspecialist van de AFM Lars van de Ven uit. Hoewel ICO's net zoals bijvoorbeeld een normale beursgang worden gebruikt om geld op te halen voor bedrijfsfinanciering, zorgt de manier waarop dat gebeurt ervoor dat de strenge regels die normaal daarvoor gelden niet opgaan. Zo is de uitgave van een prospectus, waarin beleggers helder voorgeschoteld krijgen wat de risico's zijn, ICO's niet verplicht.
Nieuwe regels kunnen alleen in internationaal verband worden gemaakt, benadrukt Van de Ven. Mogelijk kan er met andere toezichthouders in Europa tot een ruimere definitie worden bedacht voor de financiële term 'effect', waar op dit moment bijvoorbeeld aandelen en obligaties onder vallen. Als ICO’s daaronder te scharen zijn, wordt toezicht veel makkelijker.
De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) zou staan te juichen als dat gebeurt. Als klanten dan belazerd worden als ze instappen in een ICO, kunnen ze in ieder geval naar de rechter stappen en hun geld terughalen. "Nu heb je geen poot om op te staan als je de boot in gaat", aldus VEB-jurist Niels Lemmers.
'Kan duizenden banen opleveren'
Ook Rutger van Zuidam, oprichter van blockchaininnovatiebedrijf Dutchchain, hoopt op regels. Maar wel om een andere reden: het opzetten van een nieuwe tak van de economie.
Volgens de cryptoadept zou het goed zijn als in Nederland ICO's te vertrouwen zijn op een manier dat serieuze spelers naar Nederland trekken om cryptomunten uit te geven en blockchaindiensten op te zetten. Van Zuidam denkt dat dat tienduizenden banen op zou kunnen leveren. Hoe die regels eruit komen te zien zou de sector dan in samenwerking met de toezichthouders moeten bedenken.
De sprekers waren het trouwens lang niet over alles eens. Waar het ging over de rol die cryptotechnologie kan spelen, bleek er een gat te zitten tussen de nieuwe garde en de gevestigde orde. Zo kregen de banken het zwaar te verduren.
Cryptomunt van de staat?
Volgens Van Zuidam, journalist Thomas Bollen en Jouke Hofman, general manager van handelsplatform Bitonic, gaan cryptomunten ervoor zorgen dat banken en andere tussenpersonen in de financiële sector uiteindelijk overbodig zullen worden. Het idee daarachter: het vertrouwen in de cryptomunt is ingebakken in de regels die vastliggen in het systeem en contracten kunnen worden vastgelegd in de blockchain. Een bank of notaris zou dan niet meer nodig zijn.
Zij zouden dan ook het liefst zien dat uiteindelijk een op de blockchain gebaseerde munt door de centrale bank wordt uitgegeven. Daarmee zouden banken buitenspel gezet kunnen worden en dat zou leiden tot meer stabiliteit in het systeem, verwacht Bollen.
Boeven en gokken
Volgens ING-econoom Teunis Brosens, gespecialiseerd in cryptovaluta, worden de voordelen van cryptomunten wel heel rooskleurig afgeschilderd door de bedrijven. Op dit moment ziet hij slechts twee bewezen nutten van cryptomunten: criminaliteit en speculatie. Over de mogelijkheden van de technologie erachter, de blockchain, is hij veel positiever. Die heeft volgens Brosens gezorgd voor een enorme technologische innovatie.
In zijn scepsis vindt hij DNB aan zijn zijde. De Nederlandsche Bank ziet het dan ook helemaal niet zitten om op termijn een eigen (of Europese) cryptovaluta uit te gaan geven, iets wat in Estland met plannen voor de estcoin overigens wel al gebeurt. Volgens Hielkema zijn de technische bezwaren te groot: de transacties duren te lang en het systeem vreet veel te veel energie. Daarnaast is het omgooien van het huidige financiële stelsel, dat volgens DNB 'best goed draait' ook te grote risico’s met zich meebrengen.
Energiegebruik
Het argument dat cryptomunten te veel energie gebruiken, dat ook door Brosens werd gebruikt, werd door Van Zuidam trouwens weggehoond. Hij vergeleek het met de opkomst van de zonnecel: die was jaren geleden ook veel minder efficiënt dan nu, maar dat was geen reden om hem niet verder te ontwikkelen.
Het is nu aan de Kamer om de opgedane kennis om te zetten in actie. Iedereen was het wel eens dat nationale regels in ieder geval geen zin hebben. Of je nu fan bent van bitcoin of niet.
Meer over cryptomunten:
Dit zijn de 12 beste cryptomunten van 2018
Zo sla je bitcoins en andere cryptomunten veilig op