Slecht slapen door crypto-stress: 'ik werd er gek van'
Steeds weer de waarde van je cryptomunten checken. Cryptocurrencies zorgen bij sommige Nederlanders voor veel stress.
In 2013 verloor hij 'best veel geld' en stapte uit de cryptomunten. Maar sinds dit voorjaar doet Mark van Veggel toch weer mee, al is hij wel geschrokken van de druk die het beleggen met zich meebrengt. "Ik heb mijn inleg eruit gehaald en sta op ruim 15.000 euro aan winst. Dat is mooi, maar ik heb nog nooit zo veel stress gehad als de laatste tijd", vertelt hij tegen RTL Z.
"Ik zei laatst nog: waren die cryptomunten maar nooit uitgevonden. Ik ben nu continu aan het checken wat er speelt, lees alles erover en op mijn werk gaat het er ook vaak over." In de blockchaintechnologie achter cryptocurrency gelooft Van Veggel heilig, maar of de onrust het beleggen erin de moeite waard maakt, weet hij nog niet.
Postcodeloterij-effect
Het gevoel dat vooral heerst bij Van Veggel: "Ik verlies liever geld, dan dat iemand anders een miljoen winst maak en ik er niet in zat." Het postcodeloterij-effect noemt economisch- psycholoog Fred van Raaij dat. "Als jouw postcode de prijs wint en jij hebt geen lot, dan voel je je pas echt een sukkel. Dat soort dingen spelen bij cryptocurrency. Je hoort veel succesverhalen en daardoor ontstaat er een sociale druk, vaak op werk of in vriendengroepen."
Dat het investeren stress oplevert, begrijpt Van Raaij wel. "Het kan te maken hebben met spijt dat je iets wel of juist niet hebt gedaan. En het is sowieso lastig: van normale aandelen die een paar procent dalen of stijgen zit men soms al in de stress. Cryptomunten kunnen wel met twintig of dertig procent kunnen stijgen of dalen."
Van Raaij zit zelf niet in cryptocurrency en begint er ook niet aan. "Het was leuk geweest als je er een tijd geleden in was gestapt, maar het gaat niet tot aan de hemel. Bij aandelen is het simpel: daar zit een groot bedrijf achter en zelfs bij verlies stabiliseert dat meestal wel. Als je nu verlies draait en je hold, dan vertrouw je op de aandelenwijsheid van vasthouden. Maar die geldt niet in dit spel."
'Voortdurend afgeleid'
Huub Schuijn stapte afgelopen zomer in een de cryptomunten. Hij was constant bezig met koersen volgen. "Ik werd er voortdurend door afgeleid. Als je er dagelijks mee bezig bent, kan je helemaal gek worden."
Een aantal deed hij van de hand om er naar eigen zeggen 'stabiele munten waar ik op vertrouw' voor terug te kopen. "Dat zorgt wel dat ik rustiger kan slapen. Ik dacht dat het wel meeviel hoeveel ik er mee bezig was, maar op verjaardagen merk je wel dat dat niet zo is. De truc is nu dat ik van die munt afblijf, en erop vertrouw dat mijn investering een mooi rendement haalt."
Het gevoel de boot te missen, kent hij wel. Hij heeft daar nog een mooie anekdote over. Schuijn woonde in 2010 in een studentenhuis en verzamelde met huisgenoten driehonderd euro aan statiegeld door lege kratjes bier. "We stonden even op het punt om er Bitcoin van te kopen, maar uiteindelijk zijn we met z’n allen onbeperkt gaan wokken. Stom, want dat zou nu vele miljoenen waard zijn", zegt hij, zich realiserend dat de drempel om in te stappen toen veel hoger was.
'Ik werd er gek van'
"Het is een emotionele rollercoaster", zegt Wesley Kelder, die heel enthousiast is over het fenomeen. "Ik werk met drie schermen, op het derde staan de koersen. Wekenlang heb ik ook 's nachts, als mijn kinderen sliepen, de koersen gecheckt. Je gaat toch even naar je portfolio kijken, je wil toch even een grafiek zien. En dan denk je toch: ik had dit of dat moeten doen en wel moeten verkopen", zegt hij.
Kelder verdeelt zijn crypto-ervaring onder in drie fases. "Je hebt verkenning, enthousiasme, dan volgt een realisatie. Ik was echt enorm enthousiast en was er continu mee bezig, maar ik probeer nu wel wat rust in te bouwen. Anders ga je er zelf aan onderdoor. Ik heb er helemaal geen spijt van, want veel geleerd en veel verdiend. Maar ik doe het nu wat rustiger aan en automatiseer veel, dat zorgt er toch voor dat ik 's nachts gewoon rustig kan slapen."
Die nachtrust was ook iets dat bij Pim de Bree begon op te spelen. "Dan werd ik wakker en vroeg ik me af of er een half jaar aan salaris bij of af was gegaan in een nacht. Ik werd er gek van, want ik was er steeds mee bezig. Vanaf mei ben in gaan investeren in langetermijnprojecten die ik vertrouw, want ik ben klaar met elke minuut controleren hoe de koers staat."
Geluksstofjes
"Met crypto-investeringen nodig je stress uit in je leven", stelt Thijs Launspach, die als psycholoog aan Het Rustbureau verbonden is. "Maar dat doen we met alles, ook met social media en smartphones." Launspach investeert zelf in drie verschillende digitale munten. "Ja, het is tamelijk verslavend. Als ze stijgen maak je geluksstofjes aan, als ze dalen dan pieker je."
Toch heeft Launspach naar eigen zeggen een manier gevonden om er mee bezig te zijn zonder stress. "Het is het bekende verhaal: ik heb het gedaan met geld dat ik wel kan missen. Ik kijk soms als ik me verveel, maar het belang erachter is niet zo groot. Toch merk ik dat ik er wel veel mee bezig ben. Het speelt gewoon in op onze drive om niet te willen verliezen, die is sterker dan willen winnen. Mensen kunnen helemaal niet goed omgaan met verlies."
Lees ook: