Zelf Doen: David pimpt zijn rupsvoertuig op

In de vorige Zelf Doen-aflevering heb ik de eerste fase van het maken van mijn rupsvoertuig 'Bright Explorer' afgerond, namelijk de besturing. Ik kan nu met een Bluetooth-RC-app het rupsvoertuig op afstand met een Android-smartphone of -tablet besturen. In deze aflevering is het tijd voor de krenten in de pap. Zoals beloofd ga ik mijn Bright Explorer pimpen met koplampen, knipper- en achterlichten en een sirene die ik vervolgens ook weer via de app op de tablet kan bedienen.

Voor de koplampen, knipper- en achterlichten gebruik ik witte, oranje en rode ledjes. Leds zijn lichtgevende diodes en het kenmerk van een diode is dat hij stroom slechts in één richting doorlaat. Hij heeft dus een plus en een min. Het lange draad is de plus en uiteraard de korte de min. Dit is handig om te weten omdat bij andere elektronica-onderdelen de plus en de min vaak ook zo worden onderscheiden.

Weerstanden

Hoewel een led als een lampje functioneert, kan je hem in tegenstelling tot een gewoon lampje niet zo maar aansluiten op een stroombron. Het ledje zal dan al snel 'plof' doen en doorbranden. Om dat te voorkomen moet je er een zogeheten voorschakelweerstand aan solderen. In de bouwbeschrijving staat het simpele schema voor de verlichting met de bijbehorende weerstanden. De auteur Bart Venneker raadt je aan om een assortiment weerstanden te bestellen. 

Hoewel je voor dit project maar vier verschillende weerstanden nodig hebt is zo'n assortiment erg handig. De weerstanden met 61 verschillende waardes worden aangeleverd als strips van 10 stuks waar de waardes van de weerstanden op vermeld zijn. Je hoeft dus niet de kleurcode op de weerstand te ontcijferen. Dat is op zich niet moeilijk maar wel enigszins tijdrovend. Zeker voor de beginner. Het overschot aan weerstanden in het assortiment van 610 weerstanden kan je vast en zeker in een later project gebruiken. Je hebt in elk geval al een hele range van weerstanden in huis.

Een heleboel draadjes

In de beschrijving van de eerste aflevering raadde ik je een striptang aan om het isolatiemateriaal van de draadjes te strippen. Die komt nu echt van pas, want de verlichting van de Bright Explorer vergt nu het meeste soldeerwerk van het project. De weerstandjes en leds verbind je namelijk met draadjes aan elkaar. Op zich zijn de schema's heel simpel, maar voordat je het weet, heb je een hele kluwen onoverzichtelijke draadjes, waarvan je er een aantal op het Arduino-computertje moet aansluiten. Als je systematisch verschillende kleuren draadjes gebruikt, dan maak je die wirwar een stuk overzichtelijker. 

Ik knip één kant van de insteekstekker draden af en strip die zodat ik ze kan solderen. Deze zogeheten breadboard jumper cables heb ik namelijk in zes verschillende kleuren. Uiteraard laat ik het insteekstekkertje er aan zitten zodat ik deze makkelijk in de Arduino kan insteken. De sirene kan je overigens wel direct op de Arduino aansluiten. Als je de wirwar van draadjes onder het plankje hebt weggewerkt dan kan je de verlichting en de sirene testen via de app. Ik had in elk geval alles de eerste keer goed aan elkaar gesoldeerd, want alles werkte meteen.

Script

Je kunt dit rupsvoertuig helemaal bouwen zonder dat je ook maar iets begrijpt van het Arduino-script. Maar dit is ook een mooie gelegenheid om te pielen met het script en een heel klein beetje te leren hoe zoiets werkt. Het is minder eng als je denkt. Het is een beetje zoals mijn Frans. Ik spreek geen Frans, maar ik heb ooit in een ver verleden wel Frans op school gehad. Ik herken nog steeds woorden en begrijp de geschreven Franse taal een klein beetje. 

Zo is het ook met een Arduino-script die ze officieel een sketch noemen. Een Arduino-sketch schrijven vanaf nul kan ik absoluut niet, maar ik herken wel stukjes code die ik kan 'hacken', zoals het geluid van de sirene. In de sketch staat keurig met een comment aangegeven waar dat stukje script voor dient. Ik zag 'freq' staan met een waarde. Dat moest de frequentie van de sirene toon zijn. Ik ben gewoon gaan experimenteren door die 'freq' getalletjes te veranderen en het script vervolgens opnieuw te uploaden naar de Arduino. Zo ontdek je spelenderwijs hoe je dingen in een sketch kan veranderen. Zo zou je ook de knippersnelheid van de ledjes kunnen aanpassen.

Je kunt niets stuk maken

Het mooie aan de Arduino en de sketches is dat je het niet stuk kan maken. Als je namelijk iets verkeerd script waardoor het allemaal niet meer werkt, dan upload je gewoon het oorspronkelijke script weer naar de Arduino en alles doet het weer.

Ik vond het niet alleen erg leuk zo'n project om te bouwen, maar vooral ook heel leerzaam. Een paar jaar geleden had ik ook een project voor ogen waar ik een Arduino voor moest gebruiken, maar ik had de lat te hoog gelegd. Om te bereiken wat ik destijds voor ogen had, moest ik een Arduino sketch dusdanig hacken dat ik na vele uren nog steeds helemaal gefrustreerd geen resultaat had. Wat ik wilde, kreeg ik niet voor elkaar. Ik heb toen de Arduino in de la gegooid. Elektronica leek niet voor mij weggelegd. Het was te abstract en moeilijk.

Maar nu heb ik geleerd dat ik het destijds verkeerd aanpakte. Je moet niet altijd alles meteen helemaal van boven naar onder proberen te begrijpen. Je moet soms gewoon domweg doen. Als je als beginner de bouwbeschrijving van een project als dit gewoon klakkeloos volgt, en de tijd neemt, dan heb je binnen de kortste keren resultaat. Terwijl je tegelijkertijd ontzettend veel stapsgewijs leert over elektronica. Maar misschien nog belangrijker, je leert dat pielen met elektronica gewoon leuk is en dat jij het ook zelf kan doen.

Bekijk hier de vorige afleveringen van Zelf Doen.

In de Bright TV-serie Zelf Doen gaat David aan de slag met knutsel- en elektronica-projecten, in samenwerking met Conrad.nl.