Nederland stort zich op eSports: het grote geld gloort?
Met de dag wordt professioneel gamen populairder én lucratiever. Maar de kans op internationaal succes voor Nederlandse eSporters blijft klein.
Deze week is de E-Divisie van start gegaan: de eSports-variant van de Eredivisie, met FIFA17-spelers die elk van de 18 voetbalclubs vertegenwoordigen. Het is een teken van de groei van het fenomeen eSports, dat een steeds belangrijker deel van de game-industrie begint te worden. AD-columnist Sjoerd Mossou dacht er het zijne van en schreef: "Elke club wil tegenwoordig zijn eigen bleke computernerd, compleet met een contractondertekening en een gelikte presentatie. Het is je reinste flauwekul natuurlijk, en suf kopieergedrag bovendien, maar je schijnt er goed geld mee te kunnen verdienen - en als klap op de vuurpijl bereik je 'de jeugd'." Mossou is, kortom, nogal sceptisch.
1,2 miljard dollar in 2018
Het wegzetten van gamers als 'bleke computernerds' is nogal achterhaald, maar Mossou is niet de enige die met argusogen naar eSports kijkt. Intussen kijken hele volksstammen naar de professionele gamers. Wereldwijd trekt eSports momenteel 154,3 miljoen unieke kijkers, waarvan ongeveer 879,000 in Nederland, volgens berekeningen van Superdata. De totale markt voor eSports ligt volgens onderzoeksbureau Games & Interactive Media Intelligence rond 900 miljoen euro. Daarvan vormen sponsoring en reclame-inkomsten het grootste deel (77 procent) in vergelijking tot consumentenuitgaven zoals merchandise en evenementen (23 procent). En dit getal wordt alleen maar groter. De verwachting is dat eSports in 2018 wereldwijd goed zal zijn voor zo'n 1,2 miljard dollar.
Recente cijfers van Newzoo laten zien dat er ongeveer een miljoen mensen in Nederland interesse hebben in eSports. "Ongeveer de helft daarvan kijkt regelmatig naar eSports-content via verschillende platformen. Twitch is daarvan de grootste", zegt Jaap Visser, managing director ESL Benelux. Interesse en enthousiasme voor eSports is er dus wel in Nederland, alleen op het gebied van professionalisering is er nog veel te winnen. "Qua organisatiestructuur lopen we achter op de rest van de wereld. Maar met de instap van verschillende voetbalclubs en andere partijen verwachten we dat in 2017 organisaties en spelers in een sneltreinvaart verder zullen professionaliseren", aldus Visser.
Wat verdienen eSporters?
Mooie beloftes en dat voetbalclubs graag willen meeliften op de eSports-hype is te begrijpen. Ze willen er uiteindelijk ook geld mee verdienen, net als de gamers zelf. Maar wat verdienen de eSporters nu eigenlijk? In het buitenland gaat het om gigantische bedragen. De vijf best betaalde eSporters zijn Chinezen. Ze verdienen ieder rond 2 miljoen dollar per jaar. Op de zesde plaats staat de Deen Rasmus Fillipsen (spelersnaam MiSeRy) met bijna 1 miljoen dollar en tiende staat de Amerikaan David Hull (spelersnaam Moo) met 719.000 dollar. De meeste eSporters verdienen ook nog eens extra aan hun eigen YouTube-kanalen en livestreams op Twitch. De reclame-inkomsten en donaties die daaruit voortvloeien, zijn zeer omvangrijk.
<drupal-entity data-embed-button="afbeelding" data-entity-embed-display="entity_reference:media_thumbnail" data-entity-embed-display-settings="{"image_style":"liggend","image_link":""}" data-entity-type="media" data-entity-uuid="e8b1ef0a-2a59-470e-b3e4-2bed6ec70c3b"></drupal-entity>
eSporters met een bijbaantje
In Nederland is het groepje eSporters dat van het gamen kan leven erg klein. Visser: "Internationale professionele gamers kunnen goed leven van een mix van salaris, prijzengeld, inkomsten uit livestreams en andere marketingactiviteiten. In Nederland zijn er slechts enkelen die naast hun carrière als eSporter geen (bij)baan hebben. Ook bij de E-Divisie en de voetbalclubs is er nog geen structuur rond het aanstellen van eSporters." Zo heeft Bryan Hessing (26) een fulltime contract bij Heracles Almelo, maar is Romal Adbi naast zijn taken bij PSV nog werkzaam bij Samsung Nederland. "Dit zijn belangrijke punten om eSports verder te professionaliseren en daarnaast talent een betere basis te bieden om internationaal door te groeien", vindt Visser.
Event-organisator en game-journalist Jan-Johan Belderok is ook stellig: "Je kunt in Nederland niet of nauwelijks geld verdienen met gamen en het is ook verdomd lastig om vanuit ons land aansluiting te vinden bij grote teams. De voorbeelden die dat wel hebben gered, zoals een Fabian Diepstraten bij de game League of Legends, hebben dat echt volledig aan zichzelf te danken. Fabian, maar ook Hearthstone-speler Thijs Molenaar kunnen er van leven. De kans om geld te pakken is echter groter als YouTuber dan als eSporter in ons land. In Nederland bieden toernooien maximaal een paar honderd tot hooguit een paar duizend euro. Het grote geld zit internationaal, maar dan moet je daar wel komen. En het management van grote teams bevindt zich niet in ons land."
Virtueel Feyenoord-Ajax vanaf de middenstip
Terug naar de E-Divisie. Voetbal is volkssport nummer één. FIFA als game om eSports verder op de kaart te zetten bij een groter publiek lijkt een logische gedachte. Met de komst van de E-Divisie is in ieder geval interesse gewekt van partijen die weleens over eSports hadden gehoord, maar er nog niks mee deden, stelt Visser. "Hoewel er nog genoeg kan verbeteren en de professionaliteit van de competitie vergroot kan worden, is dit een positieve ontwikkeling. We hebben nu een competitie op het hoogste niveau met lokale helden die internationaal kunnen doorbreken."
Toch zijn er, net als bij de Eredivisie, bij de E-Divisie nu al grote verschillen tussen de faciliteiten en verloningen van de eSporters die voor hun club uitkomen. Ajax laat niks aan het toeval over, maar andere clubs acteren nog wat onwennig, vertelt Patrick ter Haar van sportmarketingbureau Triple Double: "Dat is ook typisch Ajax. Ze zijn enorm competitief en het zal ze echt niet laten gebeuren dat ze als nummer 7 eindigen in de E-Divisie. Dus wordt daar budget voor vrijgemaakt."
Niet voor niets dat de Amsterdammers naast Koen Weijland nu FIFA17-kampioen Dani Hagebeuk aan zich hebben gebonden. "Koen is een bekende YouTuber met veel abonnees en views, maar Dani is gewoon de beste FIFA-speler van dit moment. Ajax is voor zover ik weet ook de enige die beide spelers gewoon een goed loon betaalt. Wat is een goed loon? Bij de overige clubs is het meer een erebaan. Daar worden alleen reiskosten en andere onkosten vergoed", zegt Ter Haar.
Hij verwacht dat als de E-Divisie aanslaat, het voor sponsors van de voetbalclubs ook interessanter wordt om er extra geld aan uit te geven. "Dan ga je uiteindelijk naar een situatie waarin voor een kraker als Feyenoord-Ajax in het stadion dezelfde wedstrijd virtueel wordt nagespeeld door de gecontracteerde gamers. Live vanaf de middenstip."
<drupal-entity data-embed-button="afbeelding" data-entity-embed-display="entity_reference:media_thumbnail" data-entity-embed-display-settings="{"image_style":"liggend","image_link":""}" data-entity-type="media" data-entity-uuid="6fc63674-5117-425b-9067-dcdc0d6daee7"></drupal-entity>
Rolmodellen
De kansen voor Nederlandse eSporters om door te breken zijn vooralsnog klein, maar de mogelijkheden zullen met de jaren alleen maar toenemen. Uiteindelijk draait het om de budgetten die door betrokken partijen vrijgemaakt worden, al is niet alles met geld te koop. Visser: "Het is erg belangrijk dat je de community begrijpt of in ieder geval wilt leren begrijpen. Een plompe, directe instap werkt vaak averechts."
Kortom: het succes van eSports moet min of meer vanzelf ontstaan. Dat gebeurde eerder bij games als Hearthstone en Rocket League, die beide competitieve elementen kennen, maar het was de community zelf die er echte eSports van maakte. Visser: "Jongeren zijn zeer kritische consumenten die heel goed weten wat ze willen. Als je ze iets op een onnatuurlijke manier aanbiedt, dan zullen ze dat niet accepteren, zeker niet in een wereld die vaak door de massa wordt weggezet als nerds. Gelukkig is die tijd voorbij en zijn professionele eSporters voor veel gamers nu juist rolmodellen."