Waarom doomscrollen toch heel erg lekker voelt

Dopamine is het stofje in ons brein dat zorgt voor een lekker gevoel. Het is een beloningsstofje dat zorgt dat informatie van de ene naar de andere cel gaat. Het komt onder andere vrij door sporten, eten en seks, al is een andere bekende leverancier van dopamine drugs (dope dus). Echter, dopamine blijkt ook vrij te komen wanneer we doomscrollen. Doomscrollen werd vooral erg bekend toen de coronapandemie uitbrak, wanneer mensen chocola probeerden te maken van alle informatie rondom het dodelijk virus, maar doomscrollen wordt jaren later nog steeds volop gedaan en zeker niet alleen om corona.

Doomscrollen

Het is niet goed voor je slaap wanneer je tot in de late uurtjes door negatief bericht na negatief bericht zoekt, maar het heeft grotere invloed. Volgens een studie uit 2022 door de Universiteit van Florida is doomscrollen iets dat we heel bewust doen, maar waarbij we het toch moeilijk vinden om te stoppen, zelfs terwijl we weten dat het een negatieve uitwerking heeft op ons welzijn. Waarom dat tegenstrijdige gedrag voorkomt, heeft alles te maken met dopamine.

Dopamine komt namelijk vrij als we nieuwe informatie tot ons nemen. Ons brein vindt dat lekker. Logisch dus dat terwijl je meer informatie tot je neemt, er ook steeds meer beetjes dopamine vrijkomen. Sterker nog, het blijft niet bij het opnemen van de informatie: het er naar toe scrollen alleen al geeft ons al een gevoel van beloning. InterestingEngineering vergelijkt het met een fruitmachine in de gokhal: terwijl je aan de hendel trekt en wacht tot er hopelijk drie goede plaatjes tevoorschijn komen, maakt de voorpret van de onvoorspelbaarheid iets dat al impact op het brein. Vind je daarbij uiteindelijk ook nog informatie die een emotionele uitwerking op je hebben of gewoon echt nieuws voor je zijn, dan komt er een kleine dopaminepiek in het brein. Dat piekje zorgt ervoor dat je dat gedrag weer vertoont en zo blijft scrollen, in een soort dopamine-cirkel.

Hebbian

Doe je dit veel, dan kan dit de structuur van het brein opnieuw vormgeven. Dit heet Hebbian en het maakt dit gedrag alleen maar sterker, omdat het pad daarnaartoe sterker wordt. Zo wordt het steeds moeilijker om die cirkel te doorbreken. Waarom dat juist bij negatieve informatie zo’n effect heeft? Omdat ons brein de prioriteit geeft aan negatieve stimuli om te overleven. Onze voorouders moesten ook snel acteren op vijanden en dat vernuftige systeem hebben we nu nog steeds. We gebruiken het wel iets anders, maar de basis is hetzelfde. 

Een teveel aan dopamine kan belangrijke cognitieve functies verstoren en daardoor neemt bijvoorbeeld de gevoeligheid voor psychoses toe. Iets wat je niet wil meemaken, zeker niet nadat je net door kilometers aan negatieve berichtgeving bent gescrold. Andere problemen die erbij kunnen komen kijken zijn depressie en angststoornissen. Het is om die reden dat de ‘infinite scroll’, waarbij je oneindig kunt blijven scrollen op websites en social media, bijvoorbeeld ook uit de app van Jeugdjournaal is gehaald. Kinderen kunnen een x aantal posts per dag zien en dan houdt het op. Juist het kinderbrein heeft nog meer moeite met stoppen met zulk gedrag, waardoor het goed is om het daarbij te helpen.

Dopamine

Sociale media zijn een ander verhaal. Die doen er juist alles aan om je te laten doorscrollen met hun algoritmes en filters. Doordat je een keer naar berichtgeving over bijvoorbeeld de zich versprekende Joe Biden bent gegaan, zal je de volgende keer dat je een app opent weer met dit soort berichten geconfronteerd worden. Voor je het weet bevindt je je constant in een vijver met berichten in een bepaald thema. Daarom zijn er Instagram-accounts die die negatieve cirkel helpen te doorbreken, zoals Good News Network. Ook kun je in je telefoon een bepaalde tijd instellen dat je een app dagelijks mag gebruiken, om te zorgen dat er ook op het oneindig scrollen een stop zit. En dus ook op die dopamine die je uiteindelijk toch een beetje voor de gek houdt.

Mis niks, volg ons WhatsApp-kanaal of abonneer je op de Bright Daily nieuwsbrief.