'Automerken moeten nu wel over op elektrisch'
De Europese Commissie hijgt de autobranche in de nek. "Als fabrikant kun je beter niet meer investeren in diesel of benzine."
Volvo's exacte plannen zijn dan weliswaar vaag, het signaal dat het bedrijf vorige week af gaf, is het belangrijkste: het einde van de verbrandingsmotor is in zicht. Het Zweedse merk zal niet de laatste zijn die ermee aan de slag gaat, want de EU zet flinke druk op bedrijven om de uitstoot van CO2 te verminderen.
Eind 2020 mag geen enkele nieuwe auto die in de EU verkocht wordt, meer dan 95 gram CO2 per gereden kilometer uitstoten. Ter vergelijking: bijna alle varianten van de Golf 7 van Volkswagen, het nieuwste model van een van de grootste autofabrikanten ter wereld, stoten meer uit dan die norm.
Milieu-eisen en boetes
Autofabrikanten moeten dus vol aan de bak om aan de EU-richtlijnen te voldoen. Voor 2020 moet 95 procent van alle nieuwe passagiersauto's aan de uitstootnorm van 95 gram CO2 per kilometer voldoen. In 2016 was de gemiddelde uitstoot van nieuw verkochte modellen nog 118,1 gram CO2 per kilometer, volgens de meest recente cijfers van de European Environment Agency, die dit in de gaten houdt namens de Europese Commissie.
Om fabrikanten te dwingen hun auto's milieuvriendelijker te maken, hanteert de EU een combinatie van boetes bij overschrijdingen én een beloning als ze erin slagen extra zuinige auto's te maken.
De boetes zijn niet mals. Per gram CO2 per kilometer die een nieuw model te veel uitstoot, betaalt een fabrikant 5 euro, vermenigvuldigd met het totale aantal geregistreerde auto's. Voor iedere tweede gram CO2 per km komt er 15 euro bij, voor iedere derde gram 25 euro en voor iedere gram daarboven 95 euro extra. Vanaf 2019 geldt: iedere overschrijding van de norm is 95 euro per gram.
Tot nu toe deelde de Commissie in totaal voor 1 miljoen euro aan boetes uit, aan de autofabrikanten Avtovaz, Ferrari en Aston Martin. Dat geld gaat naar het budget van de Europese Commissie.
Zuinigere auto's worden beloond
Autofabrikanten die juist hele zuinige auto's maken, worden daar vanaf 2021 voor beloond door de Commissie. Autofabrikanten mogen hun gemiddelde CO2-uitstoot verlagen door het gebruik van zogeheten supercredits.
Die verdienen ze als volgt: iedere auto die minder dan 50 gram CO2 per km uitstoot, telt voor 1,67 auto mee in de berekening voor de gemiddelde uitstoot. Het gevolg: getalsmatig meer auto's om de reële uitstoot door te delen, dus een lager gemiddelde.
De autofabrikanten mogen het supercredit niet gebruiken voor de berekening van hun maximale uitstoot. Dat bepaalt de EU aan de hand van het gemiddelde gewicht van nieuwe modellen. Hoe hoger het gemiddelde gewicht, hoe strenger het doel voor de fabrikant.
Dat Volvo nu vaart zet achter de elektrificering van haar modellen, is dus logisch. Het bedrijf is simpelweg de eerste die het aankondigt, al valt er op de plannen nog wel het nodige aan te merken.
Want met de milde hybrides die het bedrijf maakt, rijden de auto's nog steeds vooral op benzine. En het afscheid van de auto's met alleen een verbrandingsmotor duurt ook nog wel even. Het hoofd ontwikkeling van het merk moet tegenover Forbes toegeven dat het 'uitfaseren' van de bouw van deze auto’s waarschijnlijk nog minstens vijf jaar duurt. Dat komt volgens hem omdat de periode dat een fabrikant een auto maakt, zeven jaar duurt.
De omslag gaat snel
"Het statement dat alle auto's van Volvo een elektromotor krijgen, is een beetje vaag, daar kun je nog alle kanten mee op", zegt hoogleraar autotechniek Maarten Steinbuch van de TU Eindhoven.
Maar, Steinbuch is wel optimistisch over de stap van Volvo: "Het signaal is: auto's met een verbrandingsmotor zijn passé." Volgens de hoogleraar autotechniek van de TU Eindhoven is de omslag van auto's met 'plofmotoren' naar volledig elektrisch een kwestie van enkele jaren.
De reden: batterijen worden goedkoper omdat ze in steeds grotere aantallen worden gemaakt en de afstand die op een accu gereden kan worden, wordt ook steeds groter. Bijkomend voordeel is de prijs voor het laden: 20 eurocent per kilowatt. "Dat is 12 euro voor 350 kilometer, bij benzine is dat minstens 40 euro", rekent Steinbuch voor.
De fase van hybrides is volgens hem maar kort, omdat deze auto's zeer complex zijn door de twee aandrijfsystemen die ze hebben. "Deze tussenfase was nodig omdat batterijen zo duur zijn en het bereik nog niet zo groot", legt Steinbuch uit.
Zweetdruppels
Met de introductie van onder meer de Opel Ampera-e en de Chevrolet Bolt is er volgens hem wel een betaalbaar elektrisch alternatief. Hij heeft ook hooggespannen verwachtingen van de Tesla Model 3, waarvan de eerste afgelopen weekend van de band rolde.
Vanwege politieke druk en nieuwe regelgeving moeten fabrikanten ook wel. "Als je nu fabrikant bent, dan ga je niet meer investeren in diesel of benzine, want dat verdien je nooit meer terug. Dat zorgt in menig bestuurskamer wel voor zweetdruppels op het voorhoofd", zegt Steinbuch.