Aparte regels voor de fatbike werken niet - dit rapport legt uit waarom

Een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat er een minimumleeftijd van 14 jaar en een helmplicht voor de fatbike komt. Maar een onderscheid maken tussen de fatbike en andere e-bikes is juridisch gezien erg lastig, gaf minister Madlener eerder al aan. Hij liet daarom een onderzoek uitvoeren, dat vandaag is verschenen. "Het is niet mogelijk om een goed onderscheid te maken tussen fatbikes en andere elektrische fietsen", is de conclusie. "Wetgeving die gericht is op maatregelen specifiek voor de fatbike zal in de praktijk daarom weinig tot geen zoden aan de dijk zetten."

De kenmerken om het onderscheid te maken, zoals banddikte, zadelhoogte en de vorm van het frame, zijn niet uniek voor fatbikes. Als een combinatie van eigenschappen van fatbikes in nieuwe regels wordt opgenomen, dan vallen heel veel andere elektrische fietsen daar ook onder. Dat zou kunnen betekenen dat voor mensen met een e-bike ook een helmplicht en een minimumleeftijd zou moeten gelden. 

Makkelijk te omzeilen

Ook is het voor fabrikanten zo makkelijk te omzeilen, door bijvoorbeeld banden iets minder dik te maken. “Als alle fietsen met een banddikte vanaf bijvoorbeeld 8,0 centimeter als fatbike worden aangemerkt, krijgen alle nieuwe typen fatbikes (die dan juridisch gezien geen fatbike zijn) banden van 7,9 centimeter dik.” 

Meerdere fatbike-fabrikanten hebben vorig jaar al gezegd dat ze precies dat van plan zijn als de voorgestelde regels er zouden komen. “Dit zal er in de praktijk toe leiden dat er dan alleen nog fietsen zullen worden verkocht die er wel uitzien als een fatbike, maar die net genoeg afwijken van de vastgestelde kenmerken om juridisch ook als fatbike te worden aangemerkt.”

Fatbike is op papier veiliger

Het rapport stelt ook dat de fatbike op veel onderdelen juist veiliger is dan andere fietsen, vanwege de dikke banden en de lage instap. "Brede banden zorgen voor meer grip en stabiliteit, waarmee het aannemelijk is dat brede banden in de meeste omstandigheden juist voordelen voor de verkeersveiligheid bieden ten opzichte van dunne banden."

Het probleem zit dus vooral in de manier waarop de fatbike in de praktijk wordt gebruikt door sommige gebruikers. En dat maakt het lastig om voor de rechter aan te tonen dat er aan de fatbike strengere wettelijke eisen gesteld moeten worden.

Maandenlang gepraat

Als Madlener het nieuwe advies overneemt, en die kans is erg groot, dan lijkt een wetsaanpassing ver weg. De Tweede Kamer heeft dan vele maanden aangedrongen op iets wat niets oplost, ondanks dat experts de polici daar meteen al op wezen.

De minister beraadt zich nog wel op andere maatregelen rond fatbikes, maar het is nog niet duidelijk wanneer daar meer over bekend wordt. Volgens de adviseurs zou er gekeken moeten worden naar strenger optreden tegen 'fietsen van inferieure kwaliteit' en tegen het opvoeren van e-bikes. Daar zijn geen wetsaanpassingen voor nodig. Extra handhaving is al mogelijk op basis van de huidige regels. Ook zou een minimumleeftijd voor alle e-bikes nog een optie kunnen zijn.

Bovendien werkt het ministerie nog aan een wijziging van de regelgeving waarmee er een verbod komt op de aanwezigheid van hard- en software waarmee politie-controles worden beïnvloed of bemoeilijkt.

Lees meer nieuws over fatbikes en mis niets met ons WhatsApp-kanaal.