Betonblokken opstapelen om windenergie op te slaan: deze Energy Vault is de missing link in duurzame energie.
Een stapel betonblokken en een hijskraan, dat is alles wat je nodig hebt voor het opslaan van energie, zegt het Zwitserse Energy Vault. Krijgen we na de watertoren nu ook de de elektratoren?
Het idee van Energy Vault is simpel. Met een tijdelijk overschot aan windenergie of zonne-energie hijst een hijskraan met een elektromotor betonblokken van 35.000 kilo een stuk omhoog aan een toren. Op een windstille of minder zonnige dag, laat de hijskraan de betonblokken zakken en fungeert de elektromotor als generator. Grootschalige, tijdelijke opslag van elektriciteit uit windmolens en zonnepanelen is een belangrijke voorwaarde voor een succesvolle energietransitie. Is dit simpele idee de ontbrekende schakel?
Ook kleinschalige variant
De elektrotoren lijkt inderdaad de missing link. Het eerste miljoenencontract voor de blokkentoren is ondertekend. Het Indiase Tata Power heeft het systeem besteld. Komt er ooit zo'n ‘Toren van Bombay’ bij de Nederlandse vestiging in de duinen van IJmuiden te staan? Naast een vergelijkbaar (maar kleinschalig) idee met gebruik van de hijsbalken aan grachtenpanden, zijn er in Nederland een aantal concepten om overtollige energie te bewaren.
Zo is er Gravitricity, dat een groot gewicht in een diep gat laat zakken als er energie nodig. Het gewicht wordt energie-overschotten van zonnepanelen of windmolens opgehesen met lieren van het Nederlandse bedrijf Huisman. En er is een plan om langs de Afsluitdijk valmeren te bouwen: het omhoog pompen van water is wereldwijd al de meest gangbare manier van energieopslag. Bij gebrek aan ruimte (en hoogte) is het voor ons land ook al omgekeerd bedacht, met water laten zakken in voormalige mijnen. De blokkentoren lijkt ook geschikt voor ons land.
Behoorlijk efficiënt
Hoe gaat dat eruit zien? Midden in een kring van opgestapelde betonblokken staat een hijskraan met zes armen. Die zes armen zorgen ervoor dat er zonder onderbreking betonblokken kunnen worden gehesen of gelost, zodat er een constante stroomafname of -levering is. Ze werken volautomatisch en kunnen in een fractie van een seconde omschakelen van hijsen naar zakken. De energieopslagtoren is er in een capaciteit tussen 10 en 35 megawattuur en een vermogen van 2 tot 5 megawatt.
Energy Vault claimt dat zijn opslagsysteem 's werelds goedkoopste vorm van energieopslag is. Het systeem heeft een efficiëntie van rond de 90 procent, omdat er door wrijving en warmte van de motor wat energie verloren gaat. Maar de energie in de blokken lekt niet weg, zoals bij een ‘gewone’ batterij, en verdampt ook niet zoals bij omhoog gepompt water in een stuwmeer gebeurt.
